Bloedvaten, Hart, Longen
n
Vol 18
n
Nr 5
n
2013
36
Risicomarkers en
biomarkers van ziekte in
een preklinisch stadium
Ook zouden verschillende risicomarkers
nuttig kunnen zijn.
Johansson et al. hebben een negatieve cor-
relatie waargenomen tussen de serumspie-
gel van vitamine B en het risico op long-
kanker (10).
Volgens genetische studies bestaat er een
vatbaarheidslocus zoals de regio 15q25,
die meerdere genen bevat die interacties
aangaan met nicotine en andere toxines in
tabak (11). Naast 15q25 zijn er nog andere
loci ontdekt zoals 5P15 en 6p21 (12).
Ook wordt er onderzoek verricht met bio-
markers die zouden kunnen getuigen van
longkanker in een preklinisch stadium.
Referenties
1.
Thun MJ, Carter BD, Feskanich D et al. 50-year trends in
smoking-related mortality in the United States. N Engl J
Med 2013;368:351-64.
2.
Jemal A, Bray F, Center MM, et al. Global cancer statistics.
CA Cancer J Clin. 2011;61:69-90.
3.
www.kankerregister.org 2013
4.
Stedman's Concise Medical Dictionary for the Health
Professions, 4th Edition, 2001, Lippincott Williams &
Wilkins, Baltimore USA.
5.
Doll R, Peto R. Cigarette smoking and bronchial carci-
noma: dose and time relationships among regular smo-
kers and lifelong non-smokers. J Epidemiol Community
Health 1978;32:303-13.
6.
Doll R, Peto R. The causes of cancer: quantitative esti-
mates of avoidable risks of cancer in the United States
today. J Natl Cancer Inst 1981;66:1191-308.
7.
Peto R, Darby S, Deo H, et al. Smoking cessation, and lung
cancer in the UK since 1950:combination of national sta-
tistics with two case-control studies. BMJ 2000;321:323-9.
8.
Brennan P, Crispo A, Zaridze D, et al. High cumulative
risk of lung cancer death among smokers and nonsmo-
kers in Central and Eastern Europe. Am J Epidemiol.
2006;164:1233-41.
9.
Cassidy A, Myles JP, van Tongeren M et al. The LLP risk
model: an individual risk prediction model for lung cancer
Br J Cancer 2008;98:270-6.
10.
Johansson M, Relton C, Ueland PM et al. Serum B vitamin
levels and risk of lung cancer. JAMA 2010;303:2377-85.
11.
Hung RJ, McKay JD, Gaborieau V. A susceptibility locus
for lung cancer maps to nicotinic acetylcholine receptor
subunit genes on 15q25. Nature 2008;452:633-7.
12.
Brennan P, Hainaut P, Boffetta P, et al. Genetics of lung can-
cer susceptibility. The Lancet Oncology 2010;12:399-408.
A
nnual dea
th r
a
t
e (%)
21-39/day
10-20/day
Before 15
15-19
20-24
25 or over Never
0,3
0,2
0,1
0,0
Figuur 3: Correlatie tussen enerzijds de leeftijd waarop men is beginnen te roken en
de intensiteit van het roken en anderzijds de sterfte aan longkanker op de leeftijd van
55-64 jaar (6).
C
umula
tiv
e r
isk (per
c
en
tage)
15
10
5
0
Age (years)
45 55 65 75
Continued
smoking
Stopped
age 50
Stopped
age 30
Never
smoked
Figuur 4: Effect van rookstop op verschillende leeftijden wat betreft het cumulatieve
risico op overlijden aan longkanker (7).
Indien men stopt met roken op de leeftijd
van 50 jaar, kan de toename van het
risico de daaropvolgende jaren groten-
deels worden tegengegaan. Wanneer
men stopt voor de leeftijd van 50 jaar,
kan meer dan 90% van het risico dat
wordt toegeschreven aan roken, worden
vermeden.
P N E U M O L O G I E