Heer en heb Hem lief, behoed je voor onreine gedachten en
vleselijke lusten..."
gene dat onthouden wordt. De opgave van de asceet was dan
om deze fantasieën in een mystieke richting om te buigen en
zich er met eenzelfde soort fascinatie of obsessie op te blijven
richten. Vandaar dus al die verzoekingen van wulpse vrouwen!
ken is het zinvol om een duidelijk onderscheid te maken
tussen verzoekingen (door wellustige vrouwen, goud, spij-
zen, bezit,
vaak (of meestal zelfs) de gestalte van verleidelijke vrouwen
aanneemt, iets wat ook in de andere kunsten zoals muziek,
opera, literatuur en theater dikwijls voorkomt.
sche woestijn. Hij is ook de grondlegger van het kloosterle-
ven en was ook de patroon van de lijders aan huidziekten.
De in 1095 ingestelde kloosterorde van de Antonieters leg-
de zich toe op het verplegen van de zieken en de pestlijders.
Om de monniken in staat te stellen hun ziekenhuizen te on-
derhouden mochten zij varkens in de straten van de steden
laten loslopen. Deze werden gebrandmerkt met het Tau of
Sint-Antoniuskruis. Sint-Antonius raakte daarom bekend als
`Sint-Antonius-van-het-Varken' en wordt dikwijls afgebeeld
met een varken aan zijn voeten
voor de duivel of overwinning van de lusten, maar is zijn as-
sistent in zijn relaties met de Onderwereld. Er worden in de
Vita wel dieren genoemd als vermommingen voor demonen,
voornamelijk wilde dieren, maar het varken of het zwijn is
daar niet bij. Ook in de beeldende kunsten blijkt het varken
1925) Versuchung des heiligen
Antonius (1897), Bayerische
Staatsgemäldesammlung,
München.
1521; gravure; British Museum.
Sint Antonius de Kluizenaar,
gezeten in een landschap,
opkijkend naar Christus aan het
kruis links en schrijvend in een
boek, een klok en een kruis van
Lotharingen op de grond voor
hem, zijn varken achter hem.