background image
24
I
A
ndrologic
·
V
ol
9
·
nr 2
·
2013
In het begin van onze laparoscopische
ervaring hebben we een klassieke an-
tegradetechniek toegepast bij de dis-
sectie van de vaat-zenuwstructuren.
Antegrade dissectie van de vaat-
zenuwstructuren bestaat uit een dis-
sectie van de blaashals, dissectie van
de zaadblaasjes, opening van de fascia
van Denonvilliers en tot slot het vrij-
maken van de vaat-zenuwstrengen
vanaf de posterolaterale basis van de
prostaat naar de apex toe (1).
Sinds de techniek van vrijwaren van de
vaat-zenuwstrengen (2) voor het eerst
beschreven werd, is de kennis van de
anatomie verbeterd en dat heeft
geleid tot verschillende verbeteringen
van de chirurgische techniek (3). Met
technieken van immunohistochemie
en beeldvormingstechnieken heb-
ben we een betere kijk gekregen op
de anatomie van de zenuwvezels (4).
We weten nu dat de vaat-zenuwstruc-
turen die naar de corpora cavernosa
lopen, ook aan de anterolaterale zijde
van de prostaat liggen. Dat pleit voor
een behoud van de weefsels en de fas-
cia's in die streek. Dat is mogelijk met
een retrogradetechniek.
De techniek van retrograde dissectie
van V. Patel stoelt op een identifica-
tie van een bloedvat in de fascia an-
terolateraal in de apicale regio van de
prostaat (5) dicht bij de opening van
de endopelviene fascia. Bij retrograde
dissectie van het vlak tussen dat bloed-
vat en de prostaat in de richting van
de basis van de prostaat, kunnen we de
zenuwvezels lateraal van en achter de
prostaat optimaal vrijwaren.
In een studie die dit jaar werd gepubli-
ceerd heeft de groep van Patel de an-
tegrade weg (n = 172) vergeleken met
de retrograde weg (n = 172) in termen
van functioneel herstel (5). Het betrof
evenwel geen gerandomiseerde studie.
Er was geen significant verschil in het
percentage positieve marges (11,1%
versus 6,9%; p = 0,192) tussen de
twee technieken.
P
ositieve
marges
en
functioneel
herstel
Het percentagebehoud van erecties
na 3, 6 en 9 maanden was significant
hoger met de retrogradetechniek (re-
spectievelijk 65% versus 80,8%, 72,1%
versus 90,1% en 85,3% versus 92,9%).
Na correctie voor onafhankelijke voor-
spellende factoren zoals de leeftijd,
de grootte van de prostaat en hyper-
lipidemie, was er een sneller herstel van
de erecties met de retrogradetechniek
dan met de `klassieke' antegradetech-
niek. De hazard ratio was respectievelijk
2,462 na 3 maanden, 4,024 na 6
maanden en 2,145 na 9 maanden.
Er was geen verschil in continentie.
e
n
de
auteurs
concluderen
...
Patiënten zonder erectiestoornissen
voor de ingreep bij wie de vaat-zenuw-
strengen beiderzijds kunnen worden
gevrijwaard, krijgen sneller weer erec-
ties na de retrogradetechniek, terwijl
de oncologische controle even goed
blijkt te zijn.
a
an
het
e
rasmusziekenhuis
De gegevens van het Erasmuszieken-
huis betreffen 100 patiënten bij wie
de beide vaat-zenuwstrengen werden
gevrijwaard. Er werd een sneller herstel
van de erecties en de continentie ver-
kregen. Veertig patiënten hadden erec-
ties na 1 maand en zevenenzeventig
na 1 jaar met of zonder inname van
PDE5-remmers. Twee derde van de
patiënten had geslachtsgemeenschap.
Na 1 maand en na 1 jaar waren res-
pectievelijk 21 en 88 patiënten conti-
nent. Informatie en begeleiding van de
patiënten zijn belangrijk.
Referenties
1.
Mattei A, et al. European Urology 2007;52:687-95.
2.
Walsh PC, et al. J Urol 1982:128:492-7.
3.
Walz J, et al. European Urology 2010;179-92.
4.
Alsaid B, et al. European Urology 2011;59:902-9.
5.
Schatloff A, et al. European Urology 2012;61:796-802.
6.
Ko YH, et al. Eur Urol 2013;63:169-77.
A0538N
SOCIÉTÉ BELGE D'UROLOGIE, 2 MAART 2013
r
etrograad
vrijwaren
van
Bloedvaten
en
zenuwen
Bij
een
laParoscoPische
roBotgeassisteerde
radicale
Prostatectomie
Mehdi Idrissi, Thierry Roumeguère
Dienst urologie, Erasmusziekenhuis, ULB, Brussel
· Beterechirurgiedankzijbeterekennisvandeanatomievandevaat-zenuwstructurenendetechnologie
· Snelleropnieuwerectiesmetderetrogradetechniek.