48
Onco
l
Vol 7
l
Nr 3
l
2013
Te ontdekken op
oncohemato.be
Postoperatieve hooggedoseerde
pelviene radiotherapie en andro-
geendeprivatie als behandeling
van prostaatkanker met ingenomen
lymfeklieren
Hoewel de optimale behandeling van
prostaatkanker met ingenomen lymfeklieren
controversieel blijft, is er een evolutie naar
meer agressieve therapievormen. In het
Universitair Ziekenhuis van Gent werden
ondertussen 48 prostaatkankerpatiënten
met ingenomen lymfeklieren behandeld
met hooggedoseerde pelviene
intensiteitsgemoduleerde
radiotherapie en
androgeendeprivatie na
radicale prostatectomie
en pelviene
lymfeklierdissectie...
Zuinig met straling
De FOD Volksgezondheid herlanceert dit jaar
de grote sensibiliseringscampagne gericht
op het rationeel gebruik van medische
beeldvorming. Een campagne die zowel een
gezondheidsdoelstelling
heeft als de
vermindering van de
uitgaven in de radiologie
nastreeft...
Functie van de kleine luchtwegen
bij borstkankerpatiënten voor en na
radiotherapie
Adjuvante radiotherapie bij borstkankerpatiënten
kan leiden tot beschadiging van het longparenchym
en de kleine perifere
luchtwegen. Eerdere studies
tonen bij borstkankerpatiënten
over het algemeen lage
waarden van bijvoorbeeld de
longdiffusiecapaciteit, nog vóór
radiotherapie is aangevat...
ON0489N.indd 1
4/06/13 16:13
die de pijn kunnen verminderen. Een psychologische benade-
ring is ook nuttig om een humane relatie tot stand te brengen
ten aanzien van de zeer verschillende problemen die zich voor-
doen in de klinische praktijk (zoals behoud van autonomie en
de wens om te sterven).
Kortom, de behandeling van kankerpijn is een complexe aan-
gelegenheid. Ze gaat veel verder dan de semiologie (het zoe-
ken naar de pathofysiologische oorzaak) en de louter farmaco-
logische en/of interventionele behandeling. Pijn bij kankerpati-
enten is geënt op angst en depressie en soms op een feitelijke
realiteit van min of meer tot uiting gebrachte familiale en soci-
ale conflicten. Interventie van een psycholoog is uiteraard ver-
eist, maar ook van het zorgteam in de brede betekenis van het
woord (aangevuld met een fysiotherapeut, een ergotherapeut
en spirituele ondersteuning). Het zorgteam is het eerste aan-
spreekpunt van de patiënt en staat dagelijks ten dienste van zijn
welzijn. Pijnbehandeling gaat dus veel verder dan symptomati-
sche, medicamenteuze of interventionele controle. Ze vereist
dat het zorgteam empathisch, beschikbaar en competent is.
Dat kan enkel worden bereikt door de belangrijke rol van dat
team te erkennen en de nodige opleidingen te voorzien om de
multiprofessionele prestaties ten aanzien van constant evolue-
rende symptomen op peil te houden (Tabel 2). Deze cen-
trale positie in de eerstelijnsverzorging houdt echter een aantal
risico's in. Omdat het voortdurend wordt blootgesteld aan het
lijden van anderen, is het zorgteam bijzonder vatbaar voor
lichamelijke en psychologische uitputting.
* AFSOS: Association Francophone pour les Soins Oncologiques de Support;
www.afsos.org
** PSOM: Programme de Soins Oncologiques Multisite Bordet-IRIS-Erasme;
www.bordet.be/iris/iris.htm
Referenties
1.
Association Francophone pour les Soins Oncologiques de support. www.afsos.org.
2.
Dupoiron D, Lefebvre D, Brenet O, et al. Douleur chronique cancéreuse et analgésie
intrathécale: expérience de trois centres de lutte contre le cancer. Douleurs (Paris)
2011;12:140-6.
3.
Pronost A, Le Goyge A, Leboul D, et al. Effet des caractéristiques des services en oncohéma-
tologie développant la démarche palliative et des caractéristiques sociodémographiques des
soignants sur les indicateurs de santé: soutien social, stratégies de coping, qualité de vie au
travail. Oncologie 2008;10:125-34.
4.
Lossignol DA, Dumitrescu C. Breakthrough pain in cancer. Curr Opin Oncol 2010;22:302-6.
5.
Lossignol DA, Obiols-Portis M, Body JJ. Successful use of ketamine for intractable cancer
pain. Support Care Cancer 2005;13(3):188-93.
6.
Programme de Soins Oncologiques Multisite www.bordet.be/iris/iris.htm.
7.
Razavi D, Delvaux N. Précis de psycho-oncologie de l'adulte. Paris: Elsevier-Masson; 2008.
Ontvangen: 29/10/2012 Aanvaard: 02/11/2012