dynamiek en de plasticiteit
van tumorgeassocieerde
myeloïde cellen
2. Myeloid Cell Immunology Lab, VIB, Brussel
3. INSERM, Paris, Frankrijk
cellen, gesecreteerde factoren en de extracellulaire
matrix, alsook uit een heterogene groep van niet-
getransformeerde cellen, zoals fibroblasten, endotheel-
cellen en leukocyten. Deze complexe micro-omgeving
kan tumorgroei ondersteunen, bescherming bieden
tegen gastheerimmuniteit, therapeutische resistentie
opwekken en fungeren als een niche voor metastase
(1). De micro-omgeving is daarenboven in constante
evolutie als gevolg van weefselherschikkingen, metabo-
le veranderingen in de kankercellen en aantrekking van
verschillende stromale cellen, inclusief verscheidene
leukocyten.
loïde cellen. Deze cellen ondersteunen niet alleen pri-
maire tumorgroei en -progressie (2), maar spelen daar-
enboven ook een cruciale rol in het bevorderen van
metastasering (3). Vanuit immunologisch standpunt
oogt dit zeer paradoxaal, aangezien deze myloïde cel-
len onder homeostatische condities instaan voor de
herkenning en vernietiging van lichaamsvreemde pa-
thogenen. Deze myeloïde cellen kunnen echter de ba-
sis vormen voor nieuwe therapeutische strategieën,
omdat hun polarisatie zeer plastisch is en omdat zowel
hun angiogene als hun immuunsuppressieve capaciteit
vaak door gemeenschappelijke signalisatiewegen opge-
wekt wordt (4).
In deze review wordt een kort overzicht gegeven van
de verschillende tumorgeassocieerde myeloïde cellen
en hoe deze cellen beïnvloed worden door de micro-
omgeving van de tumor.
herbergt verschillende
populaties van myloïde cellen
muuncellen in de tumor en bestaan uit ten minste vier
verschillende populaties (Figuur 1).
zijn TAM's. Deze cellen bevorderen angiogenese en
weefselherschikking door de secretie van onder meer
vascular endothelial growth factor (VEGF) en matrix me-
talloproteinase 9 (MMP9). Daarenboven kunnen TAM's
ook T-celresponsen onderdrukken door de productie
van enerzijds suppressieve cytokines, zoals interleukine
ben verscheidene differentiatiemogelijkheden. Bijgevolg kunnen
deze cellen hun fenotype gemakkelijk aanpassen aan de micro-
omgeving waarin ze zich bevinden. Deze kenmerkende eigen-
schap zorgt ervoor dat myeloïde cellen betrokken zijn bij tal van
belangrijke functies in het lichaam. Onder normale omstandighe-
den spelen deze cellen een essentiële rol in weefselhomeostase
en -herstel. Tijdens ziekte vervullen ze echter een duale functie:
enerzijds spelen ze een belangrijke rol in de verdediging tegen
ziekteverwekkers, maar anderzijds zijn ze ook betrokken bij de
ontwikkeling van verschillende ontstekingsgerelateerde ziekten,
zoals kanker. Zo hebben recente studies aangetoond dat macro-
fagen verschillende activeringstoestanden kunnen aannemen
binnen eenzelfde tumor en afhankelijk van hun activeringstoe-
stand, vervullen ze een anti- of protumorale rol. In deze review
bespreken we op basis van recent onderzoek hoe de evolue-
rende micro-omgeving van de tumor de functies van myeloïde
cellen beïnvloedt en er zo in slaagt myeloïde cellen te selecteren
die door middel van hun immuunsuppressieve en angiogene
eigenschappen bijdragen tot tumorprogressie en -uitzaaiing.