background image
31
Onco
l
Vol 7
l
Nr 3
l
2013
ON0484N
Oncologische aanpak van
niet-reseceerbare lever-
metastasen
Geertrui Mertens
1
, Vincent Vandecaveye
2
, Hans Prenen
1
1. Digestieve Oncologie, UZ Leuven en Departement Oncologie, KU Leuven
2. Radiologie, UZ Leuven
Inleiding
Colorectale tumoren zijn wereldwijd de derde meest
frequente tumoren, zowel bij mannen als vrouwen. Ze
staan op de tweede plaats van kankergerelateerde
sterfte in het westen. Dankzij betere screening en be-
handelingsmogelijkheden, is de mortaliteit de laatste
20 jaar aanzienlijk gedaald. Nu is de gemiddelde overle-
ving van een mCRK 24 maanden. Vijftien jaar geleden,
toen 5-fluoro-uracil (5-FU) de enige therapeutische
optie was, bedroeg de gemiddelde overleving slechts
de helft, namelijk 12 maanden.
De standaardbehandeling van mCRK is een combinatie
van 5-FU, foliumzuur en irinotecan (FOLFIRI) of oxali-
platinum (FOLFOX). De responsratio van beide sche-
ma's bedraagt ongeveer 50 procent. Helaas ontwikkelt
ook 50 procent van de patiënten ziekteprogressie in
een tijdspanne van 10 maanden. Bij de tweedelijnsthe-
rapie ligt de responsratio veel lager (6-21%) (1). De
laatste jaren zijn de nieuwere moleculaire therapieën,
als aanvulling op de conventionele chemotherapie-
schema's, in opmars.
Een eerste dergelijk middel is bevacizumab, een hu-
maan monoklonaal antilichaam, werkzaam als angioge-
nese-inhibitor. Er is een verbetering in uitkomst wan-
neer bevacizumab in zowel eerste lijn als in tweede lijn
geassocieerd wordt met conventionele schema's (2).
Twee andere nieuwe geneesmiddelen zijn cetuximab
en panitumumab. Beide monoklonale antilichamen
hebben een inhiberende werking op de epidermale-
groeifactorreceptor (EGFR). Zowel in monotherapie
als in combinatie met conventionele chemotherapie, is
er een verbetering in uitkomst bij mCRK (3-7).
Doelstelling van de behandeling
van niet-reseceerbare lever-
metastasen
Bij 20 procent van de colorectale tumoren zijn er bij de
diagnose reeds levermetastasen aanwezig. Bij 50 pro-
cent van de patiënten ontwikkelen deze zich pas tijdens
het verloop van de ziekte (8). De dominante lokalisatie
in de lever valt te verklaren door de portale drainage
vanuit de gastro-intestinale tractus.
In het verleden werden patiënten met naar de lever
gemetastaseerde ziekte beschouwd als niet te opere-
ren en niet curatief te behandelen. De laatste jaren,
sinds het uitvoeren van heelkundige resectie van deze
levermetastasen, zijn er hierover een aantal studies ge-
publiceerd (9). Verrassend genoeg kunnen we daaruit
concluderen dat een aantal patiënten met een naar de
lever gemetastaseerde colorectale tumor die heelkun-
dige resectie ondergingen, genezen was of een gunstige
5-jaarsoverleving had. Om deze reden is downstaging
van levermetastasen om uiteindelijk resectie te beko-
men, zeer belangrijk. Er zijn verschillende studies die
aantonen dat de 5-jaarsoverleving tot 40 procent toe-
neemt bij mCRK waar een heelkundige resectie bij
plaatsvond (10).
GASTRO-INTESTINALE ONCOLOGIE
Het ultieme doel bij de behandeling van naar de lever geme-
tastaseerde colorectale kanker (mCRK) is om de tumor in-
clusief de levermetastasen te reseceren. Hierdoor kunnen
we een verbetering in klinische uitkomst en in enkele geval-
len zelfs genezing bekomen. De laatste jaren is er veel aan-
dacht voor nieuwere moleculaire therapieën. Het associëren
van deze nieuwere geneesmiddelen met reeds bestaande
chemotherapieschema's, verbetert de efficiëntie van deze
schema's. Dat geeft aanleiding tot een hoger percentage van
reseceerbare levermetastasen. Met dit overzicht trachten we
dieper in te gaan op de behandelingsmogelijkheden van pati-
enten met niet-reseceerbare levermetastasen, met het ultie-
me doel deze alsnog weg te nemen.
Peer-reviewed article