background image
38
l
Neuron
·
Vol 17
·
Nr 7
·
2012
N1862N
BIPOLAIRE STOORNISSEN
n
eurotoxiciteit
:
een
realiteit
die
moet
worden
afgewogen
in
de
dagelijkse
praktijk
Het voorbije decennium heeft de biologische psychiatrie enorme vooruitgang
geboekt. Dankzij deze discipline weten we nu heel wat meer over de problematiek
van neurotoxiciteit inherent aan bipolaire stoornissen, maar ook aan de
behandelingen. Een gesprek met dr. Pierre Oswald (CRP Les Marronniers, Doornik
en CHU Brugmann).
Prikkelbaarheid, slapeloosheid,
emotionele labiliteit: het zijn ongetwijfeld
niet-specifieke voortekens van een
manische episode. Waarom is het
belangrijk dat deze symptomen snel
worden opgespoord?
Dr. Pierre Oswald: Door een manische episode te ver-
mijden, kunnen we de patiënt alle klinische gevolgen
van een manische toestand besparen: emotionele labi-
liteit, prikkelbaarheid en dus lijden, zowel voor de
patiënt als voor zijn omgeving. Bijna 50% van de pa-
tiënten in een manische fase vertoont depressieve en/of angstsymptomen die meet-
baar zijn met de verschillende, objectieve ernstschalen. Klinisch gezien volgt er op
een manische fase overigens vrijwel altijd een depressieve episode. Dankzij een
snelle detectie kunnen we ook de sociale gevolgen voor de patiënt vermijden: jobver-
lies, ziekenhuisopname, stigmatisering, affectief isolement, inkomensverlies... Re-
center zijn tot slot ook de biologische en cognitieve gevolgen van herhaaldelijke
manische episodes aangetoond. Een manische episode, en vooral als die zich her-
haalt, maakt het organisme en vooral de hersenen kwetsbaarder. Er ontstaat dus een
vicieuze cirkel waarin de steeds fragielere hersenen kwetsbaarder worden voor stress-
factoren, die een manische toestand in de hand werken. We beschikken nu over ge-
gevens uit neurobiologisch onderzoek die de klinische gegevens van een klinische en
cognitieve verergering bevestigen als er meerdere manische fasen optreden.
Welke biologische mechanismen liggen aan de basis van het
uitbreken van een manische episode?
Het optreden van een manische episode houdt verband met een endogene `explosie',
waarbij neurotransmitters en hormonale, neurotrofische en inflammatoire factoren
betrokken zijn. Die gebeurtenissen zijn de neurobiologische vertaling van stress.
Stressfactoren zijn onder meer dopaminerge neurotransmitters, glucocorticoïden,
verschillende cytokines en neurotrofische factoren zoals BDNF (een zenuwcelstimu-
lerende factor die van de hersenen afkomstig is).
Samengevat: elke patiënt die van nature een genetische kwetsbaarheid heeft voor de
Interview met Pierre Oswald*,
door Dominique-Jean Bouilliez
* CRP Les Marronniers, Doornik
en CHU Brugmann
Keywords:
schizophrenia ­ manic phase
­ neurotoxicity
Pierre Oswald