background image
heid, warmte-intolerantie en symp-
tomen die lijken op neuropathische
pijn. Ook cerebrovasculaire acci-
denten en transitoire ischemische
aandoeningen zijn frequente mani-
festaties van de ziekte, zelfs als sub-
stitutietherapie wordt toegediend;
- niet-specifieke gastro-intestinale
symp tomen;
- oftalmologische manifestaties ge-
kenmerkt door afzettingen in de
cornea die enkel zichtbaar zijn on-
der een spleetlamp;
- en uiteraard dermatologische mani-
festaties, die meestal tussen 3 en
20 jaar worden ontwikkeld (zeer
talrijke angiokeratomen). Eveneens
zeer frequent zijn hypohidrose
en anhidrose, die bijdragen tot de
warmte-intolerantie.
Een vroege diagnose is noodzakelijk
om de patiënten optimaal te kunnen
op volgen en onomkeerbare letsels te
vermijden.
Specifieke behandeling
De aangewezen behandeling voor Fabry-
patiënten is enzymsubstitutietherapie.
- Na bevestiging van de diagnose bij
de volwassen homozygote man en
opmaken van een complete balans
wordt aanbevolen om enzym-
substitutietherapie te starten om
de voornoemde orgaanletsels te
voorkomen.
- Bij de volwassen heterozygote
vrouw zijn de klinische manifestaties
meestal lichter dan bij de man en
treden ze ook later op. Toch kunnen
15% van de vrouwelijke patiënten
ernstige aantasting van één of meer
organen vertonen. Daarom wordt
aanbevolen om een eerste klinische
evaluatie te realiseren en deze
vervolgens om de 6 maanden tot
2 jaar te herhalen, afhankelijk van de
oorspronkelijke klinische toestand,
en om de hart-, nier- en cerebro-
vasculaire functies goed te controle-
ren om de kans op een beginnende,
evolutieve aantasting op te sporen.
Zodra er ongunstige klinische symp-
tomen optreden, kan enzymsubsti-
tutietherapie worden gestart.
- Er werd nog geen gerandomiseerde
placebogecontroleerde studie
uitgevoerd bij kinderen. Volgens
de huidige kennis wordt echter
aanbevolen om de patiëntjes jaar-
lijks te onderzoeken en enzym-
substitutietherapie toe te passen in
bepaalde klinische situaties: hevige
pijnaanvallen die resistent zijn tegen
een goed gevolgde pijnbehandeling,
beginnende nieraantasting, hartaan-
tasting, cochleovestibulaire aantas-
ting, ischemisch cerebrovasculair
accident.
Zo vroeg mogelijk
De behandeling steunt op één van
de twee recombinante humane alfa-
galactosidasen A waarover we be-
schikken: agalsidase alfa of agalsidase
bèta. Deze exogene enzymen worden
toegediend om het tekort aan endo-
geen enzym te compenseren. Dat deze
behandeling een zeker succes heeft,
blijkt uit een studie die werd uitgevoerd
bij 82 volwassenen van wie de nieren
waren aangetast (3): de toediening van
agalsidase bèta verminderde de kans
op ernstige klinische events met 61%
(p = 0,034), zonder dat er ernstige
bijwerkingen optraden.
Als we afgaan op verschillende gelijkaar-
dige studies, benadrukken de auteurs
ten slotte dat enzymsubstitutietherapie
bij de ziekte van Fabry best zo vroeg
mogelijk wordt gestart om complicaties
op lange termijn, met name op cardio-
en cerebrovasculair niveau, te vermij-
den (4, 5). Toch heeft agalsidase bèta,
ook als het pas laat wordt toegediend,
een heilzaam effect door de progressie
van de nier-, hart- en cerebrovasculaire
complicaties te vertragen (1, 2).
Denk ook
aan adjuvante
behandelingen
Hoewel ze in het kader van de ziekte van
Fabry nog niet het voorwerp uitmaak-
ten van een langdurige gecontroleerde
studie, zijn de volgende maatregelen en
symptomatische behandelingen aanbe-
volen:
- hygiëne- en dieetmaatregelen, waar-
onder stoppen met roken;
- pijnbehandeling;
- controle van de bloeddruk en de
proteïnurie;
- primaire preventie van ischemische
CVA's.
*
Agalsidase bèta wordt in België verkocht door de firma
Genzyme.
Referenties
1.
Schaefer R, Tylki-Szymanska A, Hiltz M. Enzyme
replacement therapy for Fabry disease. Drugs
2009;69(16):2179-205.
2.
Zarate Y, Hopkin R. Lysosomal storage disease 3. Fabrys's
disease. Lancet 2008;372:1427-35.
3.
Banikazemi M, et al. Agalsidase-Beta Therapy for Advanced
Fabry Disease. A Randomized Trial. Ann Intern Med
2007;146(2):77-86.
4.
Weidemann F, et al. Improvement of cardiac function
during enzyme replacement therapy in patients with Fabry
disease: a prospective strain rate imaging study. Circulation
2003;108(11):1299-301.
5.
Weidemann F, et al. Long-term effects of enzyme
replacement therapy on fabry cardiomyopathy: evidence
for a better outcome with early treatment. Circulation
2009;119(4):524-9.
Figuur 1: Evolutie van de symptomen naargelang van de leeftijd.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
S
ympt
omen
Leeftijd (jaar)
Neuropathische pijn
Oftalmologische manifestaties
Gastro-intestinale symptomen
Angiokeratoom
Tinnitus
Proteïnurie
NC408N.indd 2
10/09/12 09:16