background image
16
l
Neuron
·
Vol 17
·
Nr 7
·
2012
N1791N
e
ducatie
van
mantelzorgers
in
de
aanpak
van
gedragsproBlemen
Bij
de
ziekte
van
a
lzheimer
:
maatschappelijke
aspecten
De hulpverlener speelt een cruciale rol in de behandeling van de patiënt;
mantelzorgers zijn dan ook de belangrijkste doelgroep voor educatieve
programma's. In dit artikel overlopen we de hulpmiddelen ­ geneesmiddelen en
andere ­ die een invloed kunnen hebben op de patiënten die alzheimerdementie
ontwikkelen. Maar we bekijken ook, en vooral, de verschillende manieren
waarop educatie van familie en zorgverleners kan worden georganiseerd, met
behulp van onder andere veerkracht, relatietheater en reminiscentietherapie.
Ook de maatschappelijke aspecten worden overlopen.
Inleiding
Gezien de specifieke kenmerken van de ziekte van Alzheimer is educatie voor de
patiënten zelf geen optie. Educatieve initiatieven zijn dus in de eerste plaats gericht
op de mantelzorger. De basisprincipes van de inrichting van de woning, van het `zorg
dragen voor zichzelf', technieken om de patiënt te voeden, aan te kleden, zijn hygiëne
te verzorgen, enz. maken eveneens deel uit van de educatie van mantelzorgers, maar
in dit artikel beperken we ons tot het gedeelte gericht op het omgaan met
gedragsstoornissen.
Tot voor kort bestond het begrip mantelzorger niet eens. We hadden het over `hulp
aan hulpverleners', maatschappelijke hulp, psychologische ondersteuning, enz. We
achtten mantelzorgers niet in staat om deel te nemen aan de aanpak van gedrags-
stoornissen. Beetje bij beetje kwamen familieverenigingen en vervolgens bepaalde
neurologen en geriaters tot de conclusie dat de mantelzorger een essentiële rol speelt
in de behandeling van de patiënt. Hij heeft een reële therapeutische functie. Door
een aangepaste houding en aangepaste reacties kan hij de chronische atypische ge-
dragingen sturen en vermindert hij de frequentie en de ernst van de crisissen. Hij zal
de crisissen als dusdanig (voor een deel) beter controleren dan geneesmiddelen, die
overigens weinig effect en mogelijk zware bijwerkingen hebben, dit zouden doen. In
die zin kan de houding die mantelzorgers aannemen op zich een soort psychothera-
pie vormen, maar de snelheid waarmee de geheugenstoornissen en ­ breder ­ de
Jean-Pierre Polydor
Neuroloog en neurofarmacoloog, Alzheimer
Trait d'Union (atdu.e-monsite.com),
Cannes, Frankrijk
Keywords:
Alzheimer's disease ­
patient's education ­ relatives ­
behavioral disorders ­
theatralization ­ resilience ­
societal actions ­
reminiscent therapy
De mantelzorger speelt een cruciale rol in de behandeling van
de patiënt: educatieve programma's zijn in de eerste plaats
gericht op mantelzorgers.