tal patiënten dat behandeld werd
met specifieke geneesmiddelen* te-
46,5% (ofwel een afname met 22,5%).
"Deze belangrijke daling is het rechtstreek-
se gevolg van twee opeenvolgende maatre-
gelen", analyseren de Onafhankelijke Zie-
kenfondsen (MLOZ), die een longitudinale
studie uitvoerden gespreid over zeven jaar
(2006 tot 2012) op basis van de gegevens
van 14.855 mensen die een specifiek ge-
neesmiddel tegen de ziekte van Alzhei-
mer* nemen. "Sinds 1 juni 2011 zijn deze
geneesmiddelen niet langer terugbetaald
bij ernstige vormen van de ziekte. En, nog
belangrijker, in 2012 werden de controles
op de vraag tot terugbetaling versterkt, wat
leidde tot een vermindering met 21,5%
van de nieuw behandelde patiënten tussen
2010 en 2012."
ten dat eind 2012 ongeveer 20.000 Bel-
gen behandeld werden voor de ziekte van
Alzheimer, terwijl het patiëntencijfer dat
meestal in ons land naar voor geschoven
wordt 130.000 bedraagt. Een enorm ver-
schil. "Dit is een extrapolatie op basis van
de gegevens waarover wij beschikken. Zo
kwamen we tot het besluit dat er in 2010
20% meer patiënten waren die genees-
middelen tegen de ziekte van Alzheimer
namen dan in 2012", legt dr. Ingrid
die zo door de ziekteverzekering wer-
den bespaard, toebedeeld worden aan
de naaste mantelzorgers. Deze finan-
ciële hulp laat toe de thuisbehandeling van
deze zieken verder te ontwikkelen. Een
optie die beduidend minder geld zou kos-
ten, vermits de totale kostprijs van een
patiënt met Alzheimer in het ziekenhuis
driemaal hoger ligt dan in de thuiszorg.
De MLOZ berekenden dat in 2012 de ge-
middelde Riziv-uitgaven voor een patiënt
18.000 euro bedroegen in een instelling
tegenover 6.000 euro in de thuissituatie.
persoon in het ziekenhuis met 4.500 euro,
terwijl de kostprijs in de thuiszorg slechts
met 1.500 euro steeg. Ondanks deze voor
de thuiszorg positieve vaststelling, bleef
het aantal patiënten met Alzheimer die in
een instelling (rust- of verzorgingstehuis)
verbleef in ons land verder stijgen. Het
aantal nam toe van 36% in 2006 tot 50%
in 2012, ofwel een stijging met 14%",
stelt dr. Ingrid Umbach vast.
kostprijs voor de zorg van patiënten met
Alzheimer die thuis leven minder groot is
bij de patiënten die met een geneesmiddel
behandeld worden dan die van patiënten
waarbij de behandeling stopgezet is. Een
verschil dat geschat wordt op 20% in 2012.
neesmiddelen namen tegen de ziekte van
Alzheimer is de therapietrouw heel erg
hoog. "Meer dan 90%, zowel in een instel-
ling als thuis", preciseert dr. Umbach.
op dat "ondanks het aandringen van ex-
perts op een vroegtijdige opsporing van
de ziekte en daaraan gekoppeld een snelle
behandeling, de gemiddelde leeftijd waar-
op een behandeling gestart wordt tussen
2006 en 2012 alleen maar toenam: 79
jaar in de thuissituatie en 84 jaar in een
instelling. Wat ons doet denken aan een
laattijdige diagnose."
de voordelen aantonen van een behan-
deling in de thuissituatie, en dat zowel
financieel als inzake comfort voor de pa-
tiënt. De MLOZ vragen dat de door de
ziekteverzekering bespaarde bedragen
(geschat op ongeveer 5,2 miljoen euro
per jaar) ten gevolge van de maatregelen
van 2011 en 2012 besteed worden aan de
ondersteuning van naaste mantelzorgers.
"Deze mantelzorgers zorgen ervoor dat de
patiënt thuis kan blijven en ze bevorderen
de goede opvolging van de behandeling",
Geriater Nicolas Berg, voorzitter van Mo-
des (nvdr.: het nieuwe syndicaat van ge-
neesheren-specialisten, dat lid is van het
Kartel) erkent dat de rol van de omgeving
uiterst belangrijk is bij de behandeling van
patiënten, meer specifiek bij patiënten met
Alzheimer. Hij is evenwel geen aanhanger
van een vermindering van het voorschrijf-
gedrag van geneesmiddelen tegen de
ziekte van Alzheimer in de meest ernstige
vorm, die gekoppeld is aan een verhoging
van de middelen die toegekend worden
aan mantelzorgers. "Ik ben er geen voor-
stander van dat men het voorschrift van
geneesmiddelen gaat afwegen tegenover
ondersteuning van de patiënten. Voor som-
mige patiënten, die door de meest ernstige
vorm van de ziekte getroffen worden, zijn
geneesmiddelen gerechtvaardigd. Men
moet bovendien vaststellen dat de afschaf-
fing van deze geneesmiddelen zeer slecht
is aangekomen bij bepaalde zieken en hun
omgeving", stelt de voorzitter van Modes.
In verband met de versterking van de con-
trole op de terugbetaling, vindt dr. Berg dat
deze controles gerechtvaardigd zijn, zelfs
indien ze een bijkomende administratieve
last impliceren. "De weerhouden criteria
zijn niet dwaas. De geriaters registreren
deze criteria reeds jarenlang in hun dos-
siers", verduidelijkt het diensthoofd geria-
trie van het CHR de la Citadelle. Hij voegt
er nog aan toe dat bij de behandeling van
de ziekte van Alzheimer de globale aanpak
essentieel is. "Medicatie is even belangrijk
als ondersteuning van de entourage. Men
of ze nu professioneel dan wel vrijwilliger
zijn. Tijdens een consultatie overkomt het
me regelmatig dat ik meer tijd steek in het
uitleggen van de opvolging aan de naasten
van de alzheimerpatiënt dan aan de patiënt
zelf", benadrukt dr. Berg. Eveneens betreurt
hij dat in de studie van de Onafhankelijke
Ziekenfondsen de kostprijs van mantelzor-
gers niet werd vergeleken met de kostprijs
van patiënten met alzheimer die verzorgd
worden in de thuissituatie of in een instel-
ling. De geriater vindt dat alvorens men
deze twee categorieën van patiënten ver-
gelijkt (thuis of in een instelling), er moet
worden nagegaan of het wel degelijk gaat
om patiënten in hetzelfde stadium van de
ziekte.
rugbetaling van geneesmiddelen op de
gezondheid van de patiënten en op de
evolutie van de ziekte kan enkel na een
ernstige berekening becijferd worden",
moet het besparingsniveau aangehouden
blijven, maar dat zal wel beïnvloed worden
door de toename van het aantal ouderen
in de maatschappij en de noden die dat
met zich meebrengt."
supervisie te financieren ethisch verantwoord?
per jaar door de terugbetalingsvoorwaarden te verminderen
voor geneesmiddelen voor de behandeling van de ziekte van
Alzheimer. De Onafhankelijke Ziekenfondsen vragen dat het geld
dat op deze manier gespaard werd, gebruikt zou worden voor
de thuisbehandeling van deze patiënten. Volgens geriater Berg,
voorzitter van Modes, is het niet gezond om een vermindering
van het voorschrijfgedrag te koppelen aan een verhoging van de
financiering in de ondersteuning van de patiënten.
Ziekenfondsen de kostprijs van mantelzorgers niet werd vergeleken met
de kostprijs van patiënten met alzheimer die verzorgd worden in de
thuissituatie of in een instelling.
om deze patiënten op te sporen en efficiënt te kunnen helpen.
diegenen die een
gediagnosticeerd worden.