en 2013 is één ding. De toekomst
voorspellen een ander. Waar
ken is een heikele kwestie maar professor
Yvo Nuyens ziet toch enkele duidelijke
trends.
Zo is de technologische (r)evolutie in de
zorg, vooral dan op het vlak van ICT, vol-
op aan de gang. Nuyens denkt dat dit de
kwaliteit en de efficiëntie van de gezond-
heidszorg een flinke boost zal geven. "ICT
kan het `colloque singulier' in belangrijke
mate ondersteunen en de administratieve
belasting van de zorgverstrekkers sterk te-
rugdringen. Het is echter tevens de vraag
of de discussie over echelonnering niet
achterhaald is door de ICT-mogelijkheden.
Evolueren we niet naar een gepersona-
volgt?"
-verkleining
tijdens de laatste decennia van het vorige
millennium voorspelt professor Nuyens een
evolutie naar kleinere entiteiten. "Kleinere
centra, met inbegrip van woonzorgcentra,
zullen het gros van de ziekenhuiszorg ver-
strekken. Wel blijft er een beperkt aantal
grote ziekenhuizen over voor topzorg."
`Small is beautiful'. Tegelijk voorspelt de
medische socioloog ook een schaalvergro-
ting. "Het aantal chronische pathologieën
neemt toe. Dat bedreigt de leefbaarheid
van de individuele praktijkvoering op
zorgkwaliteit. Huisartsen, medische spe-
cialisten, psychologen en andere zorgbe-
roepen zullen de handen noodgedwongen
in elkaar moeten slaan. Dit leidt tot een
samenspel van zorgberoepen."
Schaalvergroting wordt volgens Nuyens
ook in de hand gewerkt door de globali-
sering en de impact van Europa. "Dat ie-
mand voor een ooroperatie naar Finland
trekt of voor een andere ingreep naar
Spanje wordt doodgewoon. Bovendien zal
de Europese Unie het nationale gezond-
heidsbeleid geleidelijk doen verdampen.
Dat is volop bezig: Europa trekt steeds
meer de krijtlijnen op het vlak van zorg-
vraag, aanbod, financiering enzoverder."
Nuyens vast dat de klassieke verzorgingsstaat
terugtreedt. De overheid die zorg draagt voor
iedereen maakt plaats voor een samenleving
waarin individuen meer zorg voor zichzelf
moeten dragen. "In Nederland is die tendens
overheid kan minder worden aangesproken.
De burger, de patiënt, de sociaal verzekerde,
de zoon van de bejaarde vader... Ze zullen zelf
meer verantwoordelijkheid dragen. Wat met-
een ook de vraag stelt naar de draagkracht
van de solidariteit." Kortom, de gezondheids-
zorg anno 2050 doet tal van nieuwe balan-
sen ontstaan. Tussen klein en groot, tussen
Europa en de Dorpsstraat.
madirecteur bij de WGO en em. prof.
Yvo Nuyens (KU Leuven en Universi-
daard-journalist Hugo De Ridder `Zeg
maar A tegen je dokter' uit, een kritische
kijk op de toenmalige Belgische gezond-
heidszorg.
weer. Met `Dokter ik heb ook iets te zeg-
gen' nemen ze de actuele stand van zaken
in onze gezondheidszorg onder de loep. Jo
De Cock, administrateur-generaal van het
Riziv, schreef een lezenswaardige inleiding
en negen topduo's analyseren telkens een
deelgebied van de gezondheidszorg (zie
ook blz. 10). Besluiten doet het boek met
een `brief aan de beleidsvoerders' van de
hand van Yvo Nuyens, Hugo De Ridder en
de bekende gezondheidseconoom Lieven
Annemans (UGent en Brussel).
aandachtspunten voor het beleid. In de
slipstream van het boek en in de aanloop
naar de verkiezingen van volgend jaar
beslisten de auteurs die 13 thema's te
concretiseren in zeven scharnierpunten.
Professor Nuyens: "Meer bepaald gaat
het hier om: organisatie/financiering
gezondheidszorg, HR-beleid en work-
force, patiëntenparticipatie, geestelijke
ventie en de sociale gezondheidskloof.
Van die zeven punten willen we op korte
termijn werk maken."
Het is de bedoeling dat de auteursduo's
opnieuw samenzitten en de probleem-
stelling plus concrete acties uitwerken op
twee velletjes A4. "Daarover komen we
dan opnieuw samen", aldus Nuyens. "Te-
gen januari 2014 breiden we het project
uit en halen we er een aantal stakeholders
zoals het Witgele Kruis, de Bvas enzover-
der bij. Zeven tafels voor zeven stellingen
zullen over deze thema's van gedachten
wisselen. Dat leidt hopelijk tot goed uit-
gewerkte stellingen waarmee we in de
periode vlak voor de verkiezingen van juni
2014 naar de publieke opinie en de politici
trekken. Uit het boek vloeit zo een bewe-
ging voort."
Een consensus bereiken over een aantal
gezondheidsdoelstellingen is essenti-
eel, vindt professor Nuyens. Precies dat
ontbreekt in het recente zespunten-
programma van minister Onkelinx.
voegdheden, preventie en curatieve ge-
neeskunde bijvoorbeeld, zich op hetzelfde
beleidsniveau situeren. Dat is nu niet het
geval. Yvo Nuyens: "Minister Vandeur-
zen wil bijvoorbeeld het experiment met
wordt daarin bijgetreden door de be-
kende psychiater Dirk De Wachter. Deze
is trouwens voorstander van een verdere
uitbouw en integratie in de geestelijke ge-
zondheidszorg. Het probleem is echter dat
erkenning en terugbetaling van psycholo-
gen federale materie is."
hervorming mogelijkheden, maar er zijn
ook beperkingen. Is er dan nood aan een
nieuw rondje staatshervorming? In het
boek houdt Riziv-topman Ri De Ridder
daarvoor alvast zijn hart vast. Hij bepleit
een moratorium van twee à drie jaar.
positieve zin veranderd. De wet op de rechten van de patiënt
bijvoorbeeld. Het gaat echter allemaal zo traag. Misschien
hebben we wel nood aan een verlicht despoot met een visionaire
visie om de gezondheidszorg fundamenteel te hervormen."
en kwaliteit van de zorg sterk verbeteren. Enerzijds gaan we
naar schaalvergroting, anderzijds naar schaalverkleining. Van
belang is ook dat de klassieke verzorgingsstaat terugtreedt en
het `nationale' gezondheidsbeleid geleidelijk verdampt."
over een aantal gezond-
heidsdoelstellingen is
essentieel, vindt
professor Nuyens.
pathologieën neemt
toe. Dat bedreigt de
leefbaarheid van de
individuele praktijkvoering
op het vlak van kosten,
doelmatigheid en
zorgkwaliteit."