background image
MEDI-
SFEER
420
16
19 september 2013
Met mate alcohol drinken mag in de eerste
plaats een genoegen zijn, maar mensen
kunnen ­ plotseling of onopgemerkt ­
afhankelijk raken van alcohol. Zoals iedere
verslaving veroorzaakt alcoholverslaving
een obsessief, min of meer acuut gevoel
van tekort, wat er na een tijd toe leidt
dat de persoon almaar meer alcohol gaat
drinken om een gelijkaardige ervaring te
bereiken. Het betreft dus wel degelijk een
verslaving, wat men vandaag defi nieert als
het herhaalde onvermogen om een gedra-
ging onder controle te krijgen, waardoor
het gedrag doorgaat, ondanks alle nega-
tieve lichamelijke, psychische, familiale,
professionele en sociale gevolgen ervan.
Dat mensen blijven drinken hoewel ze de
risico's ervan kennen, geeft ook duidelijk
een probleem in de hersenen aan dat hen
kwetsbaar maakt. De verslavingen hebben
niet alleen te maken met psychoactieve
substanties zoals uiteraard alcohol, tabak
en drugs, maar kunnen ook op gedragin-
gen slaan (gok-, koop-, eet-, seksversla-
ving...).
Bij alcoholverslaving
moeten we ons ook afvragen
waarom sommigen kunnen
stoppen en anderen niet
De cijfers liegen er niet om. In ons land ­
en volgens een enquête uit 2008 ­ vertoont
13,1% van de mannen ouder dan 15 jaar
een problematisch alcoholverbruik (1). Te-
vens werd in een rapport van de OMS aan-
getoond dat in België alcohol verantwoor-
delijk is voor 10% van de sterfgevallen en
10% van de DALY's (Disability-Adjusted
Life Years
) bij mannen van 15-64 jaar (2).
Bij vrouwen ouder dan 15 jaar vertoont
7,3% een problematisch alcoholverbruik.
Alcohol is hier verantwoordelijk voor 7%
van de sterfgevallen en 3,5% van de DA-
LY's bij vrouwen van 15-64 jaar (3). Het
gaat hier dus over bijna 900.000 Belgen die
te kampen hebben met dit probleem (1, 3).
Is de afhankelijkheid te wijten aan
de toxiciteit van alcohol?
Of heeft een verslaafde eerder een moreel
probleem, waaraan hij schuld heeft en
waarvoor hij verantwoordelijkheid zou
moeten dragen? Of is het gewoon een
kwestie van (onvoldoende) wilskracht? De
DSM-5, die binnenkort zal worden gepu-
bliceerd, gaat in op dergelijke verkeerde
interpretaties van alcoholafhankelijkheid
en de gegevens op hun website lijken aan
te geven dat het begrip `craving' (onweer-
staanbare drang tot drinken) voortaan deel
zal uitmaken van de lijst van criteria (4).
Addiction is a brain disease
Nora Volkow heeft in 1996 de knuppel
in het hoenderhok gegooid toen ze alco-
holverslaving defi nieerde als een stoornis
GeneesKunde
MS7469N
De nieuwe paradigmata van alcoholverslaving
Alcoholafhankelijkheid
is ook
een hersenziekte
(1/2)
Dr. Dominique-Jean Bouilliez
De wijze van alcohol drinken is de laatste twintig jaar veranderd, vooral bij jongeren. Denk maar aan
binge
drinking en alcorexie... Dat is echter niet de enige verandering waarmee rekening moet worden gehouden
indien we het hebben over alcoholverslaving, waarbij het gaat om moeilijkheden met een substantie en
een probleem dat in verschillende gradaties kan worden onderverdeeld. Intussen zijn er ook verschillende
nieuwe producten verschenen, waarmee de alcoholverslaving op een andere manier kan worden aangepakt
dan door onthouding. Wat er ook van zij, de eerste vraag die moet worden gesteld is of alcoholverslaving
een primaire ziekte van de hersenen is, of `gewoon' iets dat eigen is aan de samenleving.