in de ogen van experts,
diarree
Gastroenterology, Hepatology and Nutrition)
vormt, maar de ernst en de duur van de diarree niet altijd
vermindert. Daarvoor zijn geneesmiddelen nodig, bv.
secretieremmers.
duidelijk geworden dat ze de secreties in het maag-
darmstelsel remmen. Die opioïde neurotransmitters
binden zich aan de deltareceptoren, waardoor de
hoeveelheid cyclisch AMP (dat de secretie van water
en elektrolyten verhoogt) daalt. Deze neurotransmitters
worden afgebroken door enkefalinase. VIP (Vasoactive
Intestinal Peptide)
racecadotril ontwikkeld om de gastro-intestinale secreties
af te remmen (
(6) en vervolgens bij gezonde vrijwilligers (7) werd
racecadotril uitgetest bij de behandeling van acute
waterige diarree bij kinderen (8). In die studie werden
vijftigtal uur met gemiddeld ongeveer 9 stoelgangen
per dag behandeld met racecadotril in een dosering
van 1,5mg/kg/8 uur of een placebo samen met een
klassieke orale rehydratatie. Racecadotril verlaagde de
totale hoeveelheid stoelgang met 53% (p < 0,001) in de
hele groep (-56% in geval van een positieve rotavirustest;
p < 0,001). De kinderen hadden ook significant minder
rehydratatieoplossing nodig (-33% op d1 en -35% op d2;
p < 0,001).
bij 172 kinderen van gemiddeld 12,8 maanden (9).
De frequentie van uitdroging tijdens de eerste 24 uur
was significant lager in de behandelde groep (24,1%
tegen 53,3%), terwijl de duur van de diarree bij een
rotavirusinfectie sterk verminderde (6,9 uur tegen 36 uur;
p = 0,02). Racecadotril werd bovendien uitstekend
verdragen.
het genezingspercentage gemiddeld tweemaal hoger
was met racecadotril (HR = 2,04). Het aantal losse
stoelgangen bij kinderen met een gastro-enteritis daalde
met 41% bij de kinderen die in het ziekenhuis waren
opgenomen en bij 37% van de ambulante kinderen (10).
Een belangrijk voordeel is dat het niet door de bloed-
hersenbarrière gaat (7). Om al die redenen ondersteunt
de ESPGHAN het gebruik van racecadotril in aanvulling
op een orale rehydratatieoplossing (11).
1. Elliott EJ. BMJ 2007;334(7583):35-40.
2. Braeckman T, et al. Pediatr Infect Dis J 2011;30(1 Suppl):S21-4.
3. Navaneethan U, Giannella RA. Nat Clin Pract Gastroenterol Hepatol 2008;5(11):637-47.
4. http://www.worldgastroenterology.org/assets/downloads/en/pdf/guidelines/01_acute_diarrhea.pdf.
5. Schwartz J. Int J Antimicrob Agents 2000;14(1):75-9.
6. Baumer P, et al. Gut 1992;33(6):753-8.
7. Lecomte J, et al. Int J Antimicrob Agents 2000;14(1):81-7.
8. Salazar-Lindo E, et al. N Engl J Med 2000;343(7):463-7.
9. Cézard J, et al. Gastroenterology 2001;120(4):799-805.
10. Lehert P, et al. Dig Liver Dis 2011;43(9):707-13.
11. Guarino A, et al. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2008;46 Suppl 2:S81-122.
wordt gedefinieerd
als een acute diarree
stoelgangsfrequentie (minstens
3x/d gedurende meer dan 24 uur)
en/of zachte stoelgang) van
infectieuze oorsprong.
Bij pasgeborenen is een verschil
in consistentie met de gebruikelijke
stoelgang belangrijker dan de
stoelgangsfrequentie. Die laatste
kan in normale omstandigheden
al hoger zijn dan 3/d
(90% van de gevallen) binnen 10 dagen. In ons land
krijgen kinderen gemiddeld 0,3-2,3 keer diarree per jaar
(in ontwikkelingslanden is dat 3 tot 9 keer) en het is één
van de frequentste oorzaken van morbiditeit en sterfte
bij kinderen.
In België treedt diarree vooral op voor de leeftijd van 4 jaar,
maar de sterfte aan diarree is er zeer laag.
veroorzaakt door virussen (70% van de gevallen;
rotavirus, adenovirus, norovirus...) en Salmonella. Bij
kinderen van 1 tot 4 jaar zijn dat diezelfde verwekkers
plus Campylobacter en Yersinia (1). De ontwikkeling van
een vaccin tegen het rotavirus heeft de incidentie van
seizoengebonden diarree door rotavirusinfecties sterk
verlaagd. Een virale gastro-enteritis wordt doorgegeven
via feco-oraal contact, maar ook door contaminatie van
voedsel en water of door druppeltjes in de lucht. Het
lichaam verdedigt zich op verschillende manieren: lage
pH in de maag, bewegingen van de darmen en secretie
van slijm in de darmen, maar ook via de microflora en
lokale inductie van systemische immuunreacties (2).
Als die mechanismen er niet in slagen om de infectie te
beteugelen, raakt de vochthuishouding verstoord door
minder darmabsorptie (3). De diarree kan inflammatoir
zijn door productie van cytotoxines (Shigella, Salmonella,
Yersinia
geval is de diarree doorgaans bloederig, in het tweede
geval betreft het vooral een secretiediarree (3).
capillaire refill, een abnormale huidturgor en tachypneu,
aldus prof. Hoffman. De WGO (World Gastroenterology
Organisation) spreekt van een matige uitdroging als het
kind minstens twee van de volgende tekenen vertoont:
vermoeidheid of prikkelbaarheid, ingezonken ogen,
dorst, traag wegtrekkende huidplooi (< 2 seconden
bij de pinchtest) (4). Het advies van een arts is
geïndiceerd als het kind jonger is dan 6 maanden, bij
overvloedige diarree (> 8 stoelgangen/dag), als er bloed
in de stoelgang zit, bij koorts, persisterend braken,
vermindering van het bewustzijn of een onderliggende
ziekte. Een ziekenhuisopname is noodzakelijk in geval van
shock, ernstige uitdroging, neurologische afwijkingen,
onbedwingbaar of galbraken, als een poging tot
rehydratatie met ORS mislukt of bij vermoeden van een
chirurgische aandoening."
te behandelen met ORS (Oral Rehydration Solutions)
om de vocht- en elektrolytenhuishouding te herstellen.
Grootschalig gebruik van ORS redt levens (4). ORS kan
immers bij elke vorm van uitdroging worden toegediend,
kost weinig, kan gemakkelijk thuis worden toegediend,
ongeacht de manier waarop, en is gezien de ideale
osmolaliteit en de aangepaste hoeveelheid elektrolyten
voor rehydratatie te verkiezen boven klassieke dranken.
De WGO raadt aan ORS toe te dienen in een hoeveelheid
van 50-100ml/kg/3-4 uur + 60-120ml bij elke episode van
diarree of braken bij kinderen < 10kg. Waar mogelijk, kan
het kind na een initiële latentie van 4-6 uur verder worden
gevoed (4).
De behandeling bestaat gewoonlijk in een herstel van de vocht- en elektrolytenhuishouding. Een gesprek
met prof. Ilse Hoffman (Kindergeneeskunde, UZ Leuven) in het kader van bijscholingen voor huisartsen
die worden georganiseerd door de firma Takeda.