background image
Skin
Vol 16
Nr 3
2013
27
folliculaire papels en pustulae van het
gezicht, de ledematen, de romp en de
hoofdhuid zonder aantasting van de
handpalmen en de voetzolen. Niet zelden
echter worden ook de handpalmen en de
voetzolen aangetast. Soms worden eerst
of alleen de handpalmen en de voetzolen
aangetast. De ziekte van ofuji wordt dan
gekenmerkt door puistjes zonder follicu-
litis. Er zijn immers geen haarfollikels op
de handpalmen en de voetzolen.
Steriele eosinofiele pustulose wordt
gekenmerkt door 3 criteria:
- overwegend papels en puistjes van
de follikels;
- de inhoud van de puistjes is steriel;
- eosinofilie en verhoogd IgE-gehalte.
ParaDoxaLE rEaCTIES oP TNf-aLfa-
aNTaGoNISTEN (fiGurEN 13 EN 14)
We denken daarbij vooral aan infliximab
en adalimumab. Het is veeleer een klasse-
effect dan een effect eigen aan de verbin-
ding. De pustulae verschijnen na enkele
weken tot jaren. Een PPP kan geleidelijk
evolueren naar een palmoplantaire kera-
todermie. De letsels lijken soms op een
eczeem of psoriasis. Bij een paradoxale
reactie op een TNf-alfa-antagonist wordt
het verdachte geneesmiddel stopgezet
en worden lokale dermocorticoïden aan-
gebracht. als geen respons wordt verkre-
gen, kan metotrexaat (15mg/week) of
azathioprine worden voorgeschreven. Bij
een weinig ernstige aantasting hoeft de
TNf-alfa-antagonist niet te worden stop-
gezet als een lokale behandeling volstaat.
regelmatig wordt waargenomen dat de
letsels autonoom blijven bestaan. Ze kun-
nen meerdere maanden na stopzetting
van het geneesmiddel blijven bestaan.
NuT VAN HuiDBioPSiE
Een huidbiopsie kan aanwijzingen geven
over de diagnose. Spongiforme, multilo-
culaire pustulae van Kogoj wijzen op pso-
riasis, een syndroom van fiessinger-Leroy
of, na exclusie van die 2 entiteiten, een
idiopathische palmoplantaire pustulose.
Histologisch kan psoriasis niet worden
onderscheiden van een fLr. Uniloculaire
(niet-spongiforme) pustulae wijzen op
een satellietpustulose van een infectie-
haard (bacteriden van andrews) of een
SaPHo.
rol VAN oMGEViNGSfACTorEN
EN ANDErE AANDoENiNGEN
TaBaK
75 tot 95% van de patiënten met een
PPP rookt. Tabak speelt zeker een scha-
delijke rol zoals in meerdere epidemio-
logische studies is aangetoond. Volgens
sommige auteurs zou er een verhoogde
expressie van nicotinereceptoren in de
zieke huid zijn, maar dat is nooit echt
bewezen. Er zijn maar zeer weinig stu-
dies uitgevoerd waarin het effect van
rookstop werd onderzocht. In die studies
werd echter een significante daling van
het aantal pustulae gemeld.
INfECTIES
In 1935 vroeg andrews zich af of infecti-
euze antigenen een rol zouden kunnen
spelen bij PPP en hij stelde dan ook een
amygdalectomie voor als behandeling voor
PPP, toentertijd `pustuleuze bacteriden van
andrews' genoemd. Sindsdien werden vele
studies uitgevoerd, maar in geen enkele
studie kon worden aangetoond dat PPP
kon worden genezen door infectiehaarden
te behandelen. Het is dan ook niet gewet-
tigd om te zoeken naar latente infectie-
haarden (kno-streek, tanden,...).
aLLErGIE oP afSTaND Voor
METaLEN IN TaNDEN?
Volgens sommige auteurs zouden me-
talen in tandvullingen PPP kunnen uit-
lokken of verergeren, maar dat is nooit
bewezen. Pas als de rol van eventuele
tandkronen bij PPP bewezen is, kan een
extractie worden voorgesteld.
GLUTENINToLEraNTIE
De verschillende studies hebben tegen-
strijdige resultaten opgeleverd. Volgens
sommige studies vertonen patiënten
met een PPP een hogere concentratie
van antistoffen tegen gliadine en trans-
glutaminase dan de controlepopulatie en
verbeteren of verdwijnen de letsels van
Figuren 8 en 9: Dyshidrose: grote vesikels samenvloeiend tot bullae zonder erytheem.
Figuren 10 en 11: Dyshidrotisch eczeem, vesikels en pustulae op de hele handpalm op
een erythemateuze ondergrond bij een roker.