background image
Skin
Vol 16
Nr 3
2013
26
gangrenosum en pustuleuze vasculitis.
Soms zijn er algemene tekenen (koorts,
asthenie, vermagering) of een inflamma-
toire colitis (ziekte van Crohn of colitis
ulcerosa). Een gemeenschappelijk punt
bij al die aandoeningen is de constante
aanwezigheid van neutrofiele granulocy-
ten in de huid en het bot.
DySHIDroSE of DySHIDroTISCH
ECZEEM
Dyshidrose wordt klinisch gekenmerkt
door blaasjes op de handpalmen, de
voetzolen en de zijkanten van de vingers
(figuur 7
). Het betreft een symmetrische
uitslag, de blaasjes kunnen samenvloeien
tot bullae, en drogen daarna meestal uit
zonder te scheuren (figuren 8 en 9). De
letsels veroorzaken een hevige jeuk en
vaak wordt de uitslag voorafgegaan door
een gevoel van ongemak of spanning in
de huid. In 70 tot 80% van de gevallen
worden alleen de handpalmen aangetast.
Dyshidrotisch eczeem onderscheidt zich
van een gewone dyshidrose door de aan-
wezigheid van een erythemateuze bo-
dem rond de vesikels en door het feit dat
nagenoeg altijd de handpalmen worden
aangetast (dyshidrose blijft vaak beperkt
tot de zijkanten van de vingers (figuren
10 en 11
). Bij een superinfectie kunnen
er zich pustulae vormen. Sinds enkele
jaren wordt een nieuwe aanpak van het
probleem voorgesteld, waarbij een on-
derscheid wordt gemaakt tussen dyshi-
drose (van multifactoriële oorsprong) en
pseudodyshidrose. Pseudodyshidrose is
een verzamelnaam voor dyshidrotisch
contacteczeem, dyshidrotische bulleuze
dermatosen, pustulose (psoriasis pustu-
losa, PPP, andere), infantiele acropustu-
lose, schurft bij zuigelingen,...
Dyshidrose kan:
- het gevolg zijn van een late immuno-
logische reactie op geneesmiddelen,
metalen (nikkel) of voedingsstoffen
(kruiden);
- worden veroorzaakt door fysicoche-
mische agentia die een irritatie te-
weegbrengen: atopie, veel zweten;
- idiopathisch zijn: mogelijk een gevolg
van een infectiehaard op afstand.
De rol van nikkel bij de pathogenese
van dishidrose is omstreden gezien de
variabele relevantie van de pleistertest
met nikkel en het feit dat de dyshidrose
niet verbetert na vermijden van con-
tact met nikkel. Bij een dyshidrotisch
eczeem moet worden gedacht aan con-
tactfactoren, vooral in geval van recente,
asymmetrische letsels die verbeteren na
stopzetting van het werk. Het is altijd
nuttig pleistertests uit te voeren met de
volgende allergenen: metalen, parfums,
perubalsem, lanoline, rubber, parafeny-
leendiamine, bewaarmiddelen (formal-
dehyde, isothiazolinonen). Er worden
meerdere behandelingen gegeven met
wisselend succes: topisch tacrolimus,
alitretinoïne, metotrexaat, ciclosporine,
PUVa-therapie, uv B TL01 en injecties
van botulinetoxine.
PUSTULoSIS SUBCorNEaLIS VaN
SNEDDoN-WILKINSoN
De pustulose van Sneddon-Wilkinson
tast hoofdzakelijk de romp en de plooien
(oksels, liezen, onder de borsten) aan
(figuur 12). De puistjes zijn slap en ge-
vuld met troebel vocht. Puistjes in de lie-
zen en een PPP moeten aan die diagnose
doen denken. Bij vermoeden van een
pustulose van Sneddon-Wilkinson moet
onder meer worden gezocht naar een
monoklonale gammapathie. De eerste-
lijnstherapie is dapson (100mg/dag). als
die behandeling mislukt, wordt acitretine
(25mg/dag) voorgeschreven.
NEUTrofIELE DErMaToSEN
Een combinatie van geülcereerde let-
sels van de benen en dishydrose moet
doen denken aan een neutrofiele der-
matose zoals het syndroom van Sweet,
reumatoïde neutrofiele dermatose, een
neutrofiele dermatose van de handrug
(plaatselijke pustuleuze aantasting met
een typisch histologisch beeld van een
syndroom van Sweet),...
STErIELE EoSINofIELE PUSTULoSE,
ZIEKTE VaN ofUJI
Die entiteit werd oorspronkelijk gedefi-
nieerd als opflakkeringen van jeukende,
Figuur 7: Dyshidrose: blaasjes op de zijkant
van de vinger.
Figuren 5 en 6: SAPHO: pustuleuze en psoriasisachtige letsels bij een patiënt met pijn aan de wervelkolom en hyperostose van de
sternoclaviculaire gewrichten op radiografie.