Dan Lipsker
ken van borreliose. De klinische aspecten
zijn: de plaats van de beet (al dan niet te
zien), een kleine of grote, erythemateuze,
al dan niet verharde vlek (homogeen of
met een centrifugale ring). De diagnose
wordt klinisch gesteld omdat meer dan
50% van de patiënten seronegatief is. De
ziekte van Lyme komt even vaak voor bij
mannen als bij vrouwen op een leeftijd
van gemiddeld 41 jaar. De teek Ixodes
ricinus bijt tussen juni en augustus en
de ziekte komt tot expressie van juli tot
november (13). De teek blijft gemiddeld
2 dagen op de huid zitten (6 uur tot 7
dagen). Gemiddeld verschijnt het EM 17
dagen (1-60 dagen) na de beet. In 55%
van de gevallen is er geen kennis van
beet. als de teek nog op de huid zit, moet
hij met een speciale pincet worden ver-
wijderd, zo mogelijk tijdens de eerste 48
uur. In Europa blijkt de transmissie sneller
te verlopen (binnen 6 uur) (figuur 3).
Kinderen worden hoofdzakelijk gebeten
(soms door de nimfe van de teek, 1mm)
in het hoofd en de hals, de kniekuil, achter
het oor en op het onderste ooglid. De ge-
middelde diameter van het EM is 14,5cm
(5 tot 60cm) en het erytheem houdt ge-
middeld 41,5 dagen (1 dag tot 6 maan-
den) aan. 30% van de patiënten vertoont
extracutane tekenen (koorts, zwakte, ver-
magering, gewrichtspijn, paresthesieën,
spierpijn). In de Elzas wordt de spirocheet
Borrelia afzelii teruggevonden in 56% van
de geanalyseerde teken en 69% van de
gevallen van EM (PCr op huidmonster)
(14). De prognose is uitstekend als de
patiënt goed wordt behandeld.
PSEUDoLyMfooM
zakelijk gezien bij kinderen. Het wordt
gekenmerkt door een koperachtige of
erythemateuze plek of een nodulus vooral
op de oorlel, de tepelhof of de geslachts-
delen. De diagnose wordt klinisch en
serologisch gesteld en wordt eventueel
bevestigd door histologie, cultuur of PCr.
Een lymphocytoma cutis wordt vooral
veroorzaakt door B. afzelii, gevolgd door
B. garinii en B. burgdorferi stricto senso.
met een B-cellymfoom en in 5% van de ge-
vallen wordt een monoklonale proliferatie
aangetroffen (15). aangezien een B-lym-
foom van de huid zeer indolent verloopt,
wordt veiligheidshalve een proefbehande-
ling voor borreliose gegeven vooraleer een
diagnose van lymfoom wordt gesteld.
aTroPHICaNS (aCa)
ouder dan 40 jaar en wordt hoofdzake-
lijk veroorzaakt door B. afzelii, soms door
B. garinii en in mindere mate door
histologisch. De behandeling is alleen doel-
treffend in een vroege fase.
DrooM: fICTIE of WErKELIJKHEID? (13)
dermie, lichen sclerosus, granuloma an-
nulare en interstitiële granulomateuze
dermatitis is de oorzaak niet bekend.
Mogelijk zijn ze te wijten aan borreli-
ose, maar dat kon nooit worden aange-
toond ondanks tal van culturen, biopsies
en proefbehandelingen voor borreliose.
Slechts in zeldzame gevallen van sclero-
dermie of granuloma annulare wordt een
geschiedenis van tekenbeet en een EM 1
tot 4 jaar eerder teruggevonden.
een paralyse van de craniale zenuwen,
een meningoradiculitis of een meningi-
tis. Neuroborreliose komt vaker voor bij
kinderen dan bij volwassenen. De diag-
nose is gebaseerd op de aanwezigheid van
antistoffen tegen Borrelia in het cerebro-
spinale vocht. Het gewrichtslijden wordt
gekenmerkt door een recidiverende mono-
artritis, hoofdzakelijk van de knie, zelden
van de enkel en uitzonderlijk van de heup.
Het gewrichtsvocht bevat IgG. Bij aan-
tasting van het hart betreft het vooral
atrioventriculaire geleidingsstoornissen.
oogaantasting wordt gekenmerkt door
een oculomotorische paralyse, conjuncti-
vitis, keratitis, uveïtis en retinitis. Die di-
agnosen worden bevestigd door serologie.
stoornissen worden behandeld met
2 weken. Neuroborreliose en ernstige
hartafwijkingen worden behandeld met
ceftriaxon 2g i.v. gedurende 2-4 weken.
De medicamenteuze behandeling bij
kinderen bestaat uit: amoxicilline 50mg/
kg verdeeld over 3 giften, azitromycine
20mg/kg/d (maximum 500mg), cefu-
roxime axetil 30mg/kg verdeeld over 2
giften (maximum 500mg), ceftriaxon
75-100mg/kg i.v. (maximum 2g), cefo-
taxime 150mg/kg verdeeld over 3-4 gif-
ten (maximum 6g) of penicilline G 2x10