hersenen, maar ook in de witte delen
werden verschillen aangetroffen. Zo
bleek dat pedofiele mannen regio's met
witte stof hebben met een significant
kleiner volume (15). Zulke afwijkingen
doen vermoeden dat pedofielen, behal-
ve hun seksueel afwijkend gedrag, nog
additionele symptomen zouden verto-
nen. En inderdaad, zoals eerder aange-
haald, scoren deze mannen lager op IQ-
testen, presteren ze zwakker op visuo-
spatiale en verbale geheugentaken en
haalden ze vroeger slechtere punten op
school.
het `older brother effect' bestudeerd, de
vaststelling dat de kans op pedofilie toe-
neemt met een hoger aantal oudere
broers. Dit verschijnsel zag men voor het
eerst bij niet-pedofiele homoseksuele
mannen, waarbij werd vastgesteld dat
homosekuele mannen significant vaker
meerdere oudere broers hebben. De
kans op homofilie zou zelfs toenemen
met een derde bij elke oudere broer.
Men vroeg zich af of dit ook het geval
was bij pedofiele mannen. In een studie
van Blanchard et al. (16) werden 260
pedofielen vergeleken met 260 controle-
personen. Zo werd er een correlatie
vastgesteld waarbij homoseksuele pedofie-
len (dit zijn pedofielen met een specifieke
voorkeur voor jongens) vaker meerdere
oudere broers hebben. Een hypothe-
tische verklaring voor dit `birth order
te wijst in de richting van een rijpings-
multipare vrouwen zou er soms via de
placenta wat embryonaal bloed in de
maternele bloedbaan terechtkomen, waar-
bij er dan een immuunreactie optreedt.
Zo zouden dan antilichamen gevormd
worden tegen eiwitten (een kandidaat is
het H-Y-antigen) die het product zijn van
genen op het Y-chromosoom van de
mannelijke foetus, dat voor de moeder
uiteraard lichaamsvreemd is. Dit proces
zou een verstoring teweegbrengen op
het niveau van de neuronale ontwikke-
ling en zo het afwijkend seksueel gedrag
verklaren. Ondanks deze zeer plausibele
verklaring zijn er ook epidemiologische
studies die dit `older brother effect' niet
hebben vastgesteld. Harde evidentie,
bijvoorbeeld onder de vorm van moe-
derlijke antistoffen tegen die eiwitten,
werd nooit gevonden.
Blanchard et al., waarin problemen in
neurologische ontwikkeling als oorzaak
van pedofilie worden onderzocht (17).
De onderzoeksgroep onderzocht 1.206
pedofielen en deze rapporteerden opval-
lend vaak dat ze in hun jonge kinderja-
ren (vóór de leeftijd van 13 jaar) een
hoofdtrauma hadden opgelopen waarbij
ze bewusteloos waren geweest. Bij een
trauma opgelopen als volwassene zou,
in tegenstelling tot trauma's opgelopen
vóór de puberteit, geen associatie be-
staan met pedofilie. De bevinding dat
een dergelijk hoofdtrauma op jonge leef-
tijd een predisponerende risicofactor
zou zijn voor het stellen van pedofiel ge-
drag, maakt het probleem des te interes-
santer, maar tevens complexer. De hypo-
neerd, is dat deze hoofdtraumata tijdens
de kinderjaren een soort ontwikke-
lingsinsult in een kritieke fase in de ma-
turatie van de hersenen een verstoring
geven van de ontwikkeling en resulteren
in een seksuele oriëntatie naar kinderen
toe. Deze theorie dient nog bevestigd te
worden.
verbanden gelegd kunnen worden tus-
sen de aberrante werking van bepaalde
hersengebieden enerzijds en afwijkend
seksueel gedrag anderzijds, in de litera-
tuur nog nergens sprake is van bepaalde
bewezen `pedofilielaesies' in de herse-
nen (18). De twee laatstgenoemde stu-
dies van Blanchard et al. proberen een
licht te werpen op het etiologische
vraagstuk als een probleem in de matu-
ratie van de hersenen, waarbij de neuro-
logische ontwikkeling ergens vroeg in
het leven fout loopt. Meer gericht onder-
zoek om deze theorie te staven, is in elk
geval nodig.
omgevingsfactoren
aan het stellen van pedofiel gedrag. Pe-
dofielen rapporteren vaak dat stress een
factor is die hun neigingen of verlangens
verergert (5). Maar zijn er ook omge-
vingsfactoren die aan de basis liggen van
de oorzaak? Al geruime tijd worden kin-
dermisbruik en slechte hechting tussen
ouder en kind bekeken als oorzakelijke
factoren van pedofilie. In dit model wor-
den seksuele fantasieën over kinderen
hoger aantal oudere broers.