18
l
Neuron
·
Vol 18
·
Nr 1
·
2013
N1868N
W
at
MaaKt
ieMand
tot
een
pedofiel
?
d
e
etiologie
Van
pedofilie
Weinig onderwerpen uit de psychiatrie zijn zo actueel als pedofilie. Door de
toenemende mediabelangstelling en groeiende maatschappelijke bezorgdheid
spitst meer en meer onderzoek zich toe op deze materie. Toch zijn er nog heel
wat vraagtekens. Uit de vele artikels en het onderzoek is gebleken dat pedofilie
het best bekeken kan worden als een eigen categorie van seksuele oriëntatie, niet
als iets dat zich boven op een heteroseksuele of homoseksuele identiteit
manifesteert. Deze theorie doet grote vragen rijzen. Kiezen mensen ervoor om
pedofiel te zijn of zijn ze zo geboren? Zijn er bepaalde omgevingsfactoren die
een oorzakelijke rol spelen? En worden slachtoffers zelf kindermisbruikers?
Hieromtrent zijn in het verleden heel wat etiologische theorieën uitgewerkt die
de nadruk leggen op de impact van de omgeving. Tegenwoordig verschijnen er
evenwel steeds meer studies die de rol van neurobiologische factoren
onderschrijven. Niettegenstaande de recente boost in research blijft er toch nog
veel controverse bestaan.
Omschrijving van het begrip pedofilie
Volgens de DSM-IV valt pedofilie onder de categorie `psychoseksuele stoornissen',
waarin het opgesomd staat met andere parafilieën zoals masochisme, sadisme,
voyeurisme enz. (1). Het seksuele object van personen met een pedofiele voorkeur
zijn prepuberale kinderen, in het algemeen 13 jaar of jonger.
Volgens de DSM-IV moeten 3 criteria ingevuld worden (2):
A. gedurende een periode van ten minste zes maanden recidiverende, intense
seksueel opwindende fantasieën, seksuele drang of gedragingen met betrekking
tot seksuele handelingen met één of meer kinderen in de prepuberteit;
B. de persoon gedraagt zich naar deze aandrang of de drang of fantasieën veroorzaken
duidelijk lijden of interpersoonlijke moeilijkheden;
C. betrokkene is ten minste zestien jaar oud en ten minste vijf jaar ouder dan het kind
(of de kinderen) uit criterium A.
Pedofilie is een stoornis die reeds vroeg, bijna altijd prepubertair, aanwezig is en
verband houdt met een afwijkende seksuele voorkeur of gerichtheid. Men neemt aan
dat pedofilie uiteindelijk doorbreekt in het gedrag. Dit kan echter niet met zekerheid
gesteld worden omdat pedofielen die enkel fantaseren en nooit feiten plegen, zich
om overduidelijke redenen niet kenbaar maken. Er hoeft dus niet noodzakelijk
daadwerkelijke seks met kinderen plaats te vinden om de term `pedofilie' te kunnen
gebruiken. Het pedofiele gedrag kan variëren van exhibitionisme en voyeurisme tot
ongepast aanraken, orale seks en penetratie. Onder "gedraagt zich naar deze
aandrang" kan verder ook het opzoeken van situaties met kinderen of het bekijken
van kinderporno worden verstaan.
Sebastiaan Tuyls
1
, Marc Eneman
2
,
Dirk Van de Putte
3
1. Student, 3e Master Geneeskunde
2. Psychiater, hoofdgeneesheer UPC St.-
Kamillus, stafmedewerker Provincialaat
Broeders van Liefde Gent
3. Psychiater, PC Ziekeren, St.-Truiden, UZ
Leuven, CGG Vlaams-Brabant Oost, Leuven