background image
19
l
Neuron
·
Vol 18
·
Nr 1
·
2013
Voor het stellen van pedoseksueel ge-
drag hoeft men echter geen pedofiel te
zijn. Iedereen kan pedoseksuele feiten
plegen en het grootste deel van alle
pedoseksuele feiten wordt zelfs door
niet-pedofielen gepleegd. Incestplegers
bijvoorbeeld zijn meestal gewoon hete-
rofielen die hun grenzen niet bewaken
en vaak een laag moreel besef hebben.
Vaak vertonen ze nog andere gedrags-
problemen, zoals geweld op de kinderen
die niet seksueel misbruikt worden, part-
nergeweld en eventueel antisociaal ge-
drag buiten het gezin. Deze incidentele
seksuele gedragingen of gevoelens van
volwassenen naar kinderen vallen dus
niet onder de term `pedofilie' en zijn
geen uiting van `pedofiele gerichtheid'.
De term `hebefiel' wordt occasioneel ge-
bruikt voor personen met onaangepaste
seksuele aantrekking tot postpubertaire
adolescenten.
De prevalentie en incidentie zijn erg
moeilijk in te schatten omdat slechts 1
op 20 gevallen van kindermisbruik wordt
gemeld en veel pedofielen niet vrijwillig
hulp zoeken (6). Aangezien het stellen
van een seksuele handeling niet noodza-
kelijk is voor de diagnose, blijven een
heel aantal pedofielen onopgemerkt en
is het onbekend hoeveel individuen pe-
dofiele fantasieën hebben, maar daar
nooit naar handelen. Veel informatie
hierover wordt dan ook gehaald uit ge-
rechtelijke dossiers, wanneer de pedofiel
een strafbaar feit begaan heeft of op een
andere manier in contact komt met het
gerecht.
Pedofilie in het strafrecht
Onderscheid moet hier gemaakt worden
tussen de medische en juridische termi-
nologie. Pedofilie is een klinische diag-
nose. De zedenwetgeving kent de ter-
men `pedofilie' en `pedoseksualiteit'
niet, maar spreekt slechts van handelin-
gen en gedragingen waarbij bepaalde
leeftijdscategorieën betrokken zijn.
Voorbeelden van strafbare handelingen
betreffende kinderen zijn: elke vorm van
penetratie, aanranding, exhibitionisme,
kinderporno en kinderprostitutie. In te-
genstelling tot de psychiatrische definitie
speelt het louter hebben van fantasieën
en gevoelens niet mee in het strafrecht,
maar is een eenmalige handeling wél re-
levant. Termen zoals `kindermisbruik',
`incest' en `kindermolestatie' zijn dus
geen synoniemen van `pedofilie'. Zo zijn
niet alle personen die minderjarigen sek-
sueel misbruiken pedofiel, en maken
niet alle pedofielen zich schuldig aan
kindermisbruik.
Volgens de Belgische wetgeving is alle
seksueel verkeer verboden met een part-
ner die jonger is dan 16 jaar, zelfs indien
die persoon daar toestemming voor
geeft. Aan iemand die er "een gewoonte
van gemaakt heeft", kan dan vervolgens
een zwaardere maximumstraf worden
opgelegd. Een belangrijk argument voor
de (extra) strafbaarstelling van seksuele
handelingen bij kinderen, is het machts-
verschil tussen volwassenen en kinde-
ren, zoals bijvoorbeeld tussen een leraar
en een leerling (4).
Profiel van de pedofiel
Het is moeilijk om een eenduidig per-
soonlijkheidspatroon van de pedofiel te
vormen, vanwege de verschillende sub-
groepen van pedofilie die er bestaan. Zo
wordt er een onderscheid gemaakt tus-
sen de pedofielen met een voorkeur voor
meisjes of jongens, of er al dan niet ge-
bruik werd gemaakt van een computer
of het internet om een kind te benade-
ren, of er al dan niet sprake is van mis-
bruik van een familielid en of de pedo-
fiele persoon een exclusieve voorkeur
heeft voor kinderen (5). Pedofilie is dus
als heterogene groep moeilijk in één en-
kel profiel te vatten.
Toch zijn er correlaties gevonden tussen
bepaalde psychologische karaktertrek-
ken en pedofilie. Zo hebben pedofielen
minder zelfvertrouwen, zijn ze vaker
eenzaam en hebben zij vaker gevoelens
van inferioriteit en isolement (6). Veel
pedofielen hebben ook antisociale ka-
raktertrekken. Vaak kunnen ze moeilijk
omgaan met negatieve gevoelens, waar-
door zij zich sneller wenden tot verdedi-
Onderscheid moet gemaakt worden tussen de medische en
juridische terminologie. In tegenstelling tot de psychiatrische
definitie speelt het louter hebben van fantasieën en gevoelens
niet mee in het strafrecht. Zo zijn niet alle personen die
minderjarigen seksueel misbruiken pedofiel, en maken niet alle
pedofielen zich schuldig aan kindermisbruik.
Het is moeilijk om een
eenduidig
persoonlijkheidspatroon van
de pedofiel te vormen,
vanwege de verschillende
subgroepen van pedofilie die
er bestaan. Toch zijn er
correlaties gevonden tussen
bepaalde psychologische
karaktertrekken en pedofilie.