waarin het effect van denosumab 60mg om de 6 maanden
op het fractuurrisico werd onderzocht. De resultaten na
7 jaar in de extensiefase (in het totaal is een duur van 10 jaar
gepland) werden gepresenteerd door Kurt Lippuner (Bern)
(1). Die resultaten hadden betrekking op 4.450 postmeno
pauzale vrouwen (77% van het initiële aantal), van wie er
2.343 op lange termijn werden behandeld met denosumab
(DmabDmab) en 2.207 met placebo (PboDmab). In die
laatste groep kon dus het effect van overschakeling van
placebo op denosumab worden geëvalueerd. Alle patiën
ten kregen tevens de klassieke calcium en vitaminesup
plementen. Eerste vaststelling: het fractuurrisico bleef
zeer laag in de denosumabgroep (1,4%, 1,2%, 1,6% en 1,5%
tijdens de extra followup van 4 jaar) en was licht hoger in
de placebogroep (behalve in het vierde jaar: 2,5%, 1,9%,
2,2% en daarna 1,0%). Dat wijst er evenwel op dat deno
sumab ondanks een zeker `tijdverlies' zeer doeltreffend is.
De incidentie van wervelfracturen was zeer laag (0,0% tot
0,5% in elke groep), wat bewijst dat denosumab de frac
tuurcascade kan doorbreken. Er hebben zich zeer zelden
ernstige bijwerkingen voorgedaan: 5 gevallen van asep
tische necrose van de kaak in de DmabDmabgroep en
3 gevallen in de PboDmabgroep en 1 atypische femur
fractuur in elke groep.
In Zweden werd een farmacoeconomische analyse uitge
voerd met denosumab en andere osteoporoseremmers bij
mannen ouder dan 75 jaar (2). In die studie werd aange
toond dat de winst in QALY het hoogst was met denosu
mab en dat denosumab op lange termijn het minst kostte,
zelfs minder dan generieken van alendronaat.
men) is een studie die werd uitgevoerd bij 5.812 vrouwen
ouder dan 55 jaar met een hoog fractuurrisico (> 20% over
handeld in meerdere Europese landen. In die studie werd
aangetoond dat slechts 41% van die vrouwen worden of
werden behandeld. Van die vrouwen heeft 19% regelmatig
dezelfde behandeling ingenomen gedurende drie jaar, 10%
heeft de behandeling intermitterend ingenomen en 11%
heeft de behandeling stopgezet (meestal wegens bijwer
kingen of omdat ze bang waren voor gevolgen op lange ter
mijn) en 4,1% is van klasse veranderd (3).
een prelImInaIre studIe zonder
formeel antWoord
kennen, wordt almaar vaker een diagnose gesteld van
onvolledige fractuur zonder verplaatsing onder bisfos
fonaten. Hoe wordt een dergelijke fractuur behandeld?
Angela Cheung (Toronto) presenteerde de resultaten van
een preliminaire studie bij 18 vrouwen die voldeden aan de
criteria van de ASBMR Task Force (4). De patiënten waren
gemiddeld 69,5 jaar oud, hadden een gemiddelde 25OH
vitamine D3-spiegel van 109,8nmol/l en werden sinds ge
middeld 12 jaar behandeld met bisfosfonaten. De patiënten
werden gedurende gemiddeld 16,7 maanden behandeld
met teriparatide. Er konden geen formele conclusies wor
den getrokken: 4 patiënten vertoonden een radiografische
genezing, 4 een stabilisering en 2 een verergering. Drie
patiënten werden geopereerd wegens instabiliteit van de
fractuur en 5 patiënten zijn niet teruggekomen voor een
controleCTscan.
microstructuur en de biologische eigenschappen van het
bot, ongeacht het fractuurrisico. Die laatste twee para
meters werden onderzocht op biopten van de crista iliaca
afgenomen bij 12 vrouwen die werden behandeld met
strontiumranelaat, en 80 controlevrouwen. De behan
deling met strontiumranelaat resulteerde in een betere
elasticiteit van de cortex, een harder bot en een betere
energietransfer (5).
van de gegevens van vrouwen ouder dan 75 jaar, die dus
een hoog fractuurrisico liepen, aangetoond dat denosumab
significant doeltreffend was over een periode van 6 jaar
bij de preventie van wervelfracturen, andere fracturen en
heupfracturen (6). De bijwerkingen waren vergelijkbaar
met de bijwerkingen die werden waargenomen in de totale
studiepopulatie.