background image
tomisini, 1847 y>l>nda yazm>flt>r. Von Brücke anatomik yap>lar> incelemede ince kesit ça-
l>flmalar> kullanan ilk çal>flmac>d>r ve silier kas>n longitudinal liflerini tan>mlam>flt>r.
Göz histolojisi ile ilgili ilk kitap Samuel Moritz Pappenheim (1811-1882) taraf>ndan
1842 y>l>nda Breslau'da yaz>lm>flt>r. Bu alanda bir sonraki aflama William Bowman'n>n
"Lectures on the Parts Concerned in the Operations on the Eye (Göz ameliyatlar> ile ilgili parçalar
üzerine dersler)"
adl> kitab>n>n 1849 y>l>nda yay>nlanmas> ile olmufltur.
Görme ile ilgili patolojik anatomi ile ilgili ilk yaz>lar Theophile Bonet taraf>ndan yay>n-
lanan Sepulchretum adl> kitapta yer alm>flt>r. Bonet 1620 y>l>nda Cenevre'de do¤mufl ve
1689 y>l>nda do¤du¤u flehirde kuduz hastal>¤>ndan ölmüfltür. Kitap 1700 y>l>nda Lyon'da
ilk ortaya ç>km>flt>r. Tan>mlanan olgular beyin tümörüne ba¤l> geliflen optik atrofi, frontal
kemikte sifiliz olgusu, büyük bir retinoblastom ve optik atrofi ile seyreden bir kiazmal kist
olgusudur.
Oküler pataloji ile ilgili daha genifl ve kapsaml> bir çal>flma bafllang>çta Valsalva'n>n
(Malpighi'nin ö¤rencisi olan) Bologna'da asistan> olan ve daha sonra Padua'da profesör
olan Giambattista Morgagni taraf>ndan yaz>lm>flt>r. Bir klasik olarak nitelendirilen çal>fl-
mas> De Sedibus et Causis Morborum 1761 y>l>nda 80 yafl>na yak>nken yay>nlanm>flt>r. Çal>fl-
mas>ndaki 13. mektup görme organ>ndaki patalojik de¤iflimlerin kapsaml> bir tan>m>n>
içerir. Bu çal>flmada katarakt>n, vitredeki opasitelerin ve travmatik egzoftalmusun patalo-
jik anatomisi mükemmel olarak tart>fl>lm>flt>r.
Hastal>kl> gözün ilk anatomik incelemeleri 18. yüzy>lda yap>lmaya baflland>. Gözün
kendine özgü yap>s> anatomik çal>flmalar için özel tekniklerin gelifltirilmesini gerektirdi ve
bu teknikler ancak zamanla geliflti. Bu nedenle Mattias Baillie taraf>ndan 1793 y>l>nda Lon-
dra'da yay>nlanan ilk gerçek patolojik anatomi kitab>nda görme organ> yer almamas>na
flafl>rmamak gerekir.
Tamamen gözün patolojik anatomisi ile ilgili ilk kitap Büyük Britanya'da zaman>n>n
en önde gelen göz hekimi olan James Wardrop (1782-1869) taraf>ndan yaz>lm>flt>r. War-
drop, üyesi olmufltur. Veliaht prense ait bir at>n gözünü baflar> ile tedavi etmesini takiben pren-
sin doktoru olmufl ve 1828 y>l>nda Kral IV. George'un hekimi olmufltur. morbid anatomisi ile ilgili ilk yaz>lar> 1808 y>l>nda ç>kmaya bafllanm>fl ve 1818 y>l>nda ikin-
ci bir cilt eklenmifltir. Bu çal>flmas>nda Wardrop dünya literatüründeki çeflitli incelemele-
ri özetlerken kendi de¤erli ve önemli gözlemlerini eklemifltir.
Wardrop bilimsel katk>lar> nedeniyle sayg> görmüfl olmas>na karfl>n kiflisel hayat> ne-
deniyle yerleflik düzenle çat>flmaya girmifltir. Gerçek bir liberal olarak reform hareketinin
ateflli bir savunucusu olmufl ve keskin kiflilik özelli¤i nedeniyle özellikle kraliyet çevresin-
de olmak üzere birçok düflman kazanm>flt>r. Kamu hayat>ndan erken yaflta çekilmifl, t>bbi
toplant>lara çok nadiren kat>lm>fl ve neredeyse tamamen unutulmufltur.
Albrect von Graefe Londra'da 1850 y>l>nda James Wardrop'un yan>na oturdu¤u bir ye-
mek davetini flöyle anlatm>flt>r. Karfl>l>kl> tan>flma sonras>nda von Graefe Wardrop'a 1809
y>l>nda retinoblastom üzerine ç>kan kitab>n babas> m> yoksa büyük babas> m> taraf>ndan
yaz>ld>¤>n> sordu¤unda, Wardrop, gülerek büyük baban>n ta kendisi oldu¤unu söylemifl-
tir. Tan>nm>fl bir oftalmolog ve tarihçi olan Julius Hirschberg, Wardrop'un patoloji üzeri-
ne yazd>¤> kitaplar> yeni ve önemli bilgiler aç>s>ndan zengin bir kaynak oldu¤u ve zaman-
la de¤erini yitirmedi¤i fleklinde de¤erlendirmifltir.
6
·
Oftalmik Patoloji ve Göziçi Tümörleri