op recent klinisch en translationeel onderzoek naar het verband tussen peridontale ziekte en reumatoïde artritis.
aspecten van mondklachten bij personen met reumatoïde
artritis. De nadruk ligt hierbij vooral op een eventueel
verband met peridontale ziekte. Het toenemend aantal
publicaties is deels het gevolg van de toenemende inte-
resse voor de rol van peptidecitrullinering in de etiologie
van reumatoïde artritis. Zeker toen werd ontdekt dat een
Porphyromonas gingivalis, een bacterie die tussenkomt
in de ontwikkeling van periodontale ziekte een enzym
draagt (peptidylargininediminase) met citrullinering-
capaciteit.
Het verband tussen wat er zich in de mond afspeelt en
reumatoïde artritis is niet nieuw, wetende dat Hippo-
crates destijds al suggereerde dat tandextractie artritis
kan genezen...
Bekende manifestaties in de mond bij reumatoïde artri-
tis omvatten onder meer sjögrensyndroom en temporo-
mandibulaire dysfunctie. Er zijn studies die een verband
hebben gesuggereerd met peridontale ziekte bij personen
met reumatoïde artritis. Als er een verwantschap is, kan
dat met verschillende factoren te maken hebben: ofwel
delen beide aandoeningen verwante inflammatoire me-
chanismen, ofwel zijn er gemeenschappelijke risicofacto-
ren zoals roken of een slechte mondhygiëne als gevolg van
temporomandibulaire dysfunctie of perifere gewrichts-
dysfunctie. Spelen NSAID misschien een rol? Of cortico-
steroïden? Of immunosuppressiva? Of xerostomie bij
Sjögren?
De Amerikaanse onderzoekers Clifton Bingham en Malini
Moni schreven in Current Opinion in Rheumatology
een review. Daarin focussen ze op recent gepubliceerde
studies die bijdragen tot de kennis en de inzichten van een
klinisch en biologisch verband tussen reumatoïde artritis
en periodontale ziekte.
beide domeinen de voorbije twee jaar een bevestiging
brengt van de reeds lang vermoede link tussen beide aan-
doeningen. Nieuw onderzoek heeft aangetoond dat perio-
dontale ziekte frequent voorkomt, vaak ernstig is, en kan
optreden in alle stadia van reumatoïde artritis, ook in een
vroeg ziektestadium. Studies in cohortes met een hoog
risico op reumatoïde artritis hebben op hun beurt meer
evidentie gevonden van periodontale bacteriële blootstel-
ling in de fase voorafgaand aan reumatoïde artritis. Evenzo
werden verschillende bacteriële kolonies in personen met
vroege reumatoïde artritis, waaronder ook andere spe-
cies dan Porphyromonas gingivalis. De inflammatoire
periodontale micro-omgeving blijkt een rol te spelen in de
ontwikkeling van reumatoïde artritis. Specifieke stammen
van mondbacteriën, waaronder P. gingivalis en lokale
inflammatoire responsen kunnen resulteren in peptideci-
trullinering en de daaraan verwante afname van de immuno-
logische tolerantie.
Tot slot vermelden de auteurs dat recente studies com-
plexe interacties aan het licht brengen tussen het mond-
microbioom, de verdediging van de gastheer en immuno-
logische mechanismen. Voorts wijzen ze op het belang van
een multidisciplinaire benadering van deze problematiek.
Bingham en Moni geven nog de raad mee om bij personen
met reumatoïde artritis aandacht te hebben voor een goede
tand- en mondhygiëne. Verscherpte aandacht bij alle
patiënten met reumatoïde artritis zal hun levenskwaliteit
ten goede komen.
ahead of print]