background image
Skin
Vol 16
Nr 4
2013
6
INLEIDING
De term LASER is een acroniem voor
`light amplification by stimulated emis-
sion of radiation
'. De ontwikkeling van la-
sers betekende een enorme vooruitgang
voor de therapeutische mogelijkheden
in de dermatologie. Lasertherapie is snel
geëvolueerd van de eerste ruby laser in
1960 tot de verschillende technologieën
die vandaag beschikbaar zijn. Met de toe-
name aan lasers is ook de behoefte aan
een volledig begrip van de technologie
die aan de grondslag ligt van de laser ge-
groeid. Om patiënten de beste en veilig-
ste behandelingsopties te bieden, is het
noodzakelijk om voldoende theoretische
achtergrond te hebben over lasers. Deze
kennis stelt je niet alleen in staat om de
juiste laser te kiezen, maar ook de juiste
laserparameters.
ONTWIKKELING
In 1917 legde Albert Einstein de theo-
retische grondslag voor laser in zijn pa-
per `Zur Quantumtheorie der Strahlung'.
Op basis van de stralingswet van Planck
ontwikkelde hij het theoretische concept
van `licht bewegend in golven van par-
tikels (fotonen)' en van `gestimuleerde
emissie'. In 1954 werd door Townes, en
later door Basov en Prokhorov, de eer-
ste maser (microwave amplification by
stimulated emission of radiation)
ont-
wikkeld, een voorloper van de laser. Het
duurde tot 1958 alvorens door Townes
en Schalow het eerste gedetailleerde
voorstel gepubliceerd werd om een op-
tische maser te bouwen (later zou deze
laser genoemd worden) (1). De term
`laser' werd in 1959 door Gordon Gould
geïntroduceerd. In 1960 ontwikkelde
Maiman de eerste werkende laser: een
`pulsed ruby laser'. In 1963 werd deze
laser voor het eerst in een medische set-
ting gebruikt om retinale lesies te coagu-
leren. De ontwikkeling van de argon en
CO
2
-lasers volgde snel. Pas in 1983 met
de publicatie van de theorie van selec-
tieve fotothermolyse werden heel wat
vragen beantwoord over de interacties
tussen laserlicht en weefsel (2).
BASISPRINCIPES VAN LASER:
GESTIMULEERDE EMISSIE EN
LICHTAMPLIFICATIE
Een atoom of een molecule heeft de
neiging om in de grondtoestand (E0) te
blijven, waarin de orbitale elektronen
een natuurlijke positie aannemen. Door
absorptie
van een foton kan een elek-
tron overgaan naar een hoger energie-
niveau. Het atoom bevindt zich na ab-
sorptie in de geëxciteerde toestand (E*)
(Figuur 1a). In de geëxciteerde toestand
zijn atomen echter instabiel. Het elek-
tron zal spontaan terugkeren naar zijn
normale grondtoestand. Deze terugval
gaat gepaard met emissie van een foton
met golflengte en energie gelijk aan
het energieverschil tussen de twee ener-
gieniveaus. Dit proces heet spontane
emissie
(Figuur 1b).
Interactie tussen een energetisch foton
en een atoom dat reeds in de geëxci-
teerde toestand zit, leidt tot een terug-
val van het geëxciteerde elektron naar
zijn grondtoestand en emissie van een
DOSSIER: LASER
Principes en gebruik van
lasers in de dermatologie
Charlotte Naeyaert, Evelien Verhaeghe
Dienst Huidziekten, UZ Gent, UG
L
aser staat voor `light amplification by stimulated emission of radiation'. De eer-
ste lasertoepassing binnen de dermatologie was een `pulsed ruby laser' uit
1963. Sindsdien kende dit domein een sterke ontwikkeling. Om laser op een vei-
lige en efficiënte manier toe te passen binnen de patiëntenzorg is een goede
theoretische basiskennis nodig. Niet alleen dient de juiste laser, maar ook de ge-
paste laserparameters gekozen te worden. Dit artikel geeft een samenvatting van
de theoretische achtergrond en de belangrijkste parameters van lasers. Nadien
volgt een overzicht van de klinische indicaties van lasers, o.a. vasculaire letsels,
pigmentletsels en tatoeages, en wordt huidverjonging besproken.
S1
1
32N