tot 17 weken amenorroe) hoog was (
25mg/dag), moet prenatale monitoring
worden overwogen, gericht op de uit-
wendige geslachtsorganen van de man-
nelijke foetussen. Deze twee middelen
zijn tegenaangewezen tijdens de zwan-
gerschap.
genaangewezen gedurende de volledige
zwangerschap. Het geeft aanleiding tot
een risico op craniofaciale, cardiale, thy-
mus- en CZS-misvorming. Het relatieve
risico op misvormingen bij de foetus tij-
dens een zwangerschap met blootstelling
aan een oraal retinoïde is 25 keer hoger
dan bij de algemene bevolking. Een zwan-
gerschap is tegenaangewezen tot twee
jaar na stopzetting van het gebruik van
het middel. Acitretine komt in geringe
mate in de moedermelk terecht maar het
gebruik ervan is tegenaangewezen tijdens
de borstvoedingsperiode (8-10, 20).
wordt gebruikt als vruchtafdrijvend mid-
del bij buitenbaarmoederlijke zwanger-
schappen. Het gebruik ervan tijdens de
zwangerschap, en in het bijzonder tijdens
het eerste trimester, is formeel tegen-
aangewezen. Het geeft een verhoogd
risico op miskramen, micrognathie, ont-
wikkelingsachterstand, craniostenose,
laag ingeplante oren, afwijkingen van de
Een zwangerschap is tegenaangewezen
in de 1 tot 3 maanden na stopzetting
van het gebruik van het middel. Metho-
trexaat is ook tegenaangewezen tijdens
de borstvoedingsperiode.
Ciclosporine behoort tot klasse C. Het
gebruik ervan bij zwangere vrouwen die
en worden behandeld met ciclosporine
is frequent en er zijn enkel gevallen van
een laag geboortegewicht en vroegge-
boorte gemeld. Aan ciclosporine is geen
enkele aangeboren afwijking toegeschre-
ven. Voor zwangere patiëntes weegt het
voordeel van het gebruik van ciclosporine
op tegen de theoretische risico's en lijkt
het product geen gevaar voor de foetus
in te houden (7, 10). Over borstvoeding
bestaat wel discussie. Vroeger werd het
afgeraden, maar sommige studies lijken
aan te tonen dat het kan worden ge-
bruikt tijdens de borstvoedingsperiode
gezien de lage concentraties die worden
aangetroffen in de moedermelk (< 1%)
(22, 23).
niet aanbevolen tijdens de zwangerschap
of de lactatie. Er is één studie uitgevoerd
bij 31 zwangere vrouwen die werden
blootgesteld aan PUVA en er werd geen
enkel bewijs gevonden voor een ver-
hoogd risico op zware misvormingen of
in utero overlijden (24).
ling tijdens de zwangerschap en de borst-
voedingsperiode. Ze worden niet be-
schouwd als gevaarlijk voor het embryo
of de foetus omdat ze niet verder dan de
oppervlakkige huidlagen gaan (1, 2).
Oververhitting tijdens de behandeling
moet worden vermeden wegens een ver-
hoogd risico op afwijkingen in de vorming
van de neuraalbuis gedurende de eerste
28 dagen van de zwangerschap (2).
klasse B. Er is geen enkel specifiek risico
op aangeboren afwijkingen gevonden
tijdens de volledige zwangerschap. Maar
voorlopig beschikken we over weinig ge-
gevens. De voordelen en risico's van het
gebruik van deze geneesmiddelen tijdens
de zwangerschap moeten goed tegen
klasse C. De gegevens bij zwangere vrou-
wen die worden behandeld met cortico-
iden, ongeacht het middel en de wijze
van toediening, zijn geruststellend. Er is
veel over gepubliceerd en we hebben een
ruime ervaring met systemische corti-
coïden (7, 8). De placentaire overdracht
bedraagt ongeveer 40%.
Er is een potentieel risico op IUGR met
hoge doses corticosteroïden tijdens het
derde trimester van de zwangerschap. Ef-
fecten op de bijnieren van de baby zijn
weinig waarschijnlijk met een behande-
ling in de onderhoudsdosis (4 tot 12mg/
dag) van methylprednisolon tijdens de
zwangerschap.
Bij doses toegediend aan de moeder
van minder dan 50mg/dag prednison
of prednisolon zijn de concentraties in
de melk 3 tot 4 uur na inname door de
moeder meestal verwaarloosbaar.
Het verhoogt het risico op een miskraam
en op bepaalde aangeboren afwijkingen
aan de ledematen, het hart, de nieren, het
buitenoor, de slokdarm en de lip- en gehe-
meltespleet. De toediening ervan tijdens
de zwangerschap is tegenaangewezen.
Vrouwen van vruchtbare leeftijd moeten
anticonceptieve maatregelen treffen voor,
tijdens en nog 6 weken na stopzetting van
de behandeling. Het is ook tegenaangewe-
zen tijdens de borstvoedingsperiode (8, 26).