226 ANATOM‹ kemer bulunur. Bunlardan öndeki, yumuflak dama¤› dile ba¤lar. Bu kemere arcus palatoglossus denilir. Arkadaki ise yumuflak dama¤› pharynx'e ba¤lar. Bu kemere de arcus palatopharyngeus denilir. Bu kemerleri s›r›s›yla m. palatoglossus ve m. palatopharyngeus denilen kaslar ve bunlar›n üzerini örten mukoza oluflturur. Önde bulunan kemerler, arkadakilere oranla birbirinden daha uzakta bulunur. Bu nedenle a¤›z bofllu¤undan bak›ld›¤›nda her iki kemer de görülür. ‹ki kemer aras›ndaki çukura fossa tonsillaris denilir. Bu çukurda tonsilla palatina (bademcik) bulunur. Arterleri: A. palatina major (a. maxillaris'in dal›), a. palatina ascendens (a. facialis'in dal›) ve a. pharyngea ascendens'in (a. carotis externa'n›n dal›) bir dal›. Venleri: Büyük ölçüde plexus pterygoideus ile plexus tonsillaris'e aç›l›rlar. Lenf drenaj›: Boynun derin lenf nodüllerine aç›l›r. Sinirleri: Buradan al›nan duyular›, n. palatinus major, n. palatinus minor, n. nasopalatinus ve n. glossopharyngeus tafl›r. Yumuflak dama¤›n a¤›z bofllu¤una bakan yüzünden al›nan tad duyular›, n . palatinus minor'daki n. facialis'e ait lifler taraf›ndan merkeze tafl›n›r. Yumuflak dama¤›n iskeleti (Aponeurosis palatinae): Sert dama¤›n periosteum'u iki yaprak fleklinde arkaya do¤ru yumuflak dama¤›n içine uzanarak yumuflak dama¤›n iskeletini oluflturur. Ön 2/3'ünde kal›n, arka 1/3'ünde ise ince olan bu aponevroza, yumuflak dama¤›n kaslar› tutunur. Yumuflak damak ve bo¤az kaslar› (Mm. palati et faucium) M. levator veli palatini, m. tensor veli palatini, m. uvulae, m. palatoglossus ve m. palatopharyngeus'tur. 1- M. levator veli palatini: Choanae'nin lateralinde ve torus tubarius'un da derininde bulunur. Os temporale'nin pyramis bölümünün tepe k›sm›n›n alt yüzü ile tuba auditivae'nin k›k›rdak bölümünün iç laminas›ndan bafllar. M. constrictor pharyngis superior'un konkav üst kenar›n›n derininden geçtikten sonra yumuflak damakta ya- y›larak afla¤› ve mediale do¤ru uzan›r. Orta hatta karfl› taraf›n lifleri ile kar›fl›r. Fonksiyonu: Yumuflak dama¤› kald›r›r. 2- M. tensor veli palatini: M. levator veli palatini'nin ön-d›fl taraf›nda bulunan flerit fleklinde bir kast›r. Proc. pterygoideus'un arka-üst k›sm›nda bulunan fossa scaphoidea, spina ossis sphenoidalis ve proc. pterygoideus'un d›fl laminas›ndan bafllar. M. pterygoideus medialis ile proc. pterygoideus'un iç laminas› aras›nda vertikal olarak afla¤› iner. Hamulus pterygoideus yak›n›nda kiriflleflir. Bu kirifl hamulus pterygoideus'un etraf›ndan dönerek medialde yumuflak dama¤a girer. ‹kisi aras›nda küçük bir bursa da bulunur. Burada aponeurosis palatinae ve os palatinum'un lamina horizontalis'inin alt yüzünün arka bölümünde sonlan›r. Fonksiyonu: Tek tarafl› kas›lmas› sonucunda yumuflak dama¤› kendi taraf›na çeker. ‹ki tarafl› kas›ld›¤›nda ise, özellikle yumuflak dama¤›n ön bölümünü gerer. 3- M. uvulae: Spina nasalis posterior ve aponeurosis palatinae'den bafllar ve uvula'n›n mukozas›nda sonlan›r. Fonksiyonu: Küçük dili yukar› kald›rarak geri çeker. 4- M. palatoglossus: Isthmus faucium'un yan, tonsilla palatina'n›n da ön taraf›nda bulunan arcus palatoglossus'un içinde uzanan ince bir kast›r. Yumuflak dama¤›n ön yüzünden bafllar, tonsilla palatina'n›n ön taraf›ndan geçerek dilin yan taraflar›nda sonlan›r. Liflerinin bir k›sm› dil s›rt›nda da¤›l›r, bir k›sm› da m. transversus linguae'nin lifleri ile kar›fl›r. Fonksiyonu: Sonland›¤› dil kökünü yukar› ve arkaya do¤ru çeker. Oluflturdu¤u arcus palatoglossus'lar› birbirlerine yaklaflt›rarak isthmus faucium'u daralt›r. 5- M. palatopharyngeus: Isthmus faucium'un yan, tonsilla palatina'n›n da arka taraf›nda bulunan arcus palatopharyngeus'un içinde uzanan ince bir kast›r. Yumuflak damaktan bafllar. Bu kas› bafllang›ç yerinde, içinden geçen m. levator veli palatini iki bölüme ay›r›r. Kas›n iki bölümü de afla¤› do¤ru uzan›r ve m. stylopharyngeus ile birlikte cartilago thyroidea'n›n arka ke-