132 ANATOM‹ flitli kal›nl›ktaki ba¤ dokusu bölmeleri ile sar›lm›fl ve birbirinden ayr›lm›flt›r. Bu ba¤ dokusuna da perimysium ad› verilir. Bu yap›ya ba¤lanan ve devam› durumundaki ince ba¤ dokusu lifleri de, her bir kas lifini ayr› ayr› sar›p kuflatan endomysium'u olufltururlar. Sonuç itibariyle bütün kas lifleri beraberce birbirine ba¤l› durumdaki bu ba¤ dokusu sistemi içinde paketlenmifl fonksiyonel bir birim oluflturur. Kaslar›n etraf›ndaki bu ba¤ dokusu paketleme sisteminin, kas liflerinin fonksiyonel devam› olan kirifl lifleri etraf›nda devam etti¤ini yukarda belirtmifltik. Bunlar tüm kiriflin etraf›nda epitendineum, di¤er ad›yla peritenonium externum ad›yla devam ettikleri gibi, bu yap›y› oluflturan daha iç kirifl lifi demetlerinin etraf›nda da peritendineum, yine di¤er ad›yla peritenonium internum, halinde görülebilirler. Bu flekilde kas sistemi ve bunun devam› durumundaki kirifllerin etraf›ndaki ba¤ dokusu k›l›flar› bir iç destek ve düzenleme sistemi olarak fonksiyon görür, demetlerin birbiri üzerinde kaymas› ile durum ve yer de¤ifltirmeleri mümkün olur. Daha d›fltan kas gruplar›n› saran fasialar ise, örne¤in m. sartorius etraf›nda oldu¤u gibi, kaslar›n belli yönde hareketini ve etkisini düzenleyen yap›lar› olufltururlar. Bu arada hareket sisteminde kaslar ve kirifllerle ilgili olarak birlikte kullanaca¤›m›z baz› deyimleri de aç›klamam›z gerekir. Kaslar›n fonksiyonel devam› olan ve kaslarda oluflan gücü, tutunma noktalar›na ileten ba¤ dokusu yap›ya kirifl, yani tendo denildi¤ini biliyoruz. Bu tendolar tutunma yerine kadar peritendineum dedi¤imiz ba¤ dokusu k›l›f› içinde seyrederler. Burada çok defa kiriflin etraf›nda iç yüzü, eklemlerde gördü¤ümüz sinovial zarla kapl›, d›fl k›sm› ise daha dayan›kl› ba¤ dokusundan oluflan, kapal› bir sistem halindeki k›l›flar oluflur. Özellikle kirifllerin belli bir yönde kalmas› için de ifle yarayan bu yap›lara vagina synovialis ad› verilir. Bu k›l›flar kirifllerin belli bir yönde kalmas›, yani ilettikleri gücün yönünün de¤iflmemesi için kendi fibröz yap›lar›na s›k›ca kaynaflm›fl, alttaki hareketsiz ve sa¤lam dokuya da, vincula tendineum denilen ba¤larla tutturulmufltur. Bu yap›lar, hem kiriflin yönünün sabit kalmas›na, hem de kiriflleri besleyen damarlar›n içinden geçmesine yarar. Kirifller genellikle gördü¤ümüz, yuvarlak flekilleri yan›nda, bazen de ba¤l› olduklar› kas›n flekline uyar durumda yass› birer levha halinde uzan›rlar. Bu flekilde kirifllere, örne¤in kar›n kaslar›nda veya bel bölgesi yass› kaslar›nda oldu¤u gibi, aponeurosis ad› verilir. Bu yap›lar genellikle yayg›n ve genifl bir çizgiye kuvveti iletirler. Vücudumuzda kirifllerin iletti¤i gücün alt›nda bulunan dokulara zararl› etki yapmamas› için bursa denilen keseler oluflurlar. Genellikle omuz ve diz eklemi civar›nda gördü¤ümüz bu yap›lar bazen eklem bofllu¤u ile ba¤lant›s›n› sürdüren ve iç yüzleri synovial zarla kaplanm›fl yap›lar halindedirler. Bu yap›lardan ayr› olarak yine kirifl yap›lar olan aponeuroz'lar›n alt›nda olmak üzere, omuz veya s›rt›nda yük tafl›yan baz› kiflilerin kaslar›n›n alt›nda bas›nc› ve sürtünmeyi azaltan bu flekilde keseler oluflabilir. Ba¤ dokusu komponentleri Deri alt›nda bulunan veya kaslar ile di¤er organlar› saran, genifl yaprak fleklinde fibröz ba¤ dokusuna fascia denilir. Fascia superficialis (fascia subcutanea = tela subcutanea) derinin hemen alt›nda bulunur. Fascia superficialis ya¤ dokusu ve gevflek ba¤ dokusundan oluflur. Birçok önemli fonksiyonlar› vard›r. 1- Su ve ya¤ deposu olarak görev yapar. Özellikle fliflmanlarda vücut ya¤›n›n büyük bir bölümü burada bulunur. 2- Bir izolatör olarak, vücudun ›s› kayb›n› önler. 3- Vücudu mekanik etkilerden korur. 4- ‹çersinde yüzeyel damar ve sinirler seyreder. Fascia profunda, s›k› ba¤ dokusundan oluflan yaprak fleklinde örtüdür. Fascia superficialis'in derininde bulunur. Ekstremite kaslar›n› ve gövde duvarlar›n› sararak kaslar› birarada tutar veya kaslar› fonksiyonel gruplara ay›r›r. Kaslar›n serbestçe