yafl, zeka yafl> ve yetersiz okul e¤itimi gibi etmenle-
re ba¤lanamayan önemli bir bozuklu¤un bulunmas>
olarak tan>mlan>r. Bu hastal>k s>kl>kla, iflitti¤ini anla-
ma, dille ifade etme, sözcükleri telafuz ve görsel ay>-
r>m yapmadaki bozukluklar gibi di¤er spesifik ö¤-
renme bozukluklar> ile birlikte görülür. Gerçek insi-
dans>n bilinmemesine karfl>n s>kça görülür, erkekte
k>zlara göre daha fazlad>r ve ço¤u kez kardefller ve
di¤er aile üyelerinde de vard>r.
okul ça¤>n>n ilk birkaç y>l>na kadar fark edilmez ve
ana babalar>n ço¤u bu zamandan önce çocuklar>nda
herhangi bir bozukluk bulundu¤unun fark>nda de-
¤ildir. S>k görülmesi ve insan taraf>ndan kazan>lm>fl
becerileri tutmas> nedeniyle geliflimsel disleksi, dis-
leksik kiflilerde ço¤u kez görsel-mekansal ve sanatç>
maharetlerin artm>fl olmas>ndan dolay> yaz>ya geçe-
memifl topluluklarda belli bir üstün sa¤layabilir.
yon bulunmas> oldu¤unu düflünmüfl olup bunun
nedeni eriflkinlerde beyinin bu alan>nda görülen bir
lezyonun yaz>l> sözcüklere karfl> körlük meydana
getirmesidir. Daha sonra Orton (1925) bu hastal>¤>n
nedeninin birbiriyle aktif flekilde yar>flan ve bir tara-
f>n di¤er taraf>n ayna hayalini gördü¤ü iki serebral
hemisferdeki eflde¤er görsel assosiyasyon alanlar>
oldu¤unu düflünmüfltür. Ortonu özellikle etkileyen
fley harfler ve sözcüklerdeki harf dizilerinin ters
dönmüfl olmas>, bu hatalar>n farkl>l>k göstermesi ve
baz> disleksik ö¤rencilerin bir ayna yard>m> ile daha
iyi okuyabilme becerisi göstermeleridir. Emosyonel
sorunlar ve kötü bir e¤itimin de disleksiye neden ol-
du¤u düflünülmektedir.
beyin araflt>rmalar>n> içeren yeni çal>flmalar>n tümü
disleksiye yap>sal bir temel sa¤lam>flt>r. Yap>lan ilk
beyin araflt>rmas>nda Drake (1968) paryetal bölgede
anormal flekilde oluflmufl giruslar>n ve serebral kortek-
se göçleri s>ras>nda beyaz cevher içinde duraklam>fl
ektopik nöronlar>n varl>¤>n> fark etmifltir.
olup bu yazarlar duysal konuflma alan>na (Wernicke
alan>) yerleflmifl mikrogirus ve mikrosulkuslar>n ve, di-
lin dominant oldu¤u sol serebral hemisfere s>n>rla-
nan, iki tip, genifl flekilde saç>lm>fl küçük malformas-
yonlar>n bulundu¤unu saptam>fllard>r. Bunlardan
bir tanesi fokal displazi olup burada anormal derece-
de iri nöronlar serebral korteksten subkortikal beyaz
cevhere uzanmaktad>r. Di¤er malformasyon verrü-
koz displazi olup nöronlar>n serebral korteksin 1. ta-
bakas>nda anormal ektopik birikmesinden anormal
olarak yerleflmifl kortikal nöronlar>n yapt>¤> si¤ile
benzer birikintilere kadar de¤iflikenlik göstermekte-
dir.
ral hemisfere s>n>rl> olmaktad>r (Kemper, 1984). So-
nuç olarak, her üç beyinde yap>lan tetkikler küçük
malformasyonlar>n varl>¤>n> göstermifltir.
kortekse göç etmelerinin geç evrelerinde meydana
geldi¤ini iflaret etmekte olup olay sanki kortikal ha-
rabiyet bulunan fokal alanlara göç etmesi sonucu or-
taya ç>k>yor gibi görünmektedir.
afla¤> yukar> onalt>nc> haftas>na kadar olan dönemde
görülür.
ile uyum göstermektedir. Varsay>lan bu tahrip edici
olay>n do¤as> bilinmemektedir. Öte yandan yak>n
zamanlarda Geschwind ve Behan (1982) birbiriyle
akraba kifliler aras>nda disleksi, solakl>k, otoimmün
hastal>k ve migrenin önemli bir kümelenmeye sahip
oldu¤unu ve bunun da bu bozukluklar aras>nda bir
lerdir.
mas> do¤ru tedavi için vazgeçilemez önem tafl>r. Dis-
leksik kiflilerin hemen tümünün spesifik güçlükleri-
ne göre özel olarak düzenlenmifl e¤itim programlar>-
na yan>t vermelerine karfl>n bunlar>n birço¤unda
eriflkinlik döneminde önemli miktarda geride kalan
kusurlar olmaktad>r. Tedavinin amac> etkilenen kifli-
ye mümkün olan her yerde bu malüliyeti aflabilecek
beceriyi kazand>rmak ve üstesinden gelemeyece¤i
güçlüklerin etraf>nda dolaflacak ve kompanse edecek
stratejileri ö¤retmek olmal>d>r.
yazar) ve sözcükler içindeki harf
s>ras>n> ("was" yerine "saw"
yazar) tersine çevirir
fokal birikimi ile birlikte olan verrükoz displazi
cede iri nöronlarla birlikte olan fokal displazi