Frank Netter, M.D. dedikten sonra acaba baflka bir fley eklemeye gerek var m>? Özellikle hem t>p hem sa-
natla ilgilenen kifliler için bu sorunun yan>t> kuflkusuz hay>r'd>r. Bu çok güçlü sezgileri olan hekim, çok üs-
tün bir e¤itici ve övülen bir ressam>n yan>nda misafir editör olarak çal>flmak benim için özgün bir lütuf ve
mesleki bir f>rsat olmufltur.
Henüz acemi bir t>p ö¤rencisi iken sinir sisteminin karmafl>kl> ile karfl>laflt>¤>m zaman Dr. Netter'in The
Netter Collection of Medical Illustrations'>n ilk cildi imdad>ma yetiflmifl ve bana özlü bir ö¤renim arac> sa¤-
lam>flt>. Bu kitap sadece nörolojik bilgilerin birçok temeli hakk>nda bilgi sa¤lamakla yetinmiyor, ayn> zaman-
da gelecek klinik y>llar>mda karfl>laflaca¤>m hastalar>n canl> bir portrelerini çizerek bana ek bir heyecan sa¤-
l>yordu.
Bu kitab> haz>rlayanlar bu atlas>n birçok müstakbel ö¤renciye, çok daha ileri araflt>rmalar yapmalar> için
kendilerine bir ivme kazand>racak bir girifl ve yöntem sa¤lamas>n> umut etmektedirler. Bu ciltte sunulan nö-
rolojik hastal>klar>n genifl çerçevesi eseri aile hekimleri, dahiliye uzmanlar>, çocuk hastal>klar>-sa¤l>¤> uzman-
lar>, ortopedistler ve toplumumuzun nörolojik bir hastal>¤a tutulma flans> olan %10-20'sini ilk kez görecek
olan di¤er hekimler için yararl> hale getirmektedir.
Cilt 1'in yay>nlanmas>ndan bu yana geçen 33 y>l içinde gerçekleflen bütün önemli ilerlemelere de¤inmek
oldukça güçtür.
Son yirmi y>l içinde insidanslar>nda önemli bir düflme olsa dahi serebrovasküler hastal>k hala Bat> ülke-
lerinde en fazla ölüme neden olan hastal>k s>ralamas>nda üçüncü s>ray> iflgal etmektedir. Beyin ve omurga
travmalar>, özellikle ço¤u kez önlenebilir olmalar> nedeniyle hasta, ailesi ve hekimler için büyük bir kayg>
kayna¤> olmay> sürdürmektedir. Pediyatrik nöroloji 1953'e kadar bir yandal uzmanl>¤> olarak mevcut de¤il-
dir. 1986 y>l>nda, yeniden kaleme al>nan kitab>n bir bölümünün tamam> sadece bu alana ayr>lm>flt>r.
Teknolojik ilerleme Cilt 1'in yay>nland>¤> s>rada hayal bile edilemeyen fizyopatolojik bilgiler sa¤lam>fl;
bilgisayarlar BT tarama, dijital substraksiyon anjiyografisi ve manyetik rezonans görüntülemenin gelifltiril-
mesine yol açm>flt>r. Günümüz radyologlar> yapt>klar> tetkiklerin %85'e kadar varan bir bölümünü bu ayg>t-
larla yürütmektedir.
BT tarama kullanarak erken tan> konulmas> ve ameliyat mikroskopunun gelifltirilmesi iyi huylu merkezi
sinir sistemi tümörlerinin ve özellikle hipofiz ve serebellopontin köfle alanlar>n> tutanlar>n>n son derece dü-
flük riske sahip giriflimlerle ç>kart>lmas>na olanak sa¤lam>flt>r. Beyinin primer ve metastatik maligniteleri için
de çok daha etkili bir tedavinin gelifltirilece¤i umut edilmektedir.
Yüksek kortikal ifllevleri etkileyen hastal>klar>n anlafl>lmas>nda kaydedilen yeni geliflmeler Alzheimer
hastal>¤>n>n demanslar>n bafll>ca nedeni oldu¤u gerçe¤ini pekifltirmifltir. Burada hekimin günümüzde çok iyi
tan>mlanm>fl olan demans>n tedavi edilebilir nedenlerini dikkatle elemesi zorunludur. 1960'larda nörokimya-
da kaydedilen büyük ilerlemelerle günümüzde Parkinson Hastal>¤>'n>n çok daha etkili flekilde tedavi edilme-
si mümkün olmaktad>r.
Psikiyatrinin baz> s>rlar> ve özellikle depresyon da nörokimyac>lar>n dikkatini çekmifltir. fiizofrenide kul-
lan>lan türde psikotrop ilaçlar>n amprik olarak kullan>lmas> daha önce hayatlar>n> bir ak>l hastanesinin dört
duvar> aras>nda tamamlamaya mahkum olmufl bir çok hastan>n yeniden topluma kar>flmas>n> sa¤lam>flt>r. Dr.
Netter'in bu konular> canl> bir flekilde çizmesi, bu olay>n hemen hemen k>rk y>l önce gerçekleflmifl olmas>na
karfl>n, dan>flman psikiyatr>m>z taraf>ndan derhal dosyalanm>flt>r.
Merkezi sinir sisteminin infeksiyon hastal>klar>, özellikle bakteriyel menenjit ve beyin apseleri çok daha
az görülmektedir. Poliyomiyelit yeterli afl>lama ile yenilgiye u¤rat>lm>flt>r. Üçüncü dünyada cüzzam periferik
nöropatinin en s>k rastlan>r nedeni olmaya devam etmektedir. Baz> hastalarda, hastan>n immünsüpresyonda
oluflu ciddi nörolojik infeksiyonlara neden olacak f>rsatç> infeksiyonlara temel sa¤lamaktad>r. Kuru ve Cre-
utzfeldt-Jacob hastal>¤> gibi bulaflabilir prion hastal>klar>n>n bulundu¤u kavram> t>bba yirmi y>ldan daha k>-
sa bir süre önce girmifltir. Bunlar, s>k görülen ve günümüzde hala idiyopatik olarak adland>r>lan nörolojik
hastal>klar> anlamam>za yol açan bir model sa¤l>yor olabilirler.
nörolojik rahats>zl>klar>n anlafl>lmas>na önemli katk>s> olmufltur. Bu
ilerlemeleri gösteren en iyi örnek miyastenia gravisin otoimmün bir hastal>k oldu¤unun keflfidir. Akut disse-
mine ensefalomiyelit gibi immünolojik bir temele sahip olan di¤er ender görülen hastal>klar mültipil skleroz
gibi baz> daha s>k görülen nörolojik rahats>zl>klar için ipuçlar> sa¤layabilir.
Elektromiyografi ve sinir iletim testleri nöropatilerin fizyopatolojik bir s>n>fland>r>lmas>n> sa¤lam>flt>r.
Çok s>k rastlanan karpal tünel sendromunun gösterdi¤i gibi bu araflt>rmalar>n tedavide de bir karfl>l>¤> bu-
Önsöz
v