background image
Günümüzde yenido¤an>n brakial pleksus trav-
malar>na eskisi kadar rastlanm>yorsa da olay>n insi-
dans> hala 1.000 canl> do¤umda yaklafl>k 1'dir. Trav-
man>n nedeni baflla geliflte omuzlar> do¤urtmak için
uygulanan çekme kuvveti ile makat do¤umunda ba-
fl>n do¤urtulmas> için uygulanan çekme kuvvetidir.
Olaya efllik eden obstetrik faktörler aras>nda oksipi-
toposterior veya transvers durufl, oksitosin kullan>l-
mas>, omuz distosisi ve düflük Apgar skorlu iri be-
bek (3.500 g'>n üzerinde) yer almaktad>r.
Brakial do¤um felcinin, pleksusun omurga ve
omurili¤e ba¤lanm>fl sinir kökleri ile birlikte çekilme
sonucu gerilmesine sekonder oldu¤una inan>lmak-
tad>r. Daha hafif lezyonlarda sadece miyelin k>l>f>
harabiyete u¤rayabilmekte olup bu durum kendisi-
ni, daha sonra miyelini hasara u¤ratan fliflme ve
ödemle gösterir. Olaydan aksonun sadece küçük bir
bölümü etkilenmifl veya kopma olmaks>z>n sadece
gerilmeye u¤ram>flsa h>zl> bir onar>m ve iyileflme gö-
rülmesi olas>d>r. Öte yandan, akson kesintiye u¤ra-
m>flsa, akson büyüme h>z>n>n 1 mm/gün oldu¤una
inan>ld>¤> düflünülecek olursa iyileflme oldukça
uzun bir zaman alabilir. Akson tamamen kopmuflsa
iyileflme olas> de¤ildir. Bilateral brakial travmalar
hemen daima spinal tutuluma iflaret eder ve ender
olarak yap>lan miyelogramda sinir köklerinin kop-
tu¤u net bir flekilde gösterilebilir. Üst brakial plek-
sus travmalar> C5 ve C6 köklerinin sinaps noktas>n>
(Erb noktas>) tutarken alt travmalar C8 ve T1 kökle-
rinin sinaps noktas>n> etkiler.
Üst Brakial Pleksus Travmas> (Erb Felci). Braki-
al pleksus travmalar>n>n en s>k görüleni bu olup C5
ve C6 taraf>ndan innerve edilen kaslar> etkiler ve to-
tal insidans>n %90'>ndan sorumludur. Asimetrik Mo-
ro yan>t>
genel olarak travman>n ilk iflaretidir. Üst
ekstremite "garson bahflifli" tipi bir pozisyon al>r;
omuz adduksiyon ve iç rotasyon gösterir; dirsekte
ekstansiyon, ön kolda pronasyon ve elde fleksiyon
vard>r. Omuz ve kolun yan yüzünde hafif bir duysal
kay>p geliflebilirse de bunun ay>rd edilmesi görece
zordur. Olaya efllik edebilen klavikula veya hume-
rus k>r>klar>n>n d>fllanmas> zorunlu olup, esas olarak
C4 lezyonu sonucu geliflen ender bir olay olan diaf-
ragmatik paraliziyi d>fllamak için fluoroskopik tetki-
kin yap>lmas> gerekir.
Alt Brakial Pleksus Travmas> (Klumpke Felci).
Saf bir alt brakial pleksus travmas> oldukça ender
olup Klumpke felci olgular>n>n ço¤unda olay C7 ve-
ya C6 taraf>ndan innerve edilen daha proksimaldeki
kaslar> tutar. En belirgin klinik bulgu yakalama reflek-
sinin yoklu¤u
'dur. T1'den ç>kan sempatik liflerin tu-
tulumu Horner sendromuna (pitozis, miyozis, an-
hidrozis) neden olur. Genel olarak önemli bir duysal
kay>p vard>r. Bebekler ve çocuklar zaman zaman
parmaklar>n> fark>na varmadan yaralayabilirler ve
bazen bunun parmak ucunun kayb> gibi çok ciddi
sonuçlar> görülebilir. Bu bebeklerde tam iyileflme
yönünden prognoz çok kötüdür. Üst ekstremite ço-
¤u kez küçük ve distalde k>salm>fl halde kal>r.
Tedavi. Brakial pleksus travmas> bulunan tüm
olgularda tedavi konservatiftir. Hiçbir cerrahi giri-
flim o andaki durumda veya prognozda bir iyileflme
yapmaz. Ekstremitenin en uygun ifllevsel pozisyona
getirilmesi, örne¤in gö¤üsün üzerine getirilmesi, ab-
duksiyon ve fleksiyon verilmemesi, gerekir. Dikkat-
li, pasif, hareketin-s>n>r>na-kadar tipte egzersizin
do¤umdan itibaren 7-10 gün içinde bafllat>lmas> ge-
rekir. El ve bilek atelleri, gerekti¤i takdirde daha
sonra uygulanabilir. Elektromiyografi, travman>n
boyutunu saptamak için tan> amac>yla kullan>lmas>
d>fl>nda hastan>n bak>m>nda pek az de¤ere sahiptir.
Çocuk 5-6 yafl>na ulaflt>ktan sonra kas nakilleri ya-
rarl> olabilir.
BÖLÜM
I
LEVHA
16
19
S
Do¤umda Brakial Pleksus
ve/veya Servikal Sinir Kökü
Travmalar>
Do¤umda Brakial Pleksus ve/veya Servikal Sinir Kökü Travmalar>
C4 kökü travmalar> frenik
sinir felci ve solunum
zorlu¤una neden olabilir
Üst brakial pleksus veya bunun sinir kök-
lerinin (C5, C6) travmalar> Erb felcine
neden olur
Alt brakial pleksus veya buna ait sinir kök-
lerinin (C7, C8; T1) travmalar> Klumpke felcine
ve ço¤u kez Horner sendromuna neden olur
Beyaz ramus kommu-
nikanlar (servikal sempatik
gövdeye giden lifler)
Sa¤ taraf>nda Erb felci
bulunan bebek. Omuz ve
üst kol kaslar> esas tutulu-
mu gösterir. Dirsek ekstan-
siyon yapm>fl ve bilek flek-
siyon halinde ise de
yakalama normaldir
Sa¤ taraf>nda Klumpke felci
bulunan küçük k>z. Önkol ve
el kaslar> esas olarak tutulum
gösterir. Yakalama zay>f olup
etkilenen ekstremite küçük
kalm>flt>r. Servikal sempatik
gövdeye giden liflerin kesilme-
sine ba¤l> olarak Horner
sendromu bulunmaktad>r
Muskulokütanöz sinir
Aksiller sinir
Radiyal sinir
Median sinir
Ulnar sinir
frenik sinir