önündeki en önemli engellerdir (Kordower ve
ark., 1999).
lar elde edilmifltir.
ventrikülllere enjekte edilmifl ancak semptoma-
tik yan>t elde edilememifltir (Nutt ve ark., 2003).
Bu çal>flmada etki görülmemesinin en olas> aç>k-
lamas> proteinin beyin parankimine geçmemifl
olmas>d>r. Hastalarda etki görülmemifl ancak
bulant>, ifltah kayb> ve duyusal bozukluklar gibi
yan etkiler görülmüfltür. Bu yan etkilerin de
GDNF'nin beyin omurilik s>v>s>ndaki yüksek
konsantrasyonuna ba¤l> oldu¤u düflünülmüfl-
tür.
nu uygulanan 5 hastan>n UPDRS skorlar>nda
dramatik düzelme bildirilmifltir (Gill ve ark.,
2003; Patel ve ark., 2005).
lanm>flt>r. Semptomatik iyileflme iki y>l sürmüfl
ve ciddi bir yan etki ortaya ç>kmam>flt>r (Patel,
Bunnage, 2005).
dopaminerjik liflerde tomurcuklanma görülmüfl-
tür (Love ve ark., 2005).
m>flt>r (Slevin ve ark., 2007; Slevin ve ark.,
2005). 6 ve 12. aylarda klinik yararlan>m
(UPDRS skorunda düzelme) gösterilmifl ancak
bu iyileflme tedavi kesildikten 9-12 ay sonra
kaybolmufltur.
kör plasebo kontrollü olarak düzenlenen çal>fl-
mada hastalara sürekli intraputaminal GDNF
infüzyonu uygulanm>fl ancak 6 ay sonunda her-
hangi bir klinik yararlan>m (UPDRS skorunda
düzelme) gösterilememifltir (Lang ve ark., 2006).
Etki gösterilememesi ve iki güvenlik problemi
(yan etki) çal>flman>n durdurulmas>na neden ol-
mufltur.
karfl> nötralizan antikorlar>n geliflmifl olmas>,
ikincisi ise paralel yürütülen maymun çal>flma-
lar>nda yüksek GDNF dozlar> ile serebellar Pur-
kinje ve granül hücrelerinde dejenerasyon görül-
mesidir.
malar bafllat>lamam>flt>r. Klinik etkinin gösteri-
vam ededursun GDNF üreten kapsüllenmifl
hücrelerin gelifltirilmesi üzerinde yo¤un çal>fl-
malar devam etmektedir. Bu hücre kapsüllerini
cazip k>lan özellikler flöyle s>ralanabilir: Öncelik-
le striatuma birden fazla say>da kapsül yerleflti-
rilebilirse tüm striatal alanlara GDNF ulaflt>r>la-
bilir. Lokal GDNF uygulamas>n> içeren bu yakla-
fl>m semptomatik ve nörorejeneratif etkilerin ya-
n>s>ra nöroprotektif etkiler aç>s>ndan GDNF
araflt>rmalar>na katk>da bulunabilir. Üçüncü
olarak sözü edilen lokal uygulama ile nötralizan
antikorlar ve serebellar toksisite gibi yan etkiler-
den kurtulmak mümkün olabilir. Son olarak
ciddi yan etkilerin geliflmesi durumunda beyin-
den ç>kar>labilirler (Lindvall ve ark., 2008). He-
nüz gelifltirilmekte olan ve büyüme faktörleri te-
davilerinin uygulan>m> için son derece önemli
olan bu yaklafl>m>n gelecekteki sonuçlar> merak-
la beklenmektedir.
rin dopamin üretebilme, konakç> nigrostriatal
sistemine entegre olabilme ve dopaminerjik nö-
ron dejenerasyonunu kompanse edebilme özel-
liklerine sahip olmalar>n>n kabulünden yola ç>-
k>larak uygulanmaya bafllanm>flt>r. Konakç>
striatumuna implante edilen dopamin hücreleri-
nin oral L-dopa tedavisine k>yasla daha fizyolo-
jik bir flekilde dopamin sal>verecekleri ve dopa-
min yetmezli¤ini daha uygun bir flekilde restore
edecekleri hipotetik olarak söylenebilir. Labora-
tuvar çal>flmalar>nda striatum içine yerlefltirilen
fetal mezensefalik transplantlar>n>n 6-OHDA
(rodent) ve MPTP (maymun) modellerinde hayat-
ta kalabildikleri, striatumu yeniden inerve ettik-
leri, dopamini restore ettikleri ve motor ifllevleri
düzelttikleri gösterilmifltir (Olanow ve ark.,
1996).
lar>n striatumda hayatta kald>klar> ve dopami-
nerjik ifllevi restore ettikleri postmortem analiz-
ler ve PET görüntülemesi ile gösterilmifltir (Kor-
dower ve ark., 1995). Ancak yap>lan iki çift-kör,
kontrollü çal>flmada plaseboya k>yasla önemli
bir klinik etkinlik gösterilememifl ve her iki çal>fl-
mada da fliddetli off-diskinezileri görülmüfltür
(Freed ve ark., 2001; Olanow ve ark., 2003). Bü-
yük bir hayal k>r>kl>¤> yaratan bu negatif sonuç-
lar> takiben yap>lan post hoc analizler yafl> genç,