background image
öne do¤ru uzat>lm>fl halde, omuzlar abduksiyon-
da, dirsekler fleksiyonda ve indeks parmaklar>
yüz hizas>nda karfl> karfl>ya getirilmifl halde tu-
tulurken muayene edilir. Bu postürler d>fl>nda
hastan>n tremorunu ortaya ç>karan bir postür
varsa ayr>ca de¤erlendirilmelidir. Kinetik tremor
muayenesi tremor fliddeti bilgisi d>fl>nda tremo-
run kiflinin günlük hayat>na etkilerinin anlafl>l-
mas>na da olanak sa¤lar. S>kl>kla kullan>lan
yöntem yar>s>na kadar su doldurulmufl bir bar-
dak suyun hastan>n di¤er elindeki bofl barda¤a
aktar>lmas> ve bu ifllemin üst üste tekrarlanma-
s> fleklindedir. Dikkat edilmesi gereken suyu ak-
tarma mesafesinin di¤er bardaktan 15-20 cm
daha yüksekte olmas> gereklili¤idir. Bu ifllemin
ard>ndan muayene her iki elle s>rayla bardaktan
su içme fleklinde sürdürülür. Benzer flekilde ka-
fl>kla bardaktan su içme de eklenebilir. Tremor
muayenesinin olmazsa olmaz> parmak-burun
veya parmak-çene manevras>d>r. Bunun yan>n-
da muayene eden kendi parma¤>n> hastan>n göz
hizas>nda tutarak parmak-parmak manevras>
fleklinde de muayene yap>labilir. Son olarak
hastan>n el yaz>s>, 30 cm uzunlu¤unda düz çiz-
gi çizmesi ve spiral çizmesi her iki el için ayr> ay-
r> de¤erlendirilir.
ET hastalar>n>n bir bölümü istirahat tremoru
gösterebilir bu nedenle kollar istirahat halindey-
ken ve hasta yürürken hastan>n gözlenmesi ye-
rinde olacakt>r. n>n ço¤u eks-
tremite postürünün de¤iflmesi ile ortadan kay-
bolur ve tekrar ortaya ç>kar. "Re-emergent tre-
mor" olarak adland>r>lan ve istirahat tremoru-
nun ekstremitenin ald>¤> yeni bir postürle biraz
gecikmeli olarak tekrar belirdi¤i tremorda ortaya
ç>k>fl süresi 5-8 saniye kadard>r. ET'de ise yeni
postürde tremorun tekrar ortaya ç>k>fl> aras>nda
bir gecikme sözkonusu de¤ildir. Bu özellik baz>
hastalarda postüral tremorun ay>r>c> tan>s>nda
yararl> bir ipucudur.
ekstremiteye tekrarlay>c> hareketlerin yap>lmas>,
yürüme ve bir mental ifllevle (aylar> geriye do¤ru
saymak) aktive edilebilir.
Bafl tremoru için en önemli ayr>nt> tremorun
yönü olup olmad>¤>n>n belirlenmesidir (Deuschl,
2003). Hasta dik oturur flekilde bafl nötral pozis-
yonda iken dikkatle izlenir. Tremor genellikle
onaylama (evet-evet) fleklinde yukar>-afla¤> verti-
kal ya da reddetme (hay>r-hay>r) fleklinde sola-
sa¤a horizontal sal>n>mlar fleklinde gözlenir. Da-
ha nadiren bu ikisinin kar>fl>m> fleklinde olabilir.
Hastan>n bafl>n> yavaflça öne, arkaya, sa¤a ve
sola çevirmesi istenerek tremorun yönü olup ol-
mad>¤> belirlenebilir. Bafl tremoru s>kl>kla disto-
nik tremorla kar>flabilece¤inden tremorun yönü
ve ritmisitesine özellikle dikkat edilmelidir.
Esansiyel bafl tremoru intermittan olabilir an-
cak her zaman ritmiktir ve yönü olmaz yani tre-
mor belli bir bafl poziyonu ile ortaya ç>kmaz/flid-
detlenmez veya ortadan kaybolmaz. Ayr>ca dis-
tonik tremorlar>n ritmik özelli¤i belirgin de¤ildir.
Bafl tremoru bir postüral tremordur ve intansi-
263
Bölüm 24 · Esansiyel Tremor: Eski Bir Hastal>¤>n Yeniden Do¤uflu
Tablo 2 · Tremor Muayenesi
Postüral Tremor
Kinetik Tremor (istemli hareketlerin
de¤erlendirilmesi)
Oturmufl veya uzan>rken, tüm kas gruplar> yerçekimine karfl> desteklenmifl
halde gözlenir.
Gözler kapal>, dikkat da¤>t>c> manevralar (haftan>n günlerini veya aylar>
geriye do¤ru saymak)
Yürürken veya ayakta dururken gözlem
Kollar öne do¤ru uzat>lm>fl halde
Kollar abduksiyonda, disekten fleksiyonda iken parmaklar çene hizas>nda
birbirine yaklaflt>r>lm>fl halde
Tremor bir postür al>n>nca hemen mi ortaya ç>k>yor yoksa bir gecikme
sonras> m> beliriyor? (ET'de 0-1 saniye içinde tremor ortaya ç>kar,
Parkinson Hastal>¤>'nda ise istirahat tremorunun yeniden belirmesi
fleklindeki "re-emergent tremor" 5-8 saniyelik bir gecikme sonras> ortaya
ç>kar.
Bardaktan barda¤a su aktarma
Bardaktan su içme
Bardaktan kafl>kla su içme
El yaz>s> ve spirogram çizimi
Parmak-burun manevras>