background image
leflir. Maküla üzerinde daha odaksal çekintiler foveal çukurlaflma (kavitasyon) ve maküla
deli¤i oluflturabilir. Vitreus çekintisinin maküla üzerindeki güç vektörleri, bursalar>n var-
l>¤> ile de¤iflebilir. Arka vitreus retinan>n önce belirli alanlar>ndan, daha sonra da daha ge-
nifl alanlar>ndan ayr>lmaya bafllar. Bu durum yeterince uzun yaflayan herkeste arka vitre-
us dekolman> oluflmas>na neden olur.
Nörosensöryal Retina
Anatomistler taraf>ndan maküla lutea veya sar> nokta olarak tan>mlanan alan (fiekil 1-2),
retina arka k>s>mlar>n>n ksantofil içeren k>sm>d>r. Makülan>n histolojik olarak tan>mlanan
basmakal>p s>n>rlar>, 5-6 mm çap>nda, iki veya daha fazla gangliyon hücre tabakas>ndan
oluflan ve temporal damar yaylar> aras>nda dikey olarak yerleflmifl aland>r. Oksijenlenmifl
karotenoidler, özellikle lütein ve ve zeaksantin, merkezi maküla içinde birikir ve sar> ren-
gi oluflturur. Bu karotenoidlerin antioksidan yetenekleri vard>r ve muhtemelen >fl>¤a ba¤-
l> hasar> azaltmak üzere mavi dalga boyundaki >fl>¤> süzerler. Maküladaki sar> pigmentas-
yon, flöresein anjiografideki hipoflöresansa katk>da bulunur.
Makülan>n merkezi 1.5 mm'lik k>sm>nda fovea (veya fovea santralis) bulunur. Anato-
mi ve fotoreseptör içeri¤i ile renk görme ve yüksek görme keskinli¤i sa¤lamas>na yönelik
özellik kazanm>flt>r. Fovean>n içinde, retinal damarlar>n bulunmad>¤> alan foveal damar-
s>z bölge (foveal avasküler zon/FAZ) olarak bilinir. FAZ'nin geometrik merkezi, makülan>n
merkezi yani fiksasyon noktas> olarak al>nabilir; bu nokta flöresein anjiyografide iflaret
noktas> olarak önemlidir. Fovea içinde foveola olarak adland>r>lan, 0.35 mm çapl>, kon hüc-
relerinin ince ve yo¤un olarak bulundu¤u küçük bir çukur bulunur. Foveola içinde umbo
olarak bilinen küçük bir çukurlaflma vard>r. Foveay> çevreleyen 0.5 mm geniflli¤inde pa-
rafoveal alan olarak adland>r>lan, ganglion hücre, iç hücre ve d>fl pleksiform tabakalar>n>n
8
·
Retina ve Vitreus
fiekil 1-1
A, Vitreus, optik sinir, maküla ve vitreus taban>na daha s>k> yap>flm>flt>r.
dönemlerde dahi, maküla önü vitreus jelinde belirgin bir s>v>laflma bafllayarak korteks önü vitreus
cepleri oluflur. Ayr>ca vitreus içinde birbiriyle ba¤lant>l> küçük bursalar bulunur. B, bu boflluklar>n da-
ha belirgin hale gelmesi için vitrektomi ameliyat>nda göz içine triamsinolon verilebilir.
(Bölüm A, Dr. Ric-
hard F. Spaide; Bölüm B Fine HF, Spaide HF'nin izni ile. Visualization of the posterior precortical vitreus pocket in
vivo with triamcinolone. Arch Ophthalmol. 2006;124:1663)
Vitreus
taban>
Optik
sinir
Maküla