27
GUNAIKEIA
VOL 18 Nr 2
2013
Er zijn meerdere mechanismen die het chronische karakter
van de letsels zouden kunnen verklaren:
- chemotactisch effect van rANtES op mestcellen. Die
laatste geven TNF af en TNF verhoogt de secretie van
rANtES;
- expressie van klasse 2-antigenen van het MHC op BEC
door secretie van INF
g door CD4+ lymfocyten;
- ruptuur van de basale membraan, waardoor de lym-
focyten makkelijker toegang krijgen tot het epitheel
en waardoor een overlevingssignaal voor de epitheel-
cellen wegvalt. Dat laatste werkt apoptose van het
epitheel in de hand.
lichen planus is een huidziekte waarbij
t-lymfocyten een rol spelen en die
door allerhande factoren kan worden
uitgelokt, zoals virussen, geneesmiddelen
en
graft-versus-hostdisease. De
uitlokkende factor is echter meestal niet
bekend.
Er zijn drie vormen van lichen: lichen planus (paarse plek
op het lichaam, witte strepen op de slijmvliezen), erosie-
ve lichen (slijmvlieserosies, stenose van de vagina of de
urethra...) en hypertrofische lichen planus (opgelet: die
laatste houdt een hoger risico op maligne degeneratie
in). Het vulvovaginogingivale syndroom is een subtype
van erosieve lichen, waarbij, zoals de naam het zegt, de
vulva, de vagina en het mondslijmvlies worden aangetast
(
Figuren 7, 8 en 9).
De symptomen zijn pijn, dyspareunie, jeuk (bij de klassieke
en de hypertrofische vorm) en vaginaal verlies bij erosieve
lichen van het type VVG-syndroom. Complicaties zijn lit-
tekens, seksuele moeilijkheden, postinflammatoire hyper-
pigmentatie en dysesthesie. Net zoals lichen sclerosus kan
lichen planus evolueren naar een spinocellulair carcinoom
(5%).
Ongewone locaties herkennen
Naast de huid en het slijmvlies van de vulva kunnen nog
andere plaatsen worden aangetast:
- aantasting van de mond is kenmerkend: fijne witte
strepen op de lippen en de binnenkant van de
wangen, witte vlekken op de tong, aantasting van het
tandvlees (erosies);
- aantasting van de hoofdhuid met alopecia en
cicatriciële plekken, die vaak definitief zijn, als gevolg;
- lichen van de nagels met pterygium
en atrofie van
de nagel;
- perianale streek.
Er kunnen nog andere plaatsen worden aangetast, maar
dat is minder frequent:
- aantasting van de uitwendige gehoorgang, wat kan
leiden tot gehoordaling;
- aantasting en atrofie van het traankanaal met tranen;
- slokdarmletsels: hoger risico op kanker en dysfagie.
Figuur 7: Erosieve lichen planus van de vulva
(vulvovaginogingivaal syndroom).
Figuur 8: Erosieve lichen planus van de mond
(vulvovaginogingivaal syndroom).