background image
GUNAIKEIA
VOL 18 Nr 2
2013
G1585N
Planning en bewaking van een
eerste zwangerschap bij een
vrouw met een microscopische
polyarteriitis in remissie
Marie Minet
1
, Frédéric Houssiau
2
, Corinne Hubinont
3
1. Studente 4e doctoraat, UCL, Brussel
2. Dienst Reumatologie, Clin. Univ. St-Luc, UCL, Brussel
3. Dienst Verloskunde, Clin. Univ. St-Luc, UCL, Brussel
Achtergrond: microscopische polyarteriitis (MPA) is een systemische auto-immuunvasculitis die de kleine bloedvaten aantast. In de
typische vorm zijn er autoantistoffen aanwezig die gericht zijn tegen het cytoplasma van de neutrofielen (ANCA).
Doelstelling: in dit artikel beschrijven we het verloop van een zwangerschap bij een vrouw met MPA. De zwangerschap moet eerst worden
gepland om in zo gunstig mogelijke omstandigheden te kunnen verlopen (beleid van de behandeling en de klinische toestand) en moet
dan proactief worden gevolgd met de huidige kennis van zaken om mogelijke complicaties te kunnen voorzien en te verhelpen.
Methode: literatuuroverzicht, klinische en laboratoriumfollow-up.
Conclusies: gunstig verloop van de zwangerschap, dringende keizersnede na 33 weken wegens een chorioamnionitis, bevalling van een
eutrofe, gezonde baby.
Inleiding
Microscopische polyarteriitis is een primaire systemische
auto-immuunvasculitis. De necrotiserende ontsteking tast
de kleine bloedvaten aan (kleine arteriën, arterioli, haarva-
ten, venulen) en wordt gekenmerkt door de aanwezigheid
van autoantistoffen tegen het cytoplasma van de neutro-
fielen (ANCA). We spreken van ANCA-positieve vasculitis.
Met indirecte-immunofluorescentietechnieken en ElISA
kunnen twee types ANCA worden onderscheiden: ANCA
die na fixatie met ethanol een perinucleair patroon ver-
tonen en die gericht zijn tegen myeloperoxydase (p-ANCA
of MPO-ANCA), en ANCA met een diffuus patroon in het
cytoplasma van de neutrofielen die gericht zijn tegen het
eiwit Pr-3 (c-ANCA of Pr3-ANCA). 60% van de patiënten
met MPA is p-ANCA-positief en 30% c-ANCA-positief (1).
Sinds de
Chapel Hill Consensus Conference (2) wordt MPA
ingedeeld bij de primaire systemische vasculitiden en meer
bepaald in de groep van ANCA-positieve vasculitis, een
groep die ook de ziekte van Wegener, het churg-strauss-
syndroom en geïsoleerde renale vasculitis omvat.
MPA veroorzaakt vooral pulmonale en renale sympto-
men, maar kan ook de huid, het spijsverteringsstelsel en
het zenuwstelsel aantasten. De algemene symptomen zijn
aspecifiek: koorts, vermagering, gewrichtspijn, griepachtig
syndroom. De presentatie kan acuut of sluipend zijn. De
longaantasting is wisselend en kan zich uiten in hemo-
ptyse, alveolaire bloedingen, infiltraten, een pleura-uit-
storting, interstitiële fibrose... De nieraantasting bestaat
vaak uit een snel progressieve glomerulonefritis, maar kan
12
Marie Minet
E
r zijn weinig gegevens over het effect van microscopische polyarteriitis (MPA) op de zwangerschap en de foetus.
Sommige risico's zijn evenwel bekend: symptomatische passage van ANCA naar de foetus, recidief van MPA tijdens de
zwangerschap, bijwerkingen van de geneesmiddelen die worden gebruikt voor de MPA (azathioprine, methylprednisolon),
hoger risico op pre-eclampsie. Onze patiënte had tevens hypertensie voor de zwangerschap, wat een extra risicofactor voor
pre-eclampsie was. De hypertensie werd behandeld met
a-methyldopa en atenolol.
De zwangerschap werd in het begin op de klassieke wijze gevolgd en vanaf de 22e week werd de patiënte vaker teruggezien.
De zwangerschap is zonder grote problemen verlopen, de foetale parameters zijn correct gebleven. De ANCA-titer werd niet
gevolgd.
Na 32 weken en 6 dagen zwangerschap vertoonde de patiënte een voortijdig breken van de vliezen > 24 uur. Gezien het
vermoeden van chorioamnionitis werd dringend een keizersnede uitgevoerd, waarbij een eutrofe, gezonde baby op de
wereld werd gezet.