verliest zich in de mist van de prehis-
torie. Over dit onderwerp bestaan er
immers geen geschreven teksten uit
deze periode. Wel doen sommige pre-
historische tekeningen in grotten ver-
moeden dat mannen doorgaans zon-
der voorhuid door het leven gingen.
Anderzijds staat het vast dat de ge-
schiedenis van de besnijdenis begint
bij de woestijnvolken. Water is schaars in
de woestijn, en het fijne woestijnzand
kruipt gemakkelijk onder de voorhuid,
waar het irritatie veroorzaakt. Hygiëne
kan een eerste reden geweest zijn om
de voorhuid systematisch of ritueel te
verwijderen.
Verder is de besnijdenis bij de man ook
verbonden met initiatieriten. Net zoals
er bij meisjes bloed vloeit tijdens de
eerste menstruatie, markeert bloed-
verlies bij de jongen zijn initiatie tot
de volwassenheid.
In dit tweede deel bespreken we de
gebruiken omtrent besnijdenis in Aus-
tralië, zwart Afrika, Noord-Amerika,
China, India, het Verre Oosten en Cen-
traal- en Zuid-Amerika.
snijden, maar waar het gebeurt, is het
ritueel steeds publiek en beladen met
grote betekenis. De plaats van de in-
greep is verboden voor vrouwen. De
witte en rode kleuren of met stro en
bladeren. Er wordt een groot vuur aan-
gemaakt en men danst terwijl men
met wilde grimassen op het gezicht
de jongen schrik probeert aan te jagen.
Men brengt hem bij een kleiner vuur
waar hij van kop tot teen met rode
oker wordt ingesmeerd; men bindt zijn
haar in en brengt hem terug bij het
grote vuur. De jongen is nu gedeso-
riënteerd en dodelijk bang. De ouderen
benaderen hem en fluisteren hem de
geheimen van het volk in. Bij sommige
volken kan dit dagen duren.
Wanneer het tijd wordt voor de in-
greep, grijpen de dansers de jongen
en dragen hem naar voren, terwijl het
gezang een razend tempo neemt. Dan
legt men de jongen op de ruggen van
een aantal mannen die op de grond
liggen om een `levende operatietafel'
te vormen. Deze mannen houden de
armen en benen van de jongen vast,
terwijl een andere man op zijn borst
zit. Om hem te beletten het uit te
schreeuwen, wordt soms een haar-
lok in zijn mond gepropt. Dan komt
de besnijder naar voren met een mes
uit vuursteen of kwarts. Wanneer de
ingreep voorbij is, steekt de besnijder
de voorhuid omhoog ter goedkeuring
van de omstaande mannen. De jongen,
die minstens verbijsterd is, en soms in
shock, wordt door de mannen onder-
steund. De wonde wordt verzorgd, en
zodra het kan, wordt hem een speer
of een schild, of enig ander jagersattri-
buut in de handen gestopt. De besnij-
denis symboliseert het begin van een
lange periode van afzondering met
geheimen van het volk. Een niet be-
sneden jongen wordt bespot en `kleine
jongen' genoemd door de oudere
stamgenoten.
riginals werd de voorhuid vroeger op
verschillende manieren behandeld.
Soms werd ze in een kistje naar het
land van de vader gebracht, soms werd
ze door de ouderen in een bron met
waterlelies geworpen. In andere geval-
len werd ze verbrand of in een jonge
boom geperst in de hoop dat de boom,
of de jongen zelf, zouden groeien en
bloeien. Ook is beschreven dat de
voorhuid werd ingeslikt, hetzij door
de jongen zelf, hetzij door zijn broer
of door de man die de besnijdenis had
uitgevoerd.
De antropoloog Ashley-Montagu stelt
dat de besnijdenis bij de Zuid-Austra-
lische volkeren toe te schrijven is aan
de mythologische figuur Jurijurilja. Vol-
gens de mythe slingerde dit primitieve
dier een boemerang weg, die bij het
terugkeren zijn voorhuid afstroopte en
in dezelfde beweging doorheen de vul-
va van zijn vrouwen ging. Zo worden in
één enkele mythe zowel de besnijdenis
als de menstruatiebloeding uitgelegd.
voorkomt in Afrika, verliest het door
de modernisering van de samenle-
verschenen is in het kader van een speciaal dossier (Andrologic 8/3).