40 • Orbita, Göz Kapaklar› ve Lakrimal Sistem Enfeksiyöz Enflamasyon Selülit Selülitin en s›k nedeni bakteriyel enfeksiyondur. Ancak, her klinik uygulamada hekim ilk olarak selülitin etiyolojisini saptamal›d›r, böyle yap›lmad›¤› takdirde hem enfeksiyöz olmayan (otoimmün, malign, yabanc› cisim) etiyolojilerin tan›nmas›, hem de bunlar›n etkin tedavisi gecikebilir. Orbita veya periorbital yumuflak dokular›n bakteriyel enfeksiyonlar› 3 ana kaynaktan köken al›rlar: • • • komflu sinüzit veya dakriyosistitten do¤rudan yay›l›m travma veya cilt enfeksiyonunu takiben do¤rudan inokülasyon uzak bir odaktan bakteriyemik yay›l›m (otitis media, pnömoni) Her ne kadar periorbital enfeksiyonlar tipik olarak preseptal (tüm bulgular orbital septumun önünde) veya orbital selülit (tutulum septumun gerisinde) olarak s›n›fland›r›lsa da, bunlar benzer tedavi rejimleri gerektiren ortak altta yatan nedenlerle s›kl›kla bir bütün fleklindedirler. Belirtilmelidir ki enfeksiyöz selülit–ister preseptal veya orbital–belirgin inokülasyon kayna¤› bulunamazsa s›kl›kla altta yatan sinüzite ba¤l›d›r. Preseptal selülit Preseptal selülit septumun önünde olmaktad›r. Göz kapaklar›nda ödem, eritem ve enflamasyon ciddi olabilir, ancak glob etkilenmemifltir. Bu nedenle pupilla reaksiyonu, görme keskinli¤i ve oküler hareketler bozulmam›flt›r; göz hareketlerinde a¤r› ve kemozis yoktur. Her ne kadar yetiflkinlerde preseptal selülit s›kl›kla penetran cilt travmas› veya dakriyosistite ba¤l› olsa da, çocuklarda en s›k nedeni altta yatan sinüzittir. Tarihsel aç›dan bak›ld›¤›nda infantlarda ve 5 yafl›ndan küçük çocuklarda preseptal selülit s›kl›kla Haemophilus influenzae’ya ba¤l› oluflan bakteriyemi, septisemi ve menenjit ile iliflkili idi. Ancak, H influenza B (Hib) afl›s›n›n kullan›ma sokulmas› ile bu etiyoloji neredeyse elimine edilmifltir. Günümüzde ço¤u pediatrik olgu gram-pozitif kokkal enfeksiyon sonucu olmaktad›r. Baz› çocuklar uygun imünizasyon almad›klar›ndan hekim, tüm afl›lar›n güncel olup olmad›¤›n› belirlemek için aile ile çocu¤un afl›lanma hikayesini konuflmal›d›r. Tedavi De¤erlendirme, özellikle çocuklarda h›zl› yap›lmal›d›r ve göz kapaklar›ndaki belirgin ödem sebebi ile glob muayenesi yap›lam›yorsa ve orbital selülit ay›rt edilemiyorsa orbita ve sinüslere ait bilgisayarl› tomografi (BT)’yi içermelidir. Hasta birinci basamak doktoru ile beraber tedavi edilmelidir. Çocuklarda, sinüzitle beraber olan durumlarda oral antibiyotikler (sefaleksin veya ampisilin gibi) ve nazal dekonjestanlar (oksimetazolin burun spreyi gibi) tipik etkili tedaviyi oluflturur; bu yaklafl›m çocuk uyumlu ise ve takip yap›labilecekse tercih edilir. Ayaktan tedavide selülit ilerlerse preseptal selülit orbital selülite dönebilece¤i için hastaneye yat›r›larak intravenöz (IV) antibiyotik endikedir.