Kinderen met een geopereerde aangeboren hartziekte lopen het hoogste risico om ritme-
stoornissen te krijgen en die ritmestoornissen zullen hemodynamisch minder goed worden
verdragen.
in dit artikel worden ernstige ritmestoornissen bij kinderen met een normaal gebouwd hart
besproken en wordt ook ingegaan op de minst frequente en gevaarlijkste ritmestoornissen en
risicocriteria bij kinderen.
De nadruk wordt gelegd op de klinische en elektrocardiografische elementen die essentieel
zijn om snel een diagnose te stellen.
depolarisatie in de automatische cellen van de sinusknoop of een blok
van de elektrische geleiding. als de automaticiteit van de sinusknoop
abnormaal is, zal een andere groep cellen in de voorkamer of het gelei-
dingsweefsel meestal de controle overnemen.
een complexe aangeboren hartziekte of na chirurgie, vooral na Fontan-
chirurgie (1). De literatuur beschrijft zeldzame gevallen van sinusknoop-
disfunctie bij kinderen met een normaal gebouwd hart, bij een vorm
van ernstige sinusbradycardie met chronotrope incompetentie (de hart-
frequentie kan niet toenemen om zich aan te passen aan lichamelijke
activiteit), sinuspauzes met of zonder atriaal escaperitme of perioden
van bradycardie afgewisseld met atriale tachycardie (tachycardie-
bradycardiesyndroom).
kinderen worden veroorzaakt door gastro-oesofageale reflux, myocardi-
tis, intoxicatie met geneesmiddelen of minder vaak een mutatie van de
natriumkanalen in de membraan van de myocyten.
die direct of indirect (via het autonome zenuwstelsel) interfereren met
de activiteit van de sinusknoop. Monitoring van de sinusknoop is be-
langrijk bij het opstarten van een behandeling met antiaritmica, vooral
bij kleinere kinderen, bijvoorbeeld pasgeborenen met aanvallen van
supraventriculaire tachycardie bij wie een behandeling met bètablok-
kers wordt gestart. Die patiëntjes moeten in het ziekenhuis worden
opgenomen voor bewaking, om de hartfrequentie en de bloeddruk te
meten na elke toediening van het geneesmiddel, en om na te gaan of
het glykemieprofiel stabiel blijft.
zijnsverlies moet dringend worden behandeld. I.v.-toediening van iso-
proterenol of atropine is meestal efficiënt, maar soms moet een tijdelij-
ke pacemaker worden geplaatst tot de oorzaak genezen is (myocarditis
of intoxicatie met antiaritmica).
situatie van vagale hypertonie die wordt uitgelokt door huilbuien. De
prognose van die kinderen is uitstekend naarmate ze groter worden. In
ernstige situaties die erg hinderlijk zijn in het dagelijkse leven kan een
behandeling met belladonna nuttig zijn om de frequentie en de intensi-
teit van de aanvallen te verminderen (Figuur 1).