Gunaikeia Vol. 18 Nr 8 Page 19

GUNAIKEIA

VOL 18 Nr 8

2013

bracht geen voordelen van profylactische antibiotherapie aan het
licht (7)", merkt dr. Pascale Grandjean (Mons) op. Wat de andere
infectierisico's betreft, is het niet zeker dat een IUD tegenaange-
wezen is bij vrouwen met een risico op bacteriële endocarditis
(cardiale prothese, AGr of eerdere endocarditis), al wezen vier
studies op een mogelijk risico op bacteriëmie bij plaatsing en ver-
wijdering van het spiraaltje (9). In die gevallen lijkt profylaxis met
antibiotica aanvaardbaar (amoxicycline 2g, één uur van tevoren).

In geval van aanwezigheid van actinomyces en actinomyces-like,
lijkt het niet absoluut noodzakelijk om het IUD te verwijderen als
de patiënt geen klinische symptomen vertoont. De voorzichtig-
heid kan toch leiden tot het verwijderen van het spiraal en de
herplaatsing na één menstruele cyclus. Symptomatische Candida-
infectie is een reden tot de behandeling met antimycotica,
maar het IUD kan onmiddellijk geplaatst worden. Bij patiënten
met een hoog risico op soa's moet de plaatsing echter worden
voorafgegaan door antibioprofylaxis.

Bespreking

De intra-uteriene besmetting wordt beïnvloed door de plaatsing
van een IUD en niet door de draad of het IUD als dusdanig. Het
probleem met PID's is de diagnose ervan, omdat ze meestal asymp-
tomatisch zijn en moeten worden opgespoord voor de plaatsing
van een IUD wegens de medisch-juridische gevolgen bij gebrek
aan een diagnose. Er gelden overigens bijzondere voorzorgen voor
de plaatsing van een IUD, in het bijzonder een volledige anamnese
over het risico op soa's, een adequate screening (rekening hou-
dend met de symptomen) en een adequate behandeling in geval
van symptomen, in functie van de resultaten van staalnames.
Profylaxis biedt geen voordelen voor infectie na plaatsing.

referenties op aanvraag

Besluiten

- De huidige IUD's houden in principe geen

gevaren in bij vrouwen met recurrente
vaginale infecties.

- Er is een lichte verhoging van het risico op PID

tijdens de eerste drie weken na de plaatsing.

- Het Cu-IUD verhoogt het risico op PID met

een factor 4 in vergelijking met het LNG-IUS,
dat een beschermend effect lijkt te hebben.

- In geval van een hoog risico op soa's, moeten

voor de plaatsing een screening en adequate
behandeling plaatsvinden (

Tabel).

- IUD's zijn tegenaangewezen in geval van

acute PID, purulente cervicitis, infectie met
chlamydia of gonorroe. Voorzichtigheid is
geboden bij patiënten die gekend zijn met
genitale tuberculose, al wordt dit niet vermeld
in de literatuur.

- Het IUD moet niet noodzakelijk worden

verwijderd in geval van vaginitis of cervicitis
(zonder endometritis), tenzij er na behandeling
geen verbetering optreedt. Dit moet sneller
gebeuren bij een nullipare vrouw omwille van
fertiliteitspreservatie.

- In geval van PID moet het Cu-IUD worden

weggehaald en vervangen door een ander
anticonceptiemiddel.

Tabel: Indicaties tot screenen van seksueel overdraagbare aandoeningen (soa) alvorens een intra-uterien contraceptief middel te plaatsen.

Pre-insertie test

Behandeling

Plaatsing

Bewezen infectie

CT of GC cervicitis

Cultuur/PCR

Azithromycine 2g of 100mg

doxycycline 2dd x 7 dagen

Na behandeling en hertest

trichomonas

Microscopie (cultuur)/PCr

Metronidazol 500mg 2dd x 5d

Na behandeling

Bacteriële vaginose

Microscopie

Metronidazol 500mg 2dd x 5d

Directe plaatsing

Candida

Microscopie/cultuur

Antimycotica

Directe plaatsing

Aerobe vaginitis

Microscopie

Magistrale crème met aangepaste

ingredienten

Directe plaatsing

Verhoogd risico op genitale infectie

Individueel risico cervicitis*

Cultuur/PCR

Indien positief

Indien negatief of na behandeling

Indicaties voor soa-screening:
- ongehuwd
- < 25 jaar
- nieuwe seksuele partner < 2 maanden
- meerdere seksuele partners (tegelijkertijd)
- voorgeschiedenis soa
- druggebruik
- contact met betalende seks

Screen voor soa, behandel indien nodig. Plaatsing indien negatief of na behandeling

Laag risico en geen symptomen

Geen

Onmiddellijke plaatsing

* anamnestisch, afkomstig uit risicopopulatie met hogere prevalentie

Donders GG, Grandjean P, Verguts J, et al.Verantwoordt het risico op bekkeninfectie (Pelvic Inflammatory Disease, PID) het plaatsen van intrauteriene contraceptie bij nullipara?

tijdschr Geneesk, 2013 in druk.