background image
Maksillofasiyal bölge, radyografik muayene yö-
nünden ola¤anüstü zorluklar gösterir. Bu muaye-
ne; oral cerrahlar için en önemli ve de¤erli diyag-
nostik araçt>r, ancak birçok radyografik teknik ara-
s>ndan en uygun olan>n> seçmelerini gerektirir,
böylece elde ettikleri bilgi teflhis ve tedavide kendi-
lerine önemli ölçüde yard>mc> olacakt>r. Radyog-
raflar, gerçekten diyagnostik amaçlar için gerekli
oldu¤unda ve hastan>n hikâyesi ve klinik muaye-
nesi detayl> biçimde de¤erlendirildikten sonra al>n-
mal>d>r.
Geleneksel radyograflar, üç boyutlu anatomik
alanlar> tan>mlayan iki boyutlu görüntülerdir. Bu
nedenle oral ve maksillofasiyal bölgenin problemle-
rinin tan>mlanmas>nda radyograflar>n do¤ru yo-
rumlanmas> çok önemlidir ve flu flekilde sa¤lan>r:
·
Radyograflar>n kalitesi iyi olmal>d>r.
·
Farkl> radyograflar için kullan>lan teknik bilin-
melidir.
·
·
Bölgenin anatomisi ve farkl> anatomik yap>lar>n
radyograflarda nas>l izlendi¤i bilinmelidir
·
Bölgede izlenmesi olas> farkl> patolojik lezyonlar
ve radyografik olarak nas>l görüntü verdikleri bi-
linmelidir.
Bir radyograftan elde edilecek diyagnostik bilgi, rad-
yograf>n kalitesine ba¤l>d>r. Görüntünün kalitesi ne
kadar yüksekse do¤ru tan> için olas>l>k o oranda yük-
sek olacakt>r.
Baz> patolojik durumlar radyograf>n haz>rlanma-
s>nda rol oynayan teknik baz> faktörlerin artt>r>lma-
s>n> veya azalt>lmas>n> gerekli k>labilir. Bu patolojik
lezyonu kendisine ba¤l>d>r. Lezyonun kemik yo¤un-
lu¤unu artt>rd>¤> durumlarda teknik faktörler artt>-
r>lmal>d>r. Buna karfl>n, lezyon kemik yo¤unlu¤un-
da azalmaya neden oldu¤unda teknik faktörler azal-
t>lmal>d>r.
Genel olarak, radyografik muayene için ana en-
dikasyonlar flunlard>r:
·
Patolojik lezyonlarla normal anatomik yap>lar
aras>ndaki iliflkinin saptanmas>nda. Örne¤in,
maksiler sinüs, mandibuler kanal, nazal fossa,
mental foramen vb.
·
Gömülü ve süpernumere difllerin ve kök kal>nt>-
lar>n>n saptanmas>nda,
·
Bir lezyonun radyopenetrasyon düzeyinin de-
¤erlendirilmesinde,
·
Bir lezyonun, fleklinin, büyüklü¤ünün ve s>n>rla-
r>n>n belirlenmesinde,
·
Bir lezyonun gelifliminin de¤erlendirilmesinde,
·
Bir lezyonun kemik korteks ve komflu difller üze-
rinde etkilerinin de¤erlendirilmesinde.
Oral cerrahide kullan>lan ana radyografik teknikler
flunlard>r:
·
Periapikal görüntüleme
·
Okluzal görüntüleme
·
Panoramik radyograf
·
Mandibulan>n lateral oblik görüntülemesi
Daha az s>kl>kla, yüzün ve çenenin di¤er ekstraoral
görüntülemeleri de duruma ba¤l> olarak kullan>labi-
lir.
Periapikal görüntülemeler; kemik yap> hakk>nda
detayl> bilgi sunarak maksilla ve mandibulada bulu-
nan difllerin de¤erlendirilebilmesinde avantaj sa¤-
larlar.
Okluzal görüntülemeler de periapikal görüntüle-
melere benzer avantajlara sahiptir ancak daha genifl
alanlar> gösterebilirler. Bu görüntülemeler; periapi-
kal ve panoramik radyograflarla beraber kullan>ld>-
¤>nda üçüncü boyutu sa¤larlar. Ayn> zamanda çene
ark>n>n de¤erlendirilmesinde ve mandibulan>n buk-
kolingual boyutunun en genifl biçimde de¤erlendi-
rilmesine de olanak tan>rlar.
Panoramik bir radyograf; kemik ve kemi¤in
mandibuler kanal, maksiler sinüs ve nazal fossa gibi
yap>larla iliflkisi hakk>nda de¤erli bilgiler sa¤lar. Ay-
n> zamanda dentoalveoler sistemin genel bir de¤er-
lendirmesinin yap>lmas>n>; varolan difllerin, kemik
lezyonlar>n>n ve kalm>fl köklerin, gömülü difllerin
vb. incelenebilmesini sa¤lar.
A¤>z Cerrahisinde
Radyografik Muayene
E. Stefanou
Çeviri: Dr. M. Ali Altay, Dr. Ferda Taflar
2
Bölüm 2