background image
matotopik organizasyonu söz konusudur. Boyun
kaslar> dahil aksiyel kaslara giden nöron uzan-
t>lar> ventromedial kolonlarda; proksimal kasla-
r> gidenler orta bölgede; ve ekstremitelerin dis-
tal k>s>mlar>ndaki kaslara gidenler de lateral ko-
lonlarda yer al>r [20,45].
Motor nöron hücre gruplar> kontralateral
motor korteksden, inen kortikospinal ve kortiko-
bulber
yollar arac>l>¤>yla girdi al>rlar (fiekiller 1-
2A ve B). Kortikospinal yol her bir tarafta de¤i-
flen büyüklüklerde 1 milyon lif içerir, ancak
bunlar>n sadece %3'ü kökenini primer motor
korteksin V. tabakas>nda bulunan dev piramidal
Betz hücreleri'
nden al>r. Tüm kortikospinal lifler
eksitatördür ve nörotransmitter olarak gluta-
mat içerirler. Kortikospinal ve kortikobulber
yollar>n köken ald>¤> nöronlar üst motor nöronlar
olarak bilinir [2, 4, 20, 29, 61]. Ekstremitelerin
distal bölümlerinde yüksek düzeyde beceri iste-
yen ince ve istemli hareketleri kontrol eden kor-
tikospinal yol,
primer motor korteksin somatoto-
pik olarak organize olan alanlar>ndan, lateral
premotor korteksten ve suplemanter motor
alandan bafllar. Bu lifler hem presentral (%60)
hem de postsentral (%40) kortikal alanlardan
gelir. Kortikospinal nöronlar özellikle Brod-
mann'>n 4. alan>nda (%40) bulunur. Bu alan pre-
sentral girusun
(primer motor korteks) arka k>s-
m>nda yer al>r. Frontal lobun lateral yüzündeki
lateral primer motor korteks ile medial bölü-
mündeki suplemanter motor alan Brodmann'>n
6. alan>nda (%20) bulunurlar. Kortikospinal ak-
sonlar ayr>ca postsentral girusta (Brodmann'>n
3.1. ve 2. alanlar>) bulunan primer duyusal kor-
teks nöronlar>ndan da köken al>r. Bu aksonlar
özellikle alan 3a, anterior parasentral giruslar; sü-
perior parietal lobül
(Brodmann'>n 5. ve 7. alanla-
r>) ve hemisferin medial yüzündeki singülat gi-
rusun
bölümlerinden ç>karlar. Kortikospinal sis-
temin lifleri korona radiata, internal kapsülün
arka kolu, serebral pedünkülün orta beflte üçü,
bazis pontis (traktusun transvers pontoserebel-
lar lifler taraf>ndan çok say>da demetlere ayr>l-
d>¤> yer) ve medüller piramidlere iner.
Kortikospinal liflerin %75-90'>, medullan>n
kaudal ucunda, ventral ortahatta bulunan pira-
misde (piramidal dekussasyon veya Mistichelli'nin
çapraz>)
çaprazlaflarak medulla spinalis'in karfl>
taraf>ndaki lateral kortikospinal yolu oluflturur.
yol somatotopik olarak organize olmufltur; el
lifleri ayak liflerine göre lateralde ve hafifçe an-
terior pozisyondad>r [30]. Kortikospinal lifler
ponsta da somatotopik bir organizasyon göste-
rirler. Proksimal kaslar> kontrol eden lifler dis-
tal kaslar> kontrol eden liflere göre daha dorsal-
de yer al>rlar. Piramidal traktusun ponsdaki
ventral yerleflimi nedeniyle, pons lezyonlar>nda
s>kl>kla pür motor hemiparezi görülür. Ünilate-
ral motor defisitler üst veya alt ekstremitede be-
lirgin olabilir, fakat pontin lezyonlarda bu tür
farkl> kuvvetsizlik paternleri görülmez [39].
Medüller piramidlerdeki kortikospinal yollar>n
da somatotopik organizasyonu vard>r; alt eks-
tremitelerin lifleri üst ekstremitelerinkine göre
daha rostral ve lateralde yer al>r [22]. Medulla-
da çapraz yapmayan lifler ipsilateral ventral fu-
nikulusta bulunan ventral veya anterior kortikos-
pinal traktusta (Türck demeti)
afla¤> inerler. Bu lif-
lerin ço¤u daha afla¤>daki düzeylerde, medulla
spinalisde anterior kolonda inerken çapraz ya-
parlar. Bu nedenle inen kortikospinal yollar>n
ancak %2'si gerçekten ipsilateral kal>r ve Barnes
demeti
ad>n> al>r [2]. Bu ipsilateral inen yollar
gövdenin aksiyal kaslar>n> ve proksimal ekstre-
mite kaslar>n> kontrol ederler.
Kortikobulbar lifler, kortikal motor alanlar>n
alt üçte birinden, özellikle motor korteksten ve
suplemanter motor alandan köken al>rlar, inter-
nal kapsülün k>vr>m>nda afla¤> inerler, serebral
pedünkülün medial k>sm>ndan ve bazis pontis-
den geçerler ve burada kortikospinal liflerle ka-
r>fl>rlar. Kortikobulber yolun trigeminal ve hi-
poglossal sinirlere ve yüzün üst taraf>n> innerve
eden fasial sinir nükleuslar>na bilateral inner-
vasyonu vard>r. Geleneksel lokalizasyon kav-
ramlar>na göre alt ponsun rostralindeki ventral
beyinsap> lezyonlar>nda kontralateral santral
fasial parezi olur; oysa alt dorsolateral pons lez-
yonlar> periferal tipte ipsilateral yüz felcine yol
açar. Bununla birlikte, ortabeyin ve üst ponsda,
tegmentum boyunca paralemniskal bir pozis-
yonda, esas piramidal traktustan ayr>lan bir
aberran lif demeti tan>mlanm>flt>r.
Buna ba¤l> olarak, yüzün alt k>sm>ndaki
kaslar a¤>rl>kl> olarak karfl> kortikobulber yol-
lardan, yüzün üst k>sm>na ait kaslar hem ayn>
hem de karfl> taraftan innerve olmakla birlikte,
transkranyal manyetik stimülasyon (TMS) ça-
l>flmalar> yüzün üst ve alt taraf>ndaki kaslara
inen çaprazlaflmam>fl yollar>n birbirine yak>n
say>larda oldu¤unu göstermifltir [18, 56]. Beyin-
sap> lezyonu olup santral fasial parezisi olan ve
olmayan hastalarda yap>lan TMS çal>flmalar> da
supranükleer bir yüz felcinin serebral pedün-
kül, bazis pontis, aberran bir demet ya da ven-
tral medullaya kontralateral ya da lateral me-
düller bir lezyona ipsilateral olabilece¤ini gös-
termifltir [59].
NÖROLOJ
6