background image
Fasial nükleusun ventral bölümü, yüzün alt
üçte ikisini innerve eder ve a¤>rl>kl> olarak çap-
raz supranükleer kontrole sahiptir. Bu supra-
nükleer fasial kas kontrol program> istemli yüz
hareketleri için geçerlidir. Klinik olarak istemli
ve emosyonel yüz hareketleri birbirinden ayr>-
labilece¤i için, istemsiz hareketlerin kontrolü
için muhtemelen ayr> bir supranükleer yol var-
d>r. Hakim olan bir görüfle göre, emosyonel fa-
sial innervasyondan suplemanter motor alan
ve/veya singülat motor alan sorumludur [32].
Emosyonel fasial hareketleri sa¤layan lifler fasi-
al motor nükleusa inerken internal kapsülden
geçmezler. Sa¤ serebral hemisfer de supranük-
leer emosyonel fasial hareketlerle ilgilidir ve fa-
sial emosyon için "dominant" hemisferdir [8].
Ayr>ca, baz> fasial kortikobulber lifler önce ipsi-
lateral olarak afla¤> do¤ru ilerlerler ve daha son-
ra medulla düzeyinde çapraz yaparak perioral
yüz kaslar>n> innerve eden kontralateral fasial
nükleusa (kaudal ponsda dorsolateral olarak
yer alan) do¤ru yükselirler [15, 57]. Bu anato-
mik özellik dorsolateral pontin bölgedeki tutu-
lufla ba¤l> olan pons kökenli emosyonel fasial
pareziyi aç>klar [31].
Motor kortekste, kortikospinal nöronlar>n
fonksiyonel önemlerini yans>tan somatotopik bir
organizasyon vard>r (motor homunkulus). Motor
homunkulusda kortikal temsil alan>n>n büyüklü-
¤ü o bölümde temsil edilen ifllevin önemine göre
de¤iflir; bu nedenle dudaklar, çene, bafl parmak
ve iflaret parma¤> genifl bir alana sahiptir; oysa
al>n, gövde ve ekstremitelerin proksimal tarafla-
r>na ait alanlar küçüktür. Örne¤in, kortikal kö-
kenli izole el güçsüzlü¤ü bafl parmak ve iflaret
parma¤>n>n hareketlerinin kayb>yla ve el fleksi-
yon ve ekstansiyonunun ya da birkaç parma¤>n
k>smi zay>fl>¤>yla kendini gösterebilir (psödora-
diküler patern). Kortikal motor el alan> santral
sulkusun ön duvar>n>n orta alt bölümüne lokali-
zedir (Brodmann'>n 4. alan>) ve elin primer du-
yusal korteksine komfludur (Brodmann'>n 3a ve
3b alanlar>) [55]. Motor korteksin medial yüzün-
deki nöronlar ve anterior parasentral girus aya-
¤>n, baca¤>n ve uylu¤un kaslar>n> innerve eden
motor nöronlar> etkiler. Presentral girusun medi-
al üçte ikisindeki nöronlar üst ekstremite ve göv-
deyi innerve eden motor nöronlar> kontrol eder.
Presentral girusun ventrolateral k>sm>ndaki nö-
ronlar kortikobulber traktusu oluflturarak trige-
minal motor nükleusa (V. kranyal sinir), fasial
nükleusa (VII. kranyal sinir), glossofaringeal
nükleusa (IX. kranyal sinir), vagal nükleusa (X.
kranyal sinir), aksesuar nükleusa (XI. kranyal si-
nir) ve hipoglossal nükleusa (XII. kranyal sinir)
giden projeksiyonlar> ile kranio-fasio-oral kasla-
r>n kontrolünü sa¤larlar [4,29]. Örne¤in, her bir
hipoglossal nükleus, serebral korteksin iki tara-
f>ndan da projeksiyonlar al>r, ancak genioglossus
kas>na muhtemelen yaln>zca ünilateral innervas-
yonlu çaprazlaflan lifler gelir. Bu nedenle, bir lin-
gual parezi; medulla, hipoglossal foramen, servi-
kal bölge, anterior operkulum ve internal kapsü-
lün arka kolu gibi de¤iflik anatomik düzeylerde-
ki lezyonlarda görülebilir [24].
Duyusal kortikal yollar (örne¤in talamokor-
tikal ba¤lant>lar), retikülospinal ve vestibülospi-
nal yollara gelen kortikofugal projeksiyonlar,
medulla spinalise giden direkt kortikospinal
projeksiyonlar ve bazal ganglionlarla serebellu-
ma olan uzant>lar, hareketlerin planlanmas>nda
ve yap>lmas>nda aktif bir role sahiptirler. Sere-
bellum ve bazal ganglionlar motor fonksiyon
için kritik bir öneme sahiptir [2, 4, 61]. Serebel-
lum'
un hareketlerin koordinasyonunda ve denge
ile kas tonusunun sa¤lanmas>nda major bir rolü
vard>r. Serebellum; medulla spinalis, beyinsap>
ve-talamus arac>l>¤>yla-kontralateral motor kor-
teks ile ipsilateral ekstremiteleri kontrol eder.
Klinik önemi çok olan bir kortikofugal yol korti-
kopontin yoldur. Bu yol primer olarak presentral
ve postsentral giruslardan köken al>r ve lateral
premotor korteks, suplemanter motor korteks ile
posterior parietal kortekslerden önemli ölçüde;
prefrontal ile temporal kortekslerden ise az mik-
tarda katk>lar al>r. Bu lifler internal kapsülün ön
kolunda afla¤> do¤ru inerler, serebral pedünkü-
lün medial üçte birinden geçerek bazis pontise
ulafl>rlar ve oradan da pontin nükleuslara pro-
jekte olurlar. Pontin nükleuslardan bafllayan
ikincil nöronlar ise karfl> taraftaki bazis pontise
geçerek pontoserebellar yolu olufltururlar.
Bazal ganglionlar postür ve hareketlerin kon-
trolünde çok önemli bir yer tutar ve ipsilateral
motor korteksle olan karfl>l>kl> ba¤lant>lar>yla
motor planlama ifllevinde rol oynar. Kortikos-
triat yolun serebral korteksten striatuma uza-
nan direkt ve indirekt projeksiyonlar> vard>r.
Kortikostriat yollar motor ve duyusal korteks-
ten (Brodmann'>n 4. ile 3., 1. ve 2. alanlar>), late-
ral premotor korteks (Brodmann'>n 6. alan>) ve
frontal göz alanlar>ndan (Brodmann'>n 8. alan>)
bafllarlar. Direkt kortikostriat projeksiyonlar
striatuma internal ve eksternal kapsül ile sub-
kallosal fasikülden geçerek giderler. yollar; kortikotalamostriat yol ile kortikooliver
ve kortikopontin yollar>n kollaterallerinden
oluflur. Serebral korteksin her bölümü kaudat
ve putamene giden efferent lifler verir. Kortikal
asosiasyon alanlar> özellikle kaudat nükleusa
BÖLÜM 1
Nörolojik Lokalizasyonun Temel
9