background image
ve muhtemelen kortikopontin veya kortikospi-
nal liflerle pontoserebellar lifleri ve pontin
nükleuslar> tutuyordu. MR'da beynin geri kalan
bölgeleri normaldi. Piramidal belirtiler hastalar-
la kontroller aras>nda eflit olarak da¤>lm>flt> [33].
Beyinsap>'n>n laterodorsal bölgesi, hayvanlar-
da harekette önemli bir rol oynayan mezensefalik
lokomotor bölgeyi içerir [23]. Kedide bu bölgenin
uyar>lmas> önce h>zl> yürümeye sonra da koflma-
ya neden olur. Bu alan nükleus küneiformis ve
kolinerjik pedünkülopontin nükleus'u içerir. sanlarda pedünkülopontin nükleus nöronlar>n>n
kayb>, progresif supranükleer palsi ve Parkinson
hastal>¤>nda görülür, fakat bu durum Alzheimer
hastal>¤>nda gözlenmez ki bu da muhtemelen bu
nükleusun yürümedeki rolünü ima eder [64]. Bu
bölgedeki net bir vasküler lezyon ileri dengesizli-
¤e ve normal yürümeyi karakterize eden ritmik,
alternan ayak hareketlerinin kayb>na yol açabilir.
[41]. Hala iyi tan>mlamam>fl di¤er beyinsap>
nükleuslar>n>n da postüral mekanizmalarda
önemli roller oynad>¤> düflünülebilir.
"Otomatik Pilot" Hastal>¤>nda Dengesizlik
Bundan sonra anlat>lacak bozukluklar sadece
dengesizlik de¤il, fakat ayn> zamanda spontan
yürüme performans>yla düflünürek yürüme
(örne¤in bir cismin üzerinden geçme veya uzun
ad>mlar atma gibi) performans> aras>ndaki be-
lirgin farkla karakterizedirler. Tüm bu lezyon-
lar, bu bölümün bafl>nda anlat>lan kortikobazal
ganglionik-talamo-kortikal devreleri etkilerler.
Bazal ganglionlar postüral sinerjilerde katk>s>
olan proksimal hareketlerin önemli bir devresi-
nin parçalar>d>r.
1. Bazal ganglion lezyonlar>. Erken dengesizlik
progresif supranükleer palsi ve mültisistem
atrofi için tipiktir ve bunlar> erken Parkin-
son hastal>¤>ndan ay>r>r. Bazal ganglionla-
r>n akut lezyonlar> izometrik güç kayb> ol-
madan bir dengesizlik sendromuna yol aça-
bilir; bu durumda bir hasta belli bir kuvvet
kayb> olmad>¤> halde ayakta normal bir
tarzda duramaz [34].
2. Talamik lezyonlar. Bazal ganglionlar>n kronik
lezyonlar> akut olanlara göre daha çok aksi-
yel motor bozukluk yapmalar>na karfl>n, ta-
lamik lezyonlarda tersi geçerlidir. Talamu-
sun ventrolateral nükleusunda ya da supra-
talamik beyaz cevherde akut infarkt veya
kanama sonucu oluflan bir bozuk aksiyel
postüral hareketler sendromu tan>mlanm>fl-
t>r [42]. Bilinç aç>k, izometrik kas gücü mu-
ayenesi normal veya normale yak>n ve de
de¤iflik derecelerde duyu kayb> olmas>na
karfl>n bu hastalar ayakta duram>yorlard> ve
akut lezyonlar> olanlardan baz>lar> akut
olaydan sonraki birkaç gün içinde yard>m-
s>z oturam>yorlard>. Geriye do¤ru ya da lez-
yonun karfl> taraf>na do¤ru düflüyorlard>.
Bu hastalarda aksiyel ve postüral natürde
afl>r> ö¤renilmifl motor aktivite defisitleri ol-
mas> muhtemeldir. Bu sendroma talamik as-
tazi
denir ve baz>lar>nca merkezi dengesiz-
lik sendromlar> aras>nda gruplan>r [48].
3. Hemisferik parasentral periventriküler beyaz cev-
her lezyonlar>. Yürüyüfl için kritik olan tala-
mus ç>kt>s> alt ekstremite hareketleriyle ilgili
korteks bölgelerine giderler. Bu korteks alan>
medial frontal bölge, spesifik olarak parasen-
tral lobül ve suplemanter motor aland>r. Ta-
lamusdan bu alana gelen lifler periventrikü-
ler beyaz cevherden geçer. Bu nedenle,
mümkün hatta muhtemeldir ki bu alan>n lez-
yonlar> yürümede bozulmaya yol açabilirler.
Yafll> popülasyonda iskemik beyaz cevher
hastal>¤> çok görülür. 1989'daki bir ilk bildi-
riden sonraki birçok çal>flma BBT ve MR'da
görülen beyaz cevher anormalliklerinin, yafl-
l> insanlarda yürüyüfl ve denge bozuklu¤uy-
la korelasyon gösterdi¤ini do¤rulam>flt>r
[3,14,43]. Bu hastalarda görülen yürüme bo-
zuklu¤u dikkatli yürüyüfl olarak adland>r>l-
m>flt>r [54]. Hastalar>n dengeleri bozuk oldu-
¤u için ad>mlar> k>sad>r; bu muhtemelen yü-
rüyüfl siklusunun tek-ayak durufl k>sm>n>
azaltmak içindir. Talamik lezyonlu hastalar-
da oldu¤u gibi, bu hastalar yürüyüfllerine
dikkat ettikleri sürece oldukça normal yürür-
ler. Oysa, "otomatik pilot"u kulland>klar> za-
man, yani motor sistem istemsiz hareketlere
kal>nca düflme e¤ilimi bafllar. Dizlerin ani-
den bükülmesi yere düflmeye neden olabilir.
Hidrosefalusu olan hastalarda ve frontal lo-
bun medial yüzünde lezyonu olanlarda denge-
sizlik ileri derecede olabilir. Bununla birlikte,
bu hastalarda bundan sonraki bafll>kta anlat>la-
ca¤> gibi "manyetik yürüyüfl" vard>r.
Merkezi dengesizlik, muhtemelen, düflme
ataklar>n>n ve yafll> kiflilerde ön belirti verme-
den ya da bilinç kayb> olmadan gelen ani düfl-
melerin en s>k görülen nedenidir. Düflme atak-
lar> önceleri vertebrobaziler sistem hastal>klar>-
na ba¤lan>yordu, fakat yafll>lardaki bu düflme
ataklar>n>n etyolojisi muhtemelen subkortikal
hemisferik hastal>klarla daha çok ilgilidir [40].
Normal dengesi olup izole yürümeye bafllama
yetersizli¤i olan hastalar yürüyüfle bafllayamaz-
lar çünkü tereddüt vard>r ve yürümeye bafllad>k-
tan sonra, özellikle bir dönme s>ras>nda donaka-
BÖLÜM 1
Nörolojik Lokalizasyonun Temel
23