background image
lü¤ünde görülür. Özellikle gluteus medius ol-
mak üzere kalça kaslar>n>n güçsüzlü¤ü kalça-
n>n ani düflmesine ve gövdenin, at>lan ad>m>n
ters yönüne do¤ru bükülmesiyle sonuçlan>r.
Her ad>mda kalçalar yukar> ve afla¤> do¤ru yer
de¤ifltirir ve hastan>n ördek gibi yürümesine
yol açar. Kas kuvvetindeki azl>k sonucu lumbar
lordoz da artar.
Merkezi Kökenli Daha Basit Yürüyüfl
Bozukluklar>
Bu tür yürüyüfl bozukluklar> duyusal ve alt mo-
tor yürüyüfl bozukluklar>na göre daha merkezi
yerleflimli lezyonlarda görülür. Piramidal, sere-
bellar veya nigral motor sistemlerin bozukluk-
lar> uygun postüral ve lokomotor sinerjilerde
kar>fl>kl>klara neden olur [38]. Genel olarak,
do¤ru postüral ve lokomotor yan>tlar seçilir, fa-
kat bunlar>n yerine getirilmesi bozuktur.
Spastik Yürüyüfl
Kortikospinal yol lezyonlar> tek tarafl> oldukla-
r>nda hemiparetik, iki tarafl> olduklar>nda para-
paretik spastik yürüyüfle yol açarlar. Alt ekstre-
miteleri etkileyen bilateral lezyonlarda zemin
dayanak alan> dar olup, bacaklar her ad>mda bir-
birinin önünü keser ki bu yürüyüfl paternine
"makaslama yürüyüfl" ad> verilir. Bacak kalçadan
d>fl rotasyondad>r. Diz ekstansiyonda olup ger-
gin ve serttir; bu nedenle hasta bir ayakl>k üze-
rinde yürüyor gibidir. Ayak plantar fleksiyonda
ve inversiyondad>r; buna ba¤l> olarak hasta aya-
¤>n>n d>fl>yla yeri s>y>r>yormuflças>na yürür; has-
tan>n dönüflleri yavaflt>r. Ayr>ca, topuklar> üze-
rinde yürümesi istendi¤inde, hastan>n hemipa-
retik taraftaki aya¤>n> kald>rmas> zordur. Lezyon
kortikospinal yolun herhangi bir yerinde olabilir.
Lezyon tek tarafl> ise anormallik kolayca tan>n>r.
Bilateral lezyonlar, özellikle yavafl ilerleyici bir
sendroma yol açt>klar>nda, hastal>¤>n erken dö-
nemlerinde daha zor tan>n>rlar. Oldukça s>k gö-
rülen servikal spondiloza ba¤l> servikal myelo-
pati bu kategoriye girer. Servikal spondiloz, ser-
vikal medulla spinalis'in posterior kolonlar>nda
ve kortikospinal traktuslar>nda demyelinizan
lezyonlar oluflmas>na yol açar. En s>k görülen tu-
tulma bölgesi C5-C6 aral>¤>d>r. Bu konumdaki
ileri lezyonlar paraparezi ve elde beceriksizlik ile
elin küçük kaslar>nda atrofiyle sonuçlan>r. Daha
hafif lezyonlar yürürken veya ayakta dururken
dengesizli¤e yol açabilirler ve birlikte pozitif
Romberg belirtisi olabilir [37]. Brakioradialis ref-
leksi azalm>fl olabilir veya brakioradialis tendo-
nuna vururken canl> bir parmak fleksör refleksi
al>nabilir (ters dönmüfl radial refleks). Vibrasyon
duyusunun dikkatli muayenesi servikal bölgede
bir duyu düzeyini ortaya ç>karabilir. Bazan hasta
stimulusu baflparmakta küçük parma¤a göre da-
ha iyi alg>layabilir. Erken tan> önemlidir, çünkü
tedavi edilmedi¤inde servikal spondiloza ba¤l>
myelopati s>kl>kla ilerleyicidir [50].
Serebellar Ataksik Yürüyüfl
Serebellumun anterior lobunun lezyonlar> yürü-
me bozuklu¤uyla birlikte gidebilir; flokkonodü-
ler lobun tutuluflu ise dengeyi etkileyebilir [25].
Serebellar lezyonlar dengesizli¤e yol açarak,
ekstremite gövde kinematiklerini ve ekstremite-
ler aras> koordinasyonu de¤ifltirerek yürümeyi
bozabilir [16]. Serebellum asl>nda postür ve yü-
rüyüfl sinerjilerini oluflturuyor gibi görünme-
mektedir, çünkü bu otomatik yan>tlar, çok dis-
metrik olsa bile, total serebellektomili köpekler-
de kaybolmaz [49]. Yürüyüfl ve denge bozuk-
luklar> vestibuloserebellum ve spinoserebellum
ile bunlar>n ba¤lant>lar>n>n lezyonlar>nda ortaya
ç>kar. Serebellar hemisferlerin lezyonlar> düzen-
siz zamanlama ve güç uygulama ile bacak hare-
ketlerinin ritminde bozulmaya neden olarak ha-
tal> ve de¤iflken ad>m atmaya yol açar [28]. Ves-
tibuloserebellum
ya da flokkonodüler lob lezyon-
lar> vestibüler lezyonlar>nkine benzeyen denge
ve yürüyüfl bozukluklar>na neden olabilir [16].
Bafl>n ve gövdenin tremoru, gövdesel dengesiz-
lik ile her yönde sallanma ve düflme vestibüler
lezyonlar için tipiktir. Vestibüler nistagmus gö-
rülebilir. Serebellar lezyonlu hastalar ço¤unluk-
la lezyon taraf>na düflme e¤iliminde olsalar da,
tonsiller bölgede lezyonu olan baz> hastalar ipsi-
lateral tonus art>fl> (reflekslerde art>flla birlikte)
göstererek kontralateral tarafa düflerler.
Spinoserebellum lezyonlar>n>n neden oldu¤u
klinik sendrom en tipik olarak alkolik serebellar
dejenerasyon'da görülür. Bu hastal>k primer ola-
rak serebellumun anterior lobunu, fakat ayn> za-
manda oliver kompleks ve vestibüler nükleusla-
r> da tutar [60]. Alkolik serebellar dejenerasyonu
olan hastalar>n yere bas>fllar> genifl kaidelidir,
gövdeleri dengesizdir ve düzensiz ad>mlarla ka-
rakterize yavafl, tereddütlü ve y>k>l>r bir tarzda
yürürler. Yürüyüfl anormallikleri yürümenin
bafllang>c>nda, dönüfllerde ve yürüme h>z>ndaki
de¤iflikliklerde daha belirgindir. Bu hastalarda
nistagmus olmadan ileri yürüyüfl ataksisi, dizar-
tri veya kol dismetrisi görülebilir. Diz-topuk tes-
ti bile yürüyüfl bozuklu¤unun ciddiyeti hakk>n-
da fikir verebilir. Serebellumun anterior lobu sa-
dece alkol de¤il baflka metabolik bozukluklarda
da afl>r> duyarl> bir yap>d>r. Örne¤in, ileri hipok-
side anterior lob belirgin hasar gösterirken sere-
bellumun geri kalan bölümleri normal olabilir.
BÖLÜM 1
Nörolojik Lokalizasyonun Temel
21