(küçük myelinsiz), A-delta tipi (küçük ince
myelinli) ve A-alfa/beta tipi (myelinli) olarak
gruplara bölünür.
ve dokunma duyusu tafl>yan) medulla spina-
lis'e girer ve kollaterallere ayr>larak dorsal kök-
te sinaps yapmadan önce bir veya iki düzey
afla¤> iner ya da yukar> ç>karlar. Sekonder du-
yusal nöronlar medulla spinalis'in anterior ko-
missüründe çaprazlafl>r ve kontralateral anteri-
or funikuluslarda spinotalamik traktuslar olarak
yükselir. Spinotalamik traktusun içinde, a¤r> ve
s>cakl>k duyusunu ileten lifler anterolateral fu-
nikulusun dorsolateral bölümünde, dokunma
duyusunu iletenler ise ventromedial bölümün-
de yer al>r. Spinotalamik traktusdaki lifler so-
matotopik olarak düzenlenmifltir. Servikal dü-
zeylerde, sakral segmentlerden gelen lifler yü-
zeye en yak>n bulunur; di¤er lifler giderek daha
rostral yerleflimli olanlardan meydana gelir.
Medulla spinalis'in intraparenkimal lezyonlar>,
bu nedenle, hasar>n oldu¤u düzeyin alt>nda a¤-
r>, s>cakl>k ve dokunma duyusu kayb>na yol
açabilir, ancak sakral duyular normal kal>r
("sacral sparing"). Spinotalamik traktusun so-
matotopik düzeni medulla, pons ve ortabeyin
boyunca da korunur ve bu yol talamusun özel-
likle ventral posterolateral (VPL) nükleusu,
posterior kompleksi ve intralaminar nükleusu-
nun baz> bölümlerinde sonlan>r.
tafl>yan lifler) beyaz cevhere, dorsal boynuzun
hemen medialinde girerler ve medulla spinali-
sin posterior kolonunda, kendilerine tekabül eden
sinir kökü ve ganglion hücrelerine ipsilateral
olarak, yükselirler. Bu lifler kollateraller vererek
kaudal medulla oblongata'da nükleus grasilis
ve küneatusda sonlan>rlar. Dorsal kolonlardaki
sinir lifleri, yükselen lifleri boyunca düzenli ola-
rak daha mediale do¤ru itilirler, çünkü rostral
düzeye do¤ru ç>kt>kça gelen lifler, ç>kan liflerle
dorsal boynuz aras>nda kal>r. Buna ba¤l> olarak,
üst servikal bölgedeki medial funikulus grasi-
lis'in ço¤unu iflgal eden lifler, sakral dorsal kök-
lere ait olur ve daha sonra lumbar dorsal kökler-
den gelen lifleri izlerler (alt ekstremitelerden ge-
len lifler dorsal kolonlarda daha medialde bulu-
nurlar). Üst ekstremitelere ait olan lifler, funiku-
lus küneatus'da daha lateralde ve dorsal boynu-
za yak>n olarak yer al>rlar. Üst servikal kökler
ise alt servikal köklere göre daha lateralde bulu-
nurlar. Torasik liflerin yaklafl>k alt alt>s> funiku-
t>s> ise funikulus küneatus'un medial k>sm>nda
bulunur. Dorsal kolonlar>n yükselen lifleri de bu
nedenle somatotopik organizasyonludur [12].
dial lemniskus'u oluflturur. Dorsal kolonlar ve
onlar>n nükleuslar>ndaki segmental somatoto-
pik organizasyon medial lemniskus'da da koru-
nur [36]. Medial lemniskus'un lifleri, medullada
çaprazlaflt>ktan sonra piramidal traktus dorsa-
linde üçgen bir alan olufltururlar. Burada,
nükleus grasilis'den gelen lifler ventrolateral,
nükleus küneatus'dan gelenler ise dorsomedial
bir yerleflim gösterirler. Bu düzenin benzeri
pons için de geçerlidir. Daha ilerledikçe liflerde
bir miktar rotasyon olur ve orijinal olarak ven-
trolateral olanlar lateral pozisyona geçer;
nükleus küneatus kökenli ve dorsomedial yerle-
flimli olanlar ise mediale do¤ru yer de¤ifltirir.
Lifler talamusun VPL nükleusuna bu düzende
girerler.
len daha karmafl>kt>r (fiekil 1-4) [26]. Gilman, ek-
lem pozisyon ve vibrasyon duyular>n>n anato-
mik organizasyonunu incelemifl ve derin duyu-
nun görmenin yoklu¤undaki pozisyon duyusu
ile ekstremite ve gövde hareketlerinden olufltu-
¤una dikkati çekmifltir [26]. Derin duyunun iki
komponenti vard>r: ekstremitelerin sabit pozis-
yonu (ekstremite pozisyon duyusu) ve ekstremi-
te hareketi duyusu (kinestezi). Bunlar> her biri
ayr> ayr> muayene edilebilir. Kas i¤ciklerini in-
nerve eden primer afferent lifler derin duyunun
bu iki yönüyle ilgili reseptörleri olufltururlar. De-
rin duyuyu ileten afferent lifler medulla spina-
lis'in dorsal boynuzuna girer ve bu afferentlerin
ço¤u dorsal boynuzun derin tabakalar>ndaki
ikincil (sekonder) nöronlarla sinaps yapar. Bu
nöronlar ipsilateral dorsolateral funikulusda
yükselir ve lateral servikal nükleusda (LCN) si-
naps yapar. Bu nükleus dorsal boynuzun hemen
ventralindeki iki üst servikal kord segmentinde
bulunur. Postsinaptik nöronlar daha sonra me-
dulla spinalis'in orta hatt>ndan karfl>ya geçerler,
yükselerek medullaya girerler ve medial lemnis-
kus'a kat>l>rlar. Baz> proprioseptif afferentler
do¤rudan dorsal kolonlara girerler ve kordda
yükselerek dorsal kolon nükleuslar>nda sonla-
n>rlar. Dorsal kolonlar (fasikülüs grasilis ve kü-
neatus), oysa, yaln>zca frekans>n diskriminasyo-
nunu ve repetitif taktil stimuluslar>n süresini ile-
tirler. Gövde ve üst ekstremitelerden derin duyu
tafl>yan liflerin büyük bir k>sm> fasikülüs künea-