a dan z ye kronik kalp yetersizliği Page 25

BÖLÜM 11 n

KALP YETERS

Dr. Ayflen A¤açdiken A¤>r

Girifl

Kalp yetersizli¤i dünya popülasyonunun %1-2'sini etkileyen
major bir sa¤l>k problemidir (1). Hem yaflam kalitesini olum-
suz etkiler hem de prognozu kötüdür. Yafl ve kalp yetersizli-
¤i derecesi ile iliflkili olarak hospitalizasyon sonras>nda 3-6
ay içerisinde hastalar>n %10-50'si yeniden hastaneye baflvur-
maktad>r. Farmakolojik tedavideki belirgin geliflmelerle bir-
likte e¤itim, diyet, egzersiz ve kilo takibi gibi nonfarmakolo-
jik yaklafl>mlar>n klinik yarar> gösterilmifl ve k>lavuzlarda ye-
rini alm>flt>r. Yaflam tarz> de¤ifliklikleri kalp yetersizli¤ine
ba¤l> semptomlar>n kontrol edilmesini kolaylaflt>r>r, fonksi-
yonel kapasiteyi iyilefltirir, morbiditeyi ve hastal>¤>n ilerle-
mesini yavafllat>r (2). Kalp yetersizli¤i tedavisinin uygulan-
mas>nda en iyi yöntemin hangisi oldu¤una dair yap>lm>fl ça-
l>flmalar oldukça s>n>rl>d>r. Bu s>n>rl> çal>flmalarda destekle-
nen yaklafl>m multidisipliner yaklafl>m ile hastan>n kendi te-
davisine kat>l>m>n>n sa¤lanmas>d>r. Gonseth ve ark.'n>n ya-
y>nlad>¤> bir meta-analizde kalp yetersizli¤i bulunan hasta-
larda multidisipliner yaklafl>m ile hastaneye yeniden baflvu-
runun %30 oran>nda azald>¤> gösterilmifltir (3). Gustafsson
and Arnold multidisipliner tedaviyi flu flekilde tan>mlam>fl-
lard>r (4):

1.

K>lavuzlara dayal> t>bbi tedavinin optimize edilmesi,

2.

Öz-bak>ma yönelik hasta e¤itimi (kilo takibi, kalp ye-
tersizli¤i semptom ve bulgular>n>n tan>nmas>, egzersiz
program>),

3.

Psikososyal destek.

Hasta E¤itimi ve Uyumu

Tedaviden maksimum fayda sa¤layacak hastan>n öncelikle
kalp yetersizli¤inin nedenlerini ve do¤as>n> anlamas> önem-
lidir. Ayr>ca semptomlar, diyet, tuz ve s>v> k>s>tlamas>, ilaç-
lar>n etkileri, meslek yaflam>n>n idaresi ve di¤er fiziksel ak-
tiviteleri hakk>nda bilgi verilmelidir. E¤itim programlar>
doktor, diyetisyen, fizyoterapist, psikolog ve sosyal hizmet
uzman>ndan oluflan multidisipliner ekip taraf>ndan uygu-

lanmal>d>r. Afla¤>da kalp yetersizli¤i olan hastalar ve hasta
yak>nlar> ile konuflulmas> gereken ana konular özetlenmifl-
tir.

Genel Tavsiyeler

·

Kalp yetersizli¤inin ne oldu¤u, neden olufltu¤u, semp-
tomlar> ve semptomlar>n nas>l tan>naca¤> anlat>lmal>d>r.

·

Bireysel kilo takibi için e¤itim verilmelidir.

·

Sigaran>n b>rak>lmas> önerilmelidir.

·

Tedavilerin gerekçeleri ve hem farmakolojik hem de non-
farmakolojik tedaviye uyumun önemi vurgulanmal>d>r.

·

Hasta uyku bozukluklar>n>n önlenebilir nedenleri (afl>r>
kilo, sigara içimi gibi) konusunda bilgilendirilmelidir.

·

n etkileri, dozlar>, yan etkileri ve uygulama za-
manlar>,

·

Doz atlamas> durumunda yap>lacaklar hastaya anlat>l-
mal>d>r.

·

Dinlenme zamanlar>, ifl hayat>, günlük fiziksel aktivite
ve seksual aktivite konusunda hastaya bilgi verilmelidir.

Diyet ve Sosyal Al>flkanl>klar

·

Tuz ve afl>r> s>v> al>m>n>n k>s>tlanmas>,

·

Afl>r> alkol al>m>n>n k>s>tlanms> konular>nda hasta bilgi-
lendirilmelidir.

Psikososyal Destek

·

Depresif semptomlar ve kognitif disfonksiyona ait
semptomlar sorgulanmal> ve tedavi seçenekleri hasta-
ya sunulmal>d>r.

Afl>lar

·

Önerilen afl>lama hastaya aktar>lmal>d>r.

Hastalar>n uygun e¤itim ald>klar>nda öz-bak>m stratejileri-

ne daha iyi uyum sa¤lad>klar> ve yaflam kalitelerinin düzeldi¤i
bilinmektedir. Ancak genel olarak yaflam tarz> de¤iflikliklerinin
hastalara önerilme oranlar> oldukça düflüktür. Bir araflt>rmada
hastaneye yat>fl>nda kalp yetersizli¤i tan>s> alan ve hastaneden
ç>k>fl>n 12. haftas>nda görüflme yap>lan 2331 hasta incelenmifltir.
Yüzde 38'i kad>n, yafl ortalamas> 67±12 y>l olan hastalara diyet
önerileri di¤er yaflam tarz> de¤iflikliklerinden daha fazla hat>r-
lat>lm>flt>r. Genel olarak nonfarmakolojik tedavinin hastalara
önerilme oranlar> düflüktür. Bu çal>flmada daha genç, daha dü-

159