background image
yan hastalar>n daha uzun yaflamas> ve akut koroner olaylarda-
ki ölüm oran>n>n düflmesi nedeniyle kalp yetersizli¤i insidans>
ESC toplumunda da zaman içinde azalmamaktad>r. Kalp yeter-
sizli¤i akut olarak hastaneye baflvurular>n %5'ni oluflturmakta
ve hastane yataklar>n>n %10'nu kalp yetersizlikli hastalar tara-
f>ndan iflgal edilmektedir bu durumun her y>l ülke bütçelerinin
yaklafl>k %1-2'si bu hastal>¤>n tedavisi ve önlenmesi için har-
canmaktad>r (12).
Günümüzde kalp yetersizli¤inin Afrika, Avustralya ve
Hindistan'daki prevalans> ile ilgili yeterli veri bulunmamakta-
d>r (5,6). Çin'de yap>lan genifl çapl> kronik kalp yetersizli¤i s>k-
l>¤> çal>flmas>nda (13,14) kent ve k>r bölgelerinde eflit say>da ör-
neklem al>narak de¤erlendirme yap>lm>flt>r. Kronik kalp yeter-
sizli¤i s>kl>¤> %0.9 olarak saptanm>fl, kad>n ve erkeklerdeki s>k-
l>¤> ise s>ras>yla %1 ve %0.7 olarak bulunmufltur. Kalp yetersiz-
li¤i s>kl>¤>n>n yafla göre da¤>l>m> ise 35-44 yafl aras>nda %0.4, 55
yafl üzerindeki populasyonda s>kl>¤> ise %1.3 olarak saptanm>fl-
t>r. Kalp yetersizli¤i etyolojisinde ilk üç s>rada koroner kalp
hastal>¤> (%57.1), hipertansiyon (%30.4), ve romatizmal kalp
hastal>¤> (%29.6) yer alm>flt>r. Yap>lan bu araflt>rma sonuçlar>
geliflmifl ülkelerin verileriyle karfl>laflt>r>l>nca Çin'de kalp yeter-
sizli¤i s>kl>¤>n>n daha düflük oldu¤u ve di¤er ülkelerin aksine
kad>nlarda daha fazla görüldü¤ü belirtilmektedir.
Kalp Yetersizli¤i Etiyolojisi, Risk Faktörleri ve
Türkiye'de kalp Yetersizli¤i?
Amerika kaynakl> kardiyoloji kurulufllar>n>n (AHA/ACC) 2001
y>l>nda yay>nlad>klar> kalp yetersizli¤i k>lavuzunda, kalp yeter-
sizli¤i 4 evreye ayr>larak incelenmifltir (evre A, B, C ve D) (15).
K>lavuzun sonraki güncellemelerinde de yer alan bu evreleme
ile kalp yetersizli¤i semptomlar> ile yap>sal kalp hastal>¤> olma-
yan, ancak kalp yetersizli¤i için yüksek riski bulunan hastalar
(hipertansiyon, aterosklerotik hastal>k, diyabet, obezite, meta-
bolik sendrom, kardiyotoksik ilaç/madde kullanan hastalar,
kardiyomiyopati için aile öyküsü bulunanlar) evre A kalp ye-
tersizli¤i olarak s>n>fland>r>lm>fllard>r (16). Bu evrelemenin da-
yana¤> sözü edilen risk faktörlerinin klinik kalp yetersizli¤i eti-
yolojisinde oldukça önemli yer tutmalar>; amac> ise kalp yeter-
sizli¤i geliflmesi için yüksek riski olan hastalar>n erken dönem-
de tan>mlanmas>d>r. Hipertansiyon kalp yetersizli¤i geliflimi
için baflta gelen risk faktörüdür ve dünyadaki her 4 eriflkinden
1'ini etkilemektedir (17). Hipertansiyon prevalans>nda co¤rafi
bölgeler aras>nda belirgin farklar bulunmaktad>r ve ülkemizde-
ki prevalans> %32 civar>ndad>r (18-20).
Aterosklerotik koroner arter hastal>¤> kalp yetersizli¤inin
ikinci en önemli sebebidir ve ülkemizdeki prevalans> 1990 y>-
l>ndan bu yana sürekli art>fl göstererek 2006 y>l>ndaki inceleme-
de 39-49 yafl grubunda %3, 50-59 yafl grubunda %11, 60 yafl ve
üzerinde ise %27 olarak saptanm>flt>r (21-23). ABD kaynakl> ça-
l>flmalarda 18 yafl>n üzerindeki bireylerde bu hastal>¤>n prava-
lans> %6 civar>nda bulunmufltur (11).
Evre A kalp yetersizli¤inin di¤er önemli bir bilefleni olan
diyabet s>kl>¤> ülkemizde 30 yafl üstü populasyonda %11 olarak
saptanm>flt>r (24). ABD 20 yafl üzerindeki populasyonda bu
oran %9.6 olarak rapor edilmifltir (11). Her iki ülkede ileri yafl-
la bu hastal>¤>n prevalans>nda önemli art>fl gözlenmektedir.
Ülkemizde gerçeklefltirilen TEKHARF çal>flmas>n>n 2001-
2002 verilerinin (25) de¤erlendirilmesi sonucunda, 30 yafl>n> afl-
m>fl erkeklerde obezite prevalans> %25, kad>nlarda ise %44 bu-
lunmufltur. Ayn> çal>flmada bu oranlar Avrupa Birli¤i verileri
ile karfl>laflt>r>ld>¤>nda erkeklerde belirgin bir fark izlenmezken,
Türk kad>nlar>ndaki obezite s>kl>¤>n>n Avrupal> hemcinslerin-
den çok daha yüksek oldu¤u saptanm>flt>r (25). Benzer flekilde
Türk kad>nlar>ndaki metabolik sendrom s>kl>¤> hem Türk er-
keklerinden hem de Amerikal> kad>nlardan belirgin olarak faz-
la bulunmufltur (26,27).
risk faktörü olan asemptomatik kalp kapak hastal>klar> ise kalp
yetersizli¤i semptomlar> olmayan, ancak yap>sal kalp hastal>¤>-
na sahip hastalar>n bulundu¤u evre B'de s>n>fland>r>lm>flt>r. Sa-
nayileflmifl toplumlarda kalp kapak hastal>klar>n>n bafll>ca ne-
deni dejeneratif hastal>k olmakla birlikte, romatizmal kalp has-
tal>¤> sanayileflmekte olan toplumlardaki kalp kapak hastal>kla-
r>n>n en s>k nedeni olma özelli¤ini korumaktad>r (28-30). Anka-
ra'da 1999 y>l>nda 6-17 yafl aras>ndaki 4086 okul çocu¤u üzerin-
de yap>lan bir araflt>rmada romatizmal kalp hastal>¤> prevalan-
s>n>n 0.7/1000 oldu¤u bulunmufltur (31). Ülkemizdeki otuz yafl
üzerindeki populasyonun incelendi¤i baflka bir çal>flmada ise
hastal>¤>n prevalans> 5.7/1000 olarak bulunmufltur (32). Bu ça-
l>flmalar>n sonuçlar> aras>ndaki önemli fark, ülkemizde roma-
tizmal kalp hastal>¤> s>kl>¤>n>n bölgesel farklar gösterebilece¤i-
ni düflündürmektedir.
Türkiye genç bir nüfusa sahip olmas>na ra¤men Türk Kar-
diyoloji Derne¤i ve T.C Sa¤l>k Bakanl>¤> iflbirli¤i ile 2006 y>l>n-
da haz>rlanan Ulusal Kalp Sa¤l>¤> Politikas> (33) kitapç>¤>nda
2020 y>l>ndan itibaren geliflmifl Avrupa ülkeleri nüfusuna ben-
zeyen giderek yafllanan bir toplum olmaya bafllayacakt>r. Bu
durumda kalp yetersizli¤i olan hasta say>s>n>n art>fl> ve bunlara
ba¤l> olarak geliflen yeni sa¤l>k problemlerinin artaca¤>n> gös-
termektedir. Ancak Türkiye'de kalp yetersizli¤i s>kl>¤> hakk>n-
da veri olmad>¤>ndan Türk Kardiyoloji Derne¤i olarak günü-
müzdeki durumun saptanmas> ve gelecekte kalp yetersizli¤i
problemine karfl> haz>rl>kl> olmak için bir çal>flma bafllatt>k.
Türkiye'de Kalp Yetersizli¤i Prevalans> ve Belirleyicileri
Araflt>rmas> (Heart Failure Prevalence and Predictors in Tur-
key: HAPPY çal>flmas>) toplum tabanl> epidemiyolojik bir saha
çal>flmas>d>r. Çal>flman>n birincil amac> Türkiye genelinde co¤-
rafi bölge, cinsiyet ve yafl gruplar>na göre eriflkinlerde kalp ye-
tersizli¤i (KY) prevalans>n>n belirlenmesi olarak planlanm>flt>r.
Çal>flman>n ikincil amaçlar> ise KY'ne efllik eden risk nedenleri-
nin ve da¤>l>mlar>n>n saptanmas>, KY'de B tipi natriüretik pep-
tidin (BNP) tan>sal de¤erinin araflt>r>lmas>, KY hastalar kohor-
40
A'DAN Z'YE KRON
fiEK
Amerika Birleflik Devletlerinde kalp yetersizli¤i hastalar>-
n>n y>ll>k maliyeti.
Milyor USD
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2003
2005
2007
2009