background image
Fizyopatoloji
Diyastolik fonksiyon ile ilgili bir çok fizyolojik parametre söz
konusudur. Diyastolik fonksiyon bozuklu¤una neden olan du-
rumlar bu parametrelerden bir ya da birkaç>n> etkilerler. Bafll>-
ca parametreler flunlard>r:
Ventrikül Relaksasyonu:
Ventrikül relaksasyonu fizyolojik
olarak iki dönemden oluflur: azalm>fl ejeksiyon dönemi ve izo-
volümetrik relaksasyon dönemi. Sistolün ilk dönemi olan h>zl>
ejeksiyonun ard>ndan ventrikül bas>nc>n>n düflmesine ba¤l>
olarak ejeksiyon azal>r ve bu dönemde (azalm>fl ejeksiyon dö-
nemi) ventrikül relaksasyonu bafllar. Ventrikül bas>nc>n>n iyice
azalmas> ve semiluner kapaklar>n kapanmas>yla birlikte izovo-
lümetrik relaksasyon dönemine geçilir. Atriyum bas>nc>n>n
ventrikül bas>nc>n>n üzerine ç>kmas>yla, atriyoventriküler ka-
paklar aç>l>r ve ventrikül relaksasyonu sonlan>r. Klinik olarak
ventrikül relaksasyonu yaln>zca izovolümetrik relaksasyon dö-
nemi dikkate al>narak de¤erlendirilir. nunun süresi ve niteli¤i önyük, ardyük, miyokard inaktivasyo-
nu ve kontraksiyon senkronisi gibi parametrelere ba¤l>d>r (9).
Relaksasyonun gecikmesi ya da tam olmamas> diyastolik dolu-
mu da etkiler.
Ventrikül Dolumu:
Ventriküllerin iki h>zl> dolum dönemi var-
d>r. Bunlardan birincisi erken dolum dönemi, ikincisi atriyal
dolum dönemidir. Bu ikisinin aras>nda diastaz dönemi yer al>r.
H>zl> dolum bafll>ca dört mekanizmaya ba¤l>d>r: relaksasyonun
h>z>, elastik ventriküler "recoil", atriyoventriküler bas>nç grad-
yan> ve atriyum ve ventrikülün pasif elastik özellikleri. Atriyal
dolum dönemi ise atriyum kontraksiyonunun gücü ve ventri-
külün diyastolik kat>l>¤>na (stiffness) ba¤l>d>r.
Pasif Elastik Özellikler:
Burada ventrikül (chamber: odac>k)
ve miyokard (kas) özelliklerinin ay>rt edilmesi gerekir. Ventri-
külün kat>l>¤> (stiffness) diyastol s>ras>nda ventrikülün bas>nç-
volüm iliflkisi ile (bas>nç de¤iflikli¤inin volüm de¤iflikli¤ine ora-
n>) ba¤lant>l>d>r. Bunun tersine, volüm de¤iflikli¤inin bas>nç de-
¤iflikli¤ine oran> ise kompliyans olarak adland>r>l>r. Ventrikül
kat>l>¤> intrinsik ve ekstrinsik faktörlerle ba¤lant>l>d>r. faktörler ventrikülün boyutlar> ve kas kitlesi, koroner perfüz-
yon ve kollajen doku içeri¤idir. Ekstrensek faktörler ise sa¤/sol
ventrikül iliflkisi, perikard bas>nc>, toraks-içi bas>nç ve intravas-
küler volümdür. Miyokard>n kat>l>¤> ise ventrikülün stres-yük-
lenme iliflkisi ile ilgilidir. Miyokard>n strese gösterdi¤i direnci
ifade eder ve miyokard>n (intersitisyum ve miyositler) yap>sal
özellikleriyle ba¤lant>l>d>r (9).
Atriyum Dolumu:
Atriyumlar>n sistolik dolumu yafl, atriyum
büyüklü¤ü, atriyum bas>nc>, atriyumun kas>lma fonksiyonu gi-
bi faktörlerden etkilenir. Atriyumlar>n diyastolik dolumu ise
bas>nç gradiyenti, ventrikülün diyastolik gevflemesi, atriyu-
mun kompliyans>, ventrikülün kompliyans> ile iliflkilidir. Atri-
yum kas>lmas>n> takiben ak>m>n geri dönmesi atriyumun kas>l-
ma fonksiyonu, atriyumun kompliyans>, ventrikülün kompli-
yans>, kalp ritmi gibi faktörlerden etkilenir.
Diyastolik disfonksiyona ba¤l> olarak, kalp istirahatte veya
egzersizde vücudun metabolik gereksinimini daha yüksek bir
dolum bas>nc> alt>nda karfl>lar. Artan diyastol-sonu bas>nc>n>n
pulmoner dolafl>ma iletilmesi pulmoner konjesyona neden ola-
bilir ve bu da dispneye ve daha sonra da sa¤ KY'ne yol açar.
yastol-sonu hacim dolum bas>nc>n>n artmas>na ra¤men normal
hale gelemez. Bu olay at>m hacmini ve kalp debisini azaltarak
efor tolerans>n> düflürür. Tablo 8.2'de diyastolik KY'nin fizyo-
patolojisi özetlenmifltir.
Etiyoloji
Diyastolik KY'nin en s>k rastlanan nedeni sistemik hipertansi-
yondur. Ard>ndan iskemik kalp hastal>¤> gelir. Sistolik KY'de
ise bu s>ra tersinedir, yani en s>k rastlanan neden iskemik kalp
hastal>¤>, ikinci s>k rastlanan neden hipertansiyondur. Bu du-
100
A'DAN Z'YE KRON
TABLO 8.2
D
Bas>nç yükü
Hipertrofi
Miyokard infarktüsü
Anormal gevfleme
Anormal gevfleme ve sertlik art>fl>
Sertlik art>fl>
Anormal erken dolum
Normal egzersiz tolerans>
Diyastolik bozukluklar
Diyastolik disfonksiyon
Diyastolik kalp yetersizli¤i
Sol ventrikül dolum bas>nc> art>fl>
Egzersizde pulmoner bas>nç art>fl>
Egzersize tolerans azalmas>
Sol atriyum bas>nc>nda ve
büyüklü¤ünde art>fl
Atriyal fibrilasyon
ve kalp debisinde azalma
Egzersize toleransta azalma ve
konjestif kalp yetersizli¤i belirtileri