background image
BÖLÜM 6 n
KALP YETERS
EVRELER< VE SINIFLANDIRILMASI
Dr. Mehdi Zoghi
G
Yaklafl>k son 70 y>l içerisinde kalp yetersizli¤i (KY) için farkl> ta-
n>mlamalar yap>lm>flt>r. muhteviyat>n>n yeterince boflalamamas> durumudur" demifltir.
Ard>ndan Paul Wood, "Kalbin vücudun ihtiyac> için gereken ye-
terli dolafl>m> sa¤layamamas> durumudur" fleklinde bir tan>mla-
ma yapm>flt>r (1). mlama daha çok pompa yetersizli¤ini
vurgularken günümüzde KY'nin bir sendrom oldu¤u ve hasta-
lar>n semptom ve fizik bulgular>yla tan>mlanmas> gerekti¤i gö-
rüflü benimsenmifl durumdad>r. Ayr>ca tüm hastalar>n ilk de¤er-
lendirmesinde volüm yüklenmesi görülmedi¤inden eksi "kon-
jestif kalp yetersizli¤i" terimi yerine sadece "kalp yetersizli¤i" te-
riminin kullan>lmas> önerilmektedir (2). Kalp yetersizli¤inin ta-
n>s> için, tipik semptomlarla birlikte fizik muayene bulgular> ve
yap>sal veya fonksiyonel bozukluklar>n>n objektif kan>tlar> ge-
rekmektedir (fiekil 6.1). Kalp yetersizli¤i tan>s>yla tedaviye baflla-
n>lan hastalarda genellikle semptomatik iyileflme gözlenmelidir.
Asemptomatik kalp yetersizli¤i hastalar>nda da mortalite
oran> yüksektir. Prevalans>
45 yafl grubunda %34 olarak bildi-
rilmektedir (3,4). Dolay>s>yla tan>dan sonra hastalar asempto-
matik olsalar bile uygun tedavi yaklafl>mlar> takip edilmelidir
(2-4). Di¤er önemli bir nokta ise, kalp yetersizli¤i tan>s> alan
hastalarda mutlaka etiyolojik neden aranmal>d>r. Detayl>
anamnez ve fizik muayene ilk ad>m olmal>yken ekokardiyogra-
fiyle sol ventrikülün sistolik fonksiyonlar>, ejeksiyon fraksiyo-
nu ve di¤er yap>sal de¤ifliklikler (kapaklar, perikard, sa¤ ven-
trikül) de¤erlendirilmelidir (5). Kalp yetersizli¤inin tan>s>nda
gö¤üs grafi¤i ve elektrokardiyografi mutlaka yer almal>yken
gerekti¤inde manyetik rezonans ve tomografi yöntemleriyle
altta yatan sebebin ciddiyeti ve do¤as> hakk>nda bilgi edinilebi-
lir.
Natriüretik peptidler (BNP ve NTpro-BNP), volüm ve ba-
s>nç yükselmesine karfl>n sal>n>rken sol ventrikül diyastol sonu-
cu duvar gerilimi önemli bir tetikleyici faktördür. Natriüretik
peptidler (NP) yafl, cinsiyet, kilo ve böbrek fonksiyonlar>ndan
etkilenmekle birlikte serumda yükselmesi kalp yetersizli¤i ve
kalp yetersizli¤ine neden olabilecek hemodinami¤in varl>¤>n>
göstermektedir (5-7). Dolay>s>yla NP'ler kalp yetersizli¤inin ta-
n>s>nda (hemodinamik de¤iflikliklerin göstergesi olarak) ve
prognoz belirlemesinde tüm k>lavuzlar>n önerdi¤i bir paramet-
redir.
Sistolik ve Diyastolik Kalp Yetersizli¤i
Kalp yetersizli¤inin s>n>fland>rmas>nda genellikle fonksiyon
bozuklu¤unun tipine göre sistolik ve diyastolik olmak üzere iki
ana grup olmaktad>r. Diyastolik fonksiyon bozuklu¤u tek bafl>-
na diyastolik kalp yetersizli¤i anlam>nda de¤ildir. Diyastolik
disfonksiyon, ventrikülün (pasif) geniflleyebilme özelli¤inin,
dolufl veya relaksasyonun bozulmas> anlam>ndad>r. Diyastolik
kalp yetersizli¤i veya sol ventrikül sistolik fonksiyonlar> korun-
mufl KY için kalp yetersizli¤inin semptomlar>yla birlikte eko-
kardiyografik objektif kan>tlar>n olmas> flartt>r. Kesin bir EF
(ejeksiyon fraksiyonu) s>n>r> belirtilmemekle birlikte sol ventri-
kül fonksiyonlar> korunmufl (SVEF>%40-50) kalp yetersizli¤i
olarak tan>mlanmaktad>r. Gerçi pek çok kalp yetersizli¤i olgu-
sunda sistolik ve diyastolik fonksiyon bozuklu¤u bir arada bu-
lunmaktad>r (2,8,9).
Akut ve Kronik Kalp Yetersizli¤i
Kalp yetersizli¤inin al>fl>la gelmifl önemli s>n>flamalar>ndan bi-
ri de KY'nin akut veya kronik olarak ay>r>m>d>r. Avrupa Kar-
diyoloji Toplulu¤u (ESC) 2008 y>l> k>lavuzunda "akut" kelime-
sinin hekimler aras>nda farkl> alg>lanabilece¤inden farkl> bir
57
Dispne
Egzersiz intoleransi
Halsizlik
Ortopne
fiEK
Kalp yetersizli¤inin tan>s>: tipik semptom ve klinik bulgu-
larla birlikte objektif kan>tlar>n de¤erlendirmesi
Semptomlar
Klinik (fizik muayene)
Objektif kan>t
Gece öksürüü
Hiriltili solunum
Anoreksi
Konfüzyon/Delirium
(yalilarda
)
Ödem, Asit
Yüksek juguler basinç
Taikardi
Periferik ödem
Hepatomegali
Pulmoner raller
Plevral effüzyon
Kaeksi ve kas güçsüzlüü
Kardiyomegali
3. Kalp sesi
Ekokardiyografik bulgular
Natriüretik peptidlerin yükselmesi
Üfürüm
Krepitasyon veya wheezing