mer psikozlar duygudurum epizodlar> ya da bir maddenin ya da bir fizyolojik sürecin
etkileriyle iliflkili olmayan psikozlard>r. Etiyolojiden ba¤>ms>z olarak tüm psikotik bo-
zukluklarda afla¤>daki psikoz tiplerinden biri ya da daha fazlas> yer al>r: 1)varsan>lar,
2) paranoya ya da sanr>lar, 3) dezorganize konuflma ya da düflünme ve/veya 4) dezor-
ganize ya da katatonik davran>fl.
görme varsan>lar> primer psikozda daha s>kt>r. Taktil, gustatuar ya da olfaktör
varsan>lar nörolojik bir duruma ikincil psikozda daha s>kt>r. Uyku bafllang>c>n-
da (hipnagojik) ya da uyan>rken (hipnopompik) olan varsan>lar s>k görülür an-
cak s>k olup ifllev görmeyi etkilemedikçe klinik anlam> olan psikotik belirtiler
kabul edilmezler. Yan>lsamalar (gerçek uyaranlar>n duyusal yanl>fl alg>lanmas>)
benzer flekilde s>k olup ifllev yapmay> olumsuz etkilemedikçe psikotik bir belir-
ti olarak kabul edilmez.
bir semtte yafl>yor olmaya yan>t olarak) afl>r> korku genellikle psikotik bir belir-
ti kabul edilmez. Sanr>lar aksi yöndeki kan>tlara ra¤men sebat eden yanl>fl ina-
n>fllard>r ve belirli bir din ya da alt kültür taraf>ndan bunlara inan>lmamaktad>r.
Primer psikozdaki sanr>lar s>kl>kla tuhaf ya da paranoiddir.
toplam>n> temsil eder. S>kl>kla te¤etsel bir düflünce süreci fleklinde ya da ko-
nuflma ya da yazmayla ölçülebilece¤i gibi belirli bir konu bafll>¤>na odaklana-
mama fleklinde kendini gösterir. Uç vakalarda dezorganizasyonu olan kifliler
lisan ya da anlamla ilgili tüm ba¤lant>lar> kaybederler ve yeni kelimeler uy-
dururlar (neolojizm) ya da temel gramer kurallar>n> ihlal ederler (kelime sa-
latas>).
hareketler fleklinde kendini gösterir ve afl>r> derecede da¤>n>k giyinme ya da
yaflama ortam> fleklinde kendini gösterebilir. Katatoni hareketin olmamas> ile
birlikte postürde rijidite olmas>yla karakterizedir. Uç vakalarda bu durum
balmumu esnekli¤i olarak tarif edilir ve hastan>n ekstremitelerinin herhangi
bir pozisyona götürülebilmesi ve daha sonra o pozisyonda kalmas>na karfl>l>k
gelir.
g>çl> psikotik belirti dikkatli ve kapsaml> medikal tetkikler gerektirir. Manyetik rezo-
nans görüntüleme (MRG) ilk psikotik prezentasyon durumunda, özellikle de motor
bulgular, bilinç düzeyinde bozulma ya da kiflilik de¤iflikli¤i görülüyorsa önerilir.
¤iflir.