41
Farma-Sfeer 167
Oktober 2011
Bestaat depressie bij honden?
Sombere stemming, intriestheid, apathie, geen plezier meer vinden
in activiteiten die hij vroeger leuk vond, onregelmatige eetlust...
Het zijn opmerkingen die je vaak hoort in de apotheek. Een hond
kan depressief zijn om verschillende redenen: het einde van de
vakantie en dus ook het einde van het spelen met de kinderen, het
vertrek van een gezinslid, conflicten in het gezin, een verhuizing of
plotse verandering van de levensomstandigheden, het verlies van
zijn baasje, een ander huisdier of zijn geliefkoosd voorwerp. Net als
bij mensen kan chronische depressie optreden als gevolg van een
onaangename gebeurtenis of een moment van angst dat de hond
jaren geleden doormaakte, of door een gebrek aan aandacht. Vaak
begint de hond onophoudelijk te likken aan zijn poot, of voortdurend
aan zijn nagels te bijten. Hij wil niet meer alleen zijn en volgt zijn
baasje overal, of hij kruipt in een hoekje en zoekt geen contact meer
met zijn omgeving. Wat kan de verklaring zijn voor dit steeds vaker
voorkomend verschijnsel bij huisdieren? Moet de band tussen mens
en dier niet in vraag worden gesteld?
Elke emotie stemt overeen met een bepaalde stemming. Een dier
dat bang is, zal angstig worden. Droefheid geeft aanleiding tot de-
pressie, aldus dierenarts en gedragscoach Joël Dehasse in zijn boek
`Tout sur la psychologie du chien' (Alles over de psychologie van de
hond) (Odile Jacob).
Honden zijn al lang niet meer
hun eigen baas
Honden die ziek zijn van hun baasje? Misschien. In elk geval
is het nuttig dat die baasjes eens stil zouden staan bij de psycholo-
gische drijfveren
van hun hechting aan hun dier. Onze planeet telt tegenwoordig on-
telbaar veel hondenrassen, het resultaat van duizenden jaren selec-
tie. Van alle dieren is de hond de meest geslaagde `sociale parasiet'
geworden: hij leeft in een uiterst afhankelijke relatie tot de mens.
Volgens sommige onderzoekers zou hij even sterk aan zijn baasje
zijn gebonden
als een baby aan zijn moeder. We weten overigens weinig over wat
het voor een dier betekent om samen te leven met een mens. Het is
dus belangrijk dat we het dier zelf, zijn eigenheid, centraal stellen:
vroeger bewaakte hij de kudde, de boerderij en het huis; nu is hij
vooral een bron van troost en psychologische steun, terwijl hij van
nature eigenlijk een werkhond is. We verwachten van de hond dat
hij zich gedraagt als een mens. We behandelen hem als een mens
en vergeten dat hij eigenlijk nog steeds een hond is.
Honden gedomineerd door hun baasje
De status van een hond is veranderd van een functioneel dier in
een dier zonder functie, tenzij een affectieve, schrijft Joël Dehasse.
"Hij wordt gevoed, krijgt onderdak, hij hoeft helemaal niet meer
te werken en heeft vaak zelfs geen echte fysieke activiteit meer...
Sommige dieren slagen er niet in om zich daaraan aan te passen en
dan treden bepaalde gedragingen op, zoals depressie of agressivi-
teit. Hoe die gedragingen tot uiting komen, verschilt sterk van dier
tot dier: de ene hond gaat voortdurend blaffen om zelf zijn hersenen
te stimuleren, de andere vernielt een zetel; nog een andere gaat
bezoekers bijten om het huis te verdedigen... Sommige honden
vertonen ernstige persoonlijkheids- of ontwikkelingsstoornissen
(hyperactiviteit, deprivatiesyndroom) en moeten langdurig worden
behandeld, soms ook met angstremmende geneesmiddelen. Soms
is de oplossing eenvoudiger: meer beweging; de hond een valori-
serende en motiverende functie geven, met andere woorden hem
weer zien en behandelen als een hond en niet als een mens.
Een psycholoog voor uw hond?
U moet spontaan glimlachen? Te oordelen naar het succes van hon-
dentherapeuten lijkt het nochtans te beantwoorden aan een reële
vraag. Wellicht helpt het ook om het stijgende aantal achtergelaten
en geëuthanaseerde honden terug te dringen. Volgens specialisten
Enkel honden?
Vooral honden en katten worden door hun baasjes in therapie
gestuurd. Maar er bestaan ook therapeuten voor papegaaien
en andere huisdieren!
Wat kunnen wij doen in de apotheek?
Het is nuttig om de eigenaar van het dier aan te raden om:
·
het activiteitsniveau van de hond te verhogen, hem in
contact te brengen met andere honden, hem uit te dagen om
te spelen;
·
actief deel te nemen aan de invoering van nieuwe
gewoonten en stil te staan bij de aard van de mens-
dierrelatie;
·
de hond een evenwichtige voeding te geven: ook dit draagt
bij tot het emotionele evenwicht van het dier.
mogelijke behandelingen
·
Van omega 3-vetzuren is bewezen dat ze gedragsstoornissen
verbeteren (net als bij de mens).
·
Om angst te verminderen, schrijft de dierenarts soms ook
benzodiazepines (promethazine, chloorpromazine) voor.
·
Ook antidepressiva kunnen worden toegediend: fluoxetine
en verwante moleculen worden al lang met succes gebruikt
bij honden, met zichtbare verbetering na drie weken.
·
Homeopathische complexen en fytotherapie kunnen onze
`depressieve' huisdieren helpen.
De status van een hond is veranderd
van een functioneel dier in een dier
zonder functie, tenzij een affectieve.